BP, Shell, Chevron, ExxonMobil eta TotalEnergies enpresek 100.000 milioi dolar (90.100 milioi euro) banatuko dituzte euren inbertitzaileen artean, inoizko ordainsari handiena. Ukrainako gerraren ondorioz, 2023 urtean etekinen errekorra gainditu dute burtsan kotizatzen duten petrolio eta gas enpresa erraldoiek.
Munduko bost petrolio enpresa handienen rankinean daude BP, Shell, Chevron, ExxonMobil eta TotalEnergies. Burtsan kotizatzen dute eta euren akziodunen artean 100.000 milioi dolarreko (90.100 milioi euro) aparteko ordainsaria banatuko dute, gutxienez, 2023 urteari dagokionean.
The Guardian egunkariak egin du publiko datua, "erregai fosilen irabaziengatik gero eta haserre handiagoa dagoen testuinguru batean", azaldu du. Izan ere, ordainsari hori emango dute, petrolio konpainiek etekin handiak lortu dituztenean "Ukrainako gerrak merkatuan eragindako gorabeherengatik", dio egunkari britainiarrak.
Finantza adituek aurreikusi dute dibidenduen eta akzioen salerosketen ondorioz seguruenik aurreko urteko ordainsariaren diru-kopurua gainditu eta errekorra hautsiko dutela –oraingoz 2023ko lehen hiru hiruhilekoen datuak baitituzte–. Lorturiko etekinak, ordea, ez dira uste bezain handiak izango, erregaien prezioak behera egin duelako azkenaldian.
Aurrera ihesa
Orduan, zergatik banatuko dute hainbesteko dirutza? Adituek diotenez petrolio konpainiak gero eta errekonpentsa handiagoak ari dira eskaintzen inbertitzaileak sektoretik atera ez daitezen, haien kontrako "kanpo presioa" handitzen ari baita. Besteak beste, aktibistek batzar orokorretan egindako ekintza ikusgarriak edo mundu mailako kanpainak aipatzen ditu The Guardian-ek. Hau da, aurrera ihes bat da.
Egunkari beraren arabera, "zenbait talde ekologistak uste dute ordainsari horiek erabiltzen ari direla inbertitzaileak distraitzeko petrolio-industriaren kontrako erreakzio publikotik eta erregai fosilekin amaitzeko gobernu poliketan behar diren behin betiko aldaketetatik".
Izan ere, ordainsariena ez da, tamalez, erregai fosilei loturiko aurtengo errekor bakarra izan. The Guardian-ek gogorarazi du inoiz erregistratu den urte beroena ere izan dela pasa berri duguna, "klima larrialdiak fenomeno metereologiko muturrekoak eragin baititu". Eta hori herritar guztiok ordaindu beharko dugu.
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]
Etiopia, Somalia eta Kenyako hainbat eskualdetan ia hiru urtez euririk gabe egon ondoren, azkenaldian urpetuak izan dira. Sasoi kontrasteak ohikoak izanik ere eskualde hartan, klima aldaketarekin larritzen dira, eta euriak hobeki baliatzeko hainbat tokiko ekimen garatzen ari... [+]
Hauteskunde-kanpainen arteko tarte gero eta estuagoan, komeni da XXI. mendeko urte erabakigarrietan sartu garela gogoraraztea. Adibide bakarra jartzearren, ozeanoen tenperatura-errekorrak etengabe gainditzeak izututa dauzka zientzialariak, eta dagoeneko ez dakite egoeraren... [+]
Munduko Meteorologia Erakundearen (MME) 2023ko txostenak erakusten du beste behin ere markak hautsi direla klimaren adierazle diren hainbat alorretan: berotegi-efektuko gasak, lurrazaleko tenperatura, ozeanoen berotzea eta azidotzea, itsasoaren mailaren igoera, Antartikako itsas... [+]
Jauzi Ekosoziala eragilea aurkeztu dute maiatzaren 4an Eibarren. Bere helburu nagusia "sistema ekozidaren aurrean, eta krisi anizkoitzen kontestu batean, Euskal Herrian justizia sozialean oinarritutako trantsizio ekosoziala bultzatzea da". Horretarako, "borroka... [+]