Myanmarren gerra zibila hastear dela ohartarazi du NBEk
Otsailean militarrak agintera heldu zirenetik, herritarren aurkako hainbat eraso eta ekintza armatu egin dituzte. 1.100 pertsona hil dituzte ordutik, eta 4.500 (haurrak barne) atxilotuta dauzkate. Biztanleei armak hartzeko eskatu diete oposizioko kideek.
Myanmarren gerra zibila hastear dagoela ohartarazi du Nazio Batuen Erakundeak (NBE). Michelle Bachelet Giza Eskubideetarako goi mandatariak osteguneko agerraldian emandako datuen arabera, borroka armatua indarra hartzen ari da militarrek otsailean estatu kolpea egin eta boterea lortu zutenetik. “Premiazko neurriak hartu behar dira Myanmarko egoera gatazka bihur ez dadin", zehaztu du Bacheletek.
Militarrek 1.100 pertsona inguru hil dituzte agintera heldu direnetik. Martxoaren 27an, Segurtasun Indarren Egunean, manifestazio baketsua antolatu zuten biztanleei eraso egin zieten eta 130 lagun hil zituzten. Apirilaren 9an, berriz, Bago herrian granadak eta artilleria jaurtigailuak bota zizkieten manifestazioan bildu zirenei eta 82 lagun hil zituzten.
Bacheleten hitzetan, krimen horietako asko “biztanleria zibilaren aurkako eraso hedatu edo sistematikoaren” parte dira, eta gatazka armatuan sortu direnez, “gerra krimenak” kontsideratu daitezkeela gehitu du mandatariak. Oposizioko herritarrei egindako erasoen aurrean, Duwa Lashi Batasun Nazionaleko Gobernuko presidenteak armak hartzeko deia luzatu die biztanle guztiei, eta horietako asko Defentsa Indarra izeneko taldean bildu dira.
Bi aldeen arteko tentsioa areagotuz doa, eta erasoak gero eta gehiago dira. Militarren eskuetan hil direnez gain, segurtasun indarrek 8.000 lagun (umeak barne) atxilotu dituzte. Horietatik 4.700 giltzapean daude oraindik, eta ez daukate laguntza legalik jasotzeko aukerarik ezta familiekin komunikatzeko biderik ere. Presondegian dauden bitartean, NBEk hainbat tortura kasu zenbatu ditu: atxilotuta egon diren 120 lagun hil dituzte kartzelan bertan.
Era berean, otsailetik, osasun zerbitzuen aurkako 260 eraso egon direla esan du Bacheletek. Militarrek mediku eta erizainak tirokatu dituzte, anbulantzietan eta ospitaletan sartu dira eta baliabide medikoak konfiskatu dituzte (koronabirusaren aurkako txertoak eta oxigenoa kasu). Myanmar “errepresio, indarkeria eta kolapso ekonomikoaren zurrunbiloan” murgilduta dago, eta pandemiari aurre egiteko ezintasunak larriagotu egin du egoera.
Militarrei eskaera
Bacheletek eragile guztiei dei egin die, bereziki militarrei, herrialdean laguntza humanitarioa eskaintzen utzi dezaten. Horretaz gain, “bakerako eta elkarrizketarako baldintzak” lortzeko, Myanmarren dauden preso politiko guztiak askatzeko eskaera egin du mandatariak. Estatu kolpearen ondoren atxilotutako Daw Aung San Suu Kyi herrialdeko presidente ohia (2020ko hauteskunde orokorren ondoren ezarri zuten boterean) dago tartean.
Toru Kubota uztailean atxilotu zuten, Myanmarko bi herritarrekin batera, Yangonen, erregimen militarraren aurkako protesta batean argazkiak eta bideoak atera ostean.
BBC hedabideak ikerketa bat argitaratu du, eta militarrek uztailean egindako lau sarraskiren berri eman du. Uste dute hilketak “zigor kolektiboak” izan direla, herri horiek baitira agintean dagoen junta militarraren oposizioaren gotorlekua. Armadak ez ditu hilketak... [+]
Bangladesheko rohingya kanpaleku bateko suteak gutxienez 15 hildako eta 560 zauritu utzi ditu, eta baita 400 desagertu ere. Sugarrek eremu zabala suntsitu dute eta 45.000 pertsona etxerik gabe geratu dira.
Herrialdeko hiri nagusietan istiluak izan dira Poliziaren eta diktaduraren aurkako manifestarien artean. Euskal Herrian 18:30ak zirenerako, gutxienez, 33 hildako aipatu dituzte nazioarteko hedabide nagusiek, sare sozialetan 60tik gora ere zenbatu dituzte. Nazio Batuen... [+]
Armadak larrialdi egoera ezarri du urtebeterako eta herrialdearen kontrola hartu du. Win Myin presidentea, eta Aung San Suu Kyi estatu kontseilaria eta Bakearen Nobel sariduna atxilotu dituzte.
Rui-Ning eta Huabo Times lantegietako langileek gutun bat bidali diote Inditexen sortzaileari. Sindikatuen aurkako errepresaliak salatzen dituzte, COVID-19aren pandemiaren aitzakian.
Mango eta Zara arropa ekoizleen Myanmarren dituzten lantegietako langileek salatu dute koronabirusa dela eta sindikatutako kideak kaleratu dituztela, eta ez sindikalak mantendu. Penn Stateko Unibertsitateko Munduko Langileen Eskubideen Zentroak gehitu du enpresak hainbat eskari... [+]
Urtarrilaren 16an, Birmaniako (Myanmarko) Katxin gutxiengoko kideek beraien hizkuntzan idazten saiatzen ziren bakoitzean, blokeatu egiten zitzaien Facebook. Ez zegoen modurik post bat egiteko hizkuntza horretan. "Zure eskaera ezin da prozesatu", erantzuten zuen... [+]
Behar militarrek ezin dituzte justifikatu espetxeratzeak, torturak, bortxaketak, sexu esklabotza eta jazarpena bezalako delituak, Nazio Batuen Erakundeak (NBE) publiko egin duen txostenaren arabera.
Mugarik Gabeko Medikuak GKEak kaleratutako txosten baten arabera, rohingya etniako 6.700 kide hil zituen gutxienez Myanmarreko armadak, haien aurka egindako erasoaldiaren lehen hilabetean. Horietatik 730 bost urtetik beherako umeak ziren. Myanmarreko Gobernuak 400 biktima baino... [+]
Rohingya herriko ia milioi erdi lagunek ihes egin dute Myanmarretik (lehengo Birmania) Bangladeshera. Myanmarreko Gobernuko iturriek berriki aitortu dute rohingyen herrien %40 hustu direla armadaren bortizkeriatik ihesi. NBEko Giza Eskubideen goi komisario Zeid Ra’ad Al... [+]
Amnesty International (AI) elkarteak gogor kritikatu du Aung San Suu Kyi, Myanmarreko Estatu Kontseilariak –legez presidentea ez izan arren hark du benetako boterea herrialdean– rohingya etnia jasaten ari den erasoei buruz esandakoak. Myanmarreko armadak giza... [+]