Nafarroako datu soziolinguistikoak: ezagutzan aurrera, baina aurkako jarrerak gorantz

  • Nafarroako 7. Inkesta Soziolinguistikoaren datuak eman ditu jakitera Euskarabideak, Nafarroako Gobernuaren euskara zerbitzuak. 2021ekoak dira neurketak, eta bertan jasotako datuak laburbilduz, Kike Amonarriz soziolinguistak egin duen bezala, "ezagutzan irabaziak, erabileran eutsi eta jarreretan galerak"

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2023ko martxoaren 13an - 09:08

Sarean aurki daitekeen aurkezpen honetan daude inkestaren datu nagusiak. Datuak biltzen dituzte grafiko esanguratsu batzuk erakutsiko ditugu jarraian.

Hona azterketaren datu positibo argiena, ezagutza ia Nafarroako biztanleen laurden batera iritsi dela, euskaldun hartzaileak kontuan hartuz:

 

Adinaren arabera, azken 5 urteetako bilakaera kontuan hartuz:

 

Hona ezagutza, eremuen arabera:

 

Euskaldun oso kontsidera daitezkeenen eboluzioa eremu bakoitzean:

Eta esparru inportante bat, Iruñea hiriburua. Berako euskaldunen bilakaera azken hamarkadan:

 

Erabilera

Erabileran bost urte lehenagoko argazkia errepikatzen da, eta 30 urteren buruan, goranzko igoera bat egon bazen... egon zen, eta ez zen oso handia izan.

Euskararekiko jarrerak

Jarreren bilakaerak ematen ditu kezkatzeko motiboak. Aldekotasuna behera, eta kontrakotasuna gora. 10 urteko epean, alde daudenak ere igo dira, baina kontra daudenak gehiago: erdiko "ez alde ez aurka" multzoa jaitsi da gehien, polarizazio bat adieraziz beharbada.

Jarrerak Nafarroako hizkuntza zonifikazioaren arabera:

Eta adinaren arabera, non berdintasun nahiko nabarmen bat ikusten den orain (lehen baino gehixeago) adin tarte bakoitzaren jarreretan:


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskararen erabilera
Euskarabentura Araban barrena dabil, Zuberoa, Behe Nafarroa eta Nafarroan ibili ostean

Argantzonera (Araba) iritsiko da asteazkenean Euskarabentura espedizioa, Gesaltz-Añanatik pasa ostean aurreko egunean. Hamar egun dira espedizioa hasi zela Atharratzen (Zuberoa). 15-17 urte bitarteko 125 Jzioquitar (Euskarabenturako parte-hartzaileek jasotzen duten izena... [+]


GUKA aurkeztu dute, Bilboko ehunka euskaltzalek sortutako “plaza askea”

Erripako kaian euskaltzale ugari bildu dira euskaraz libre aritu ahal izateko sortu den mugimenduaren aurkezpenean. “Urte luzez bilbotarrek egindako lan ikaragarriaren ondorio eta ondorengo” izango dela adierazi dute.


Mingainak astindu ditu Iruñeak

Inoiz baino jende gehiago bildu da Iruñerriko III. Mintzodromoan. 180 pertsona inguru aritu dira euskara praktikatzen eta sare euskalduna zabaltzen.


Jaime Altuna. EHU-ko irakaslea eta ikerlaria
“Euskararen auzia nerabeena baino gehiago da helduena”

Jaime Altunak Hizkuntzaren funanbulistak. Hizkuntza-sozializazioa kirol eremuan adin eta generoan ardaztuta doktoretza tesia uztailean bukatu du. Gaiaren ezagutza sakonetik eta aurrez beste ikerlariek idatzitakotik hurbildu da begirada berezi bezain zorrotzaz Gipuzkoako zenbait... [+]


Biarritzeko turismo-audiogidetan euskararen arrastorik ez

Audiogidak frantsezez, alemanez, ingelesez eta gaztelaniaz daude. Biarritzeko turismo bulegoko zuzendari Genevieve Fontainek argudiatu du euskara ez dela “berehalako eskarietako bat”.


Jon Zapata, 'Haurren aurrean helduok heldu' ekimenaren koordinatzailea
“Haurrek ulertzen dute euskara haurren hizkuntza izanen dela”

Haurren aurrean helduok heldu ekimena urriaren 19tik 29ra egingo da Hego Euskal Herriko 80 herritan. Protagonistak, batez ere, gurasoak izango dira eta bi helburu azpimarratu ditu Euskaltzaleen Topagunea antolatzaileak: batetik, gurasoek hizkuntza ohiturak aldatzeko pausoak... [+]


Iñigo Urrutia
“Gaztelania eta frantsesa armen bidez inposatu zituzten Euskal Herrian”

Euskarafobia legalaren historia legez lege eta arauez arau aztertu du Iñigo Urrutiak (1966, Jatabe-Maruri), Xabier Irujorekin batera. Horren emaitza da Historia Jurídica de la Lengua Vasca (1789-2023) liburu mardula. Irujo atzerrian zegoenez, Urrutiarekin mintzatu... [+]


2023-06-30 | Sustatu
Umap hil da, akabo Twitterreko euskarazko biltegia

Umap Twitterreko euskarazko jardunaren biltegia 2010eko urrian hasi zen martxan, CodeSyntax-en eskutik. 2023an, hil egin da. Elon Musk-ek hil du, berak zer garen eta nor garen ez dakien arren. Umap-en hainbat zerbitzuren oinarri izan da, euskarazko txiolarien, hedabideen eta... [+]


2023-06-21 | ARGIA
Futbolean euskararen erabilera sustatzeko ‘Euskara, jalgi hadi plazara!’ txapelketa egingo dute berriz ere

Ekainaren 24an bigarrenez egingo da Euskara jalgi hadi plazara lagunarteko futbol txapelketa Lezaman. Euskal Herri osoko lau kirol elkartek hartuko dute parte, eta helburua kirolean ere euskararen erabilera sustatzea izango da.


Uskararen Eguna egingo dute Erronkarin eta euskara hizkuntza ibiltaria izan dela gogoratuko dute

Erronkaribarreko ehunka lagun biltzen duen urteroko zita ospatuko dute maiatzaren 20an Erronkariko herrian bertan. Uskararen Egunak 26. edizioa du aurtengoa, eta ibarreko herritarrak kohesionatzeko eta jendartea biziberritzeko ezinbesteko ekimena bihurtu da.


Iñaki Iurrebaso
“Hiztunek ez diote bizkar ematen euskarari”

Errealitatea eraldatzeko, gauzak ahalik eta zehatzen ezagutu behar direla sinetsita dago Iñaki Iurrebaso Biteri (Legazpi, 1967). Soziologoa ikasketaz, ofizio horretan aritu izan da beti, hasi Donostiako Udalean, Aztikerren ondoren, eta bere kabuz gero. Azken zortzi urteak... [+]


2023-02-06 | ARGIA
Amikuzen Otsail Ostegunak bost izango dira aurten

Amikuzeko Zabalik elkarteak aste honetan ekingo dio euskara hutsezko Otsail Ostegunak hitzaldi zikloen 26. edizioari. Aurtengoan, gainera, ekitaldia otsailetik martxora zabaldurik lau ez baina bost ostegunez burutuko dira hitzaldiak Donapaleuko Bideak gunean, duela gutxi arte... [+]


Euskarara gerturatzeko urrats txikiak Lekeition

Saltsa guztietan egon ohi dira eta Lekeitioko Ikastolak proposatutako erronkari ere ez diote iskin egin espeja-gartziatarrek. Alina Diadoma ukrainarrak prestutasun hori baliatu eta gogoz hartu du aste betez familia euskaldun batean bizitzeko erronka. Ikasleek eta familiek... [+]


Euskalduna gizarte bila

"Sentitu al duzu inoiz konplexurik euskaraz hitz egiterakoan?" galdetu nien Euskal Herri luze eta zabaleko lagunei. Erantzunek serie baterako eman dute: "Euskalduntasunaren gaineko zergak", "Euskaldun intermitenteak", "Inoiz ez aski... [+]


Eguneraketa berriak daude