Nafarroak espetxeetako osasunaren eskumena izango du aurki
Nafarroako eta Espainiako gobernuek hala adostuta, Nafarroako espetxeetako osasunaren kudeaketa lurralde horretako gobernuaren kargu egotera pasako da; maiatzaren 24an sinatuko dute eskumenen transferentzia. EAEko espetxeei dagokienez, aldiz, Eusko Jaurlaritza horien kudeaketa osoaz arduratuko da urriaren 1etik aurrera; maiatzaren 10ean sinatuko dute eskumenen transferentzia Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak.
Nafarroako espetxeetako osasuna bertako gobernuaren eskumena izatera pasako da, Nafarroako gobernuburu María Chivitek eta Espainiako Lurralde Politika eta Funtzio Publikoko ministro Miquel Icetak asteartean Madrilen egindako bileran hala adostuta. Eskumenen transferentzia maiatzaren 24an sinatzekotan geratu dira, ordurako baitu egina hitzordua Nafarroaren eta Espainiako Estatuaren arteko batzordeak.
Gaur gaurkoz, espetxeetako osasunari dagokionez, 1986tik Espainiako Estatuan orokortua den eredua dauka indarrean Nafarroako Gobernuak: Espetxe Administrazioa arduratzen da lehen arretaz, eta Espainiako Osasun Sistema Nazionala artatze espezializatuez. Eredu horretan, lehen arreta Espainiako Espetxe Erakundeen idazkaritza nagusiaren esku geratzen da, eta horrek erraztu egiten du osasun irizpideen aurretik bestelakoak jartzea. Hala dela baieztatu izan du Jaiki Hadik, ARGIAren 2677. zenbakian argitaratutako Presoen osasuna, bazter utzitako eskubide hori erreportajean jaso genuenez: “Sendagileak espetxe funtzionario izateak espetxe arauak presoaren osasun beharraren gainetik ezartzea eragiten du behin baino gehiagotan”.
EAEn, espetxeen eskumen osoa tranferitzear
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako espetxeetan, preso daudenen osasunaren kudeaketak bestelako ereduari jarraitu dio 2011tik. Ordutik Osakidetzaren mende dago EAEko espetxeetako osasunaren kudeaketa.
Alabaina, osasun alorraz harago, espetxeen kudeaketaren eskumen osoa Eusko Jaurlaritzaren eskuetara pasako da aurki. Hala egitea adostu zuten iragan astean Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak. Eskumenen eskualdaketa jasoko duen akordioa maiatzaren 10ean sinatuko du Transferentzia Batzorde Mistoak, eta aldaketak urriaren 1ean pasako dira indarrean egotera.
Jaurlaritzak plazaratutako datuen arabera, aldaketa horrekin bere ardurapean egotera pasako dira 1.300 preso inguru eta ia 700 langile.
Presoa ziegan aurkitu dute hilik ostegun iluntzean. Eusko Jaurlaritzak esan du suizidio kasu baten aztarnak dituela. Gainera, Jaurlaritzak 2021ean espetxeen eskumena jaso zuenetik hiltzen den zazpigarren presoa da.
Ostiralean aurkitu zuten hilotz, “gaindosi” zantzuekin, Naiz-ek argitaratu duenez. Jaurlaritzak ez du heriotza baieztatu asteartera arte, eta autopsiaren emaitzen zain dagoela adierazi du. EAEko espetxeen eskumena hartu zuenetik espetxean hiltzen den seigarren presoa... [+]
Espetxeetako osasun zerbitzuaren gabeziez mintzatu da Libertad Francés Lecumberri, Salhaketa Nafarroa elkarteko koordinatzailea: “Osasun arloko langileak espetxeko logikekin eta irizpideekin kutsatzen direnean, zenbait eskubideren bermatzaile izan beharrean,... [+]
Kartzeletako funtzionarioen protestak aitzakiatzat hartuta, milaka preso erabat giltzapetuta eduki dituzte Kataluniako sei espetxetan.
Iragan astean Oroitz Herrero 26 urteko irundarra hilik aurkitu zuten Arabako Zaballa espetxeko bere ziegan. Eusko Jaurlaritzaren arabera “heriotza naturala” izan zen. Gaztearen senideek ARGIAri adierazi diote, ordea, Herrerori ez diotela arreta mediku egokirik eman... [+]
Eusko Jaurlaritzak espetxeen transferentzia bere gain hartu zuenetik, duela bi urte eskas, laugarren heriotza izan da euskal kartzeletan, hirugarrena Zaballako espetxean.
Salatu du larunbatean bere burua urkatu zuen presoari ez zitzaiola suizidioen aurkako protokoloa ezarri eta ziegan bakarrik zegoela, aurreko egunetan “ondo ez zegoela” adierazi bazuen ere. Azpimarratu du Jaurlaritzak espetxeen eskumena hartu zuenetik bere buruaz... [+]
Salhaketa Arabak eman du heriotzaren berri. Elkartearen arabera, 47 urteko jatorri hegoamerikarreko gizonezkoa da hildakoa, eta bere burua urkatu du. Jaurlaritzak espetxeen eskumena hartu zuenetik Arabako espetxean hiltzen den bigarren presoa da.
Maiatzean ekin zioten gose grebari 17 preso politikok. Haien eskubide kultural eta territorialak errespetatzea, lege antiterrorista bertan behera uztea, Lanaren Nazioarteko Erakundearen 169 hitzarmena onartzea eta preso politiko maputxeen askatasuna exijitu dituzte.
Pasa den larunbatean (hilak 22) hasi ziren presoen arteko borrokak Ekuadorko Guayaquil hiriko Litoral espetxean. Iturri ofizialek jakinarazi dute 31 preso hil direla, eta hamahiru zauritu –baita polizia bat ere–. Poliziak eta Armadak "kontrola" berreskuratu... [+]
Presoen arteko liskar batek eragin ditu hilketak, polizia iturrien arabera. Azken urteetan Honduraseko espetxe batean gertatu den ezbehar handienetarikoa da.
Preso dauden pertsonen artean portaera suizida areagotu egiten da, faktore psikologiko eta soziodemografikoengatik. Hego Euskal Herrian, 2023an, bi presok egin zuten beren buruaz beste astebetean. Orain gutxi, Eusko Jaurlaritzak “laguntzarako presoen” irudia... [+]
Iragan urteko Frantziako Estatuko presondegien bilanak egoera gordina utzi du agerian. Dominique Simonnot txostenaren arduradunak azpimarratu du kartzelak jendez gainezka direla, beren edukieraren %200eraino batzuetan. Gain populakuntza horri lotzen dizkiete baldintza oker... [+]
Garikoitz Etxeberria Goikoetxea preso lizartzarrak gose greba hasi zuen Zaballako espetxean apirilaren 19an, zelda partekatzera behatu eta uko egin zionean zigor bezala isolamenduan jarri zutela salatzeko. Orain, beste zazpi preso batu dira gose grebara elkartasunez.