Munduko 100 herrialdek hitzartu dute deforestazioa geratzea 2030erako, Bolsonaroren Brasilek barne
Klima larrialdiari buruzko nazioarteko goi-bileran akordioa sinatu dute eta 16.000 milioi euro bideratuko dituztela diote basoak babestera eta basoberritzera.
Glasgown (Eskozia) elkartu dira munduko herrialde gehienetako ordezkariak, klima larrialdiari aurre egiteko erabakiak hartzeko. Iragarri duten akordiorik garrantzitsuenetakoa da 2030. urterako deforestazioa geldiarazteko asmoa dutela. 100 herrialdek baino gehiagok sinatu dute, tartean deforestazioan aitzindaria den Jair Bolsonaroren Brasilek ere bai. Munduko basoen %85 dute herrialde sinatzaileek. Greenpeacek eta aditu batzuek salatu dutenez, konpromiso hori ez da nahikoa, besteak beste, ez dutelako betearaziko. “(Bolsonaro) eroso sentitu da hitzarmen berria sinatzen, baimentzen diolako beste hamarkada batez basoak suntsitzea, ez baita loteslea”, kritikatu du Greenpeaceko Carolina Pasquali zuzendariak.
Kontuan hartzekoa da sinatzaileen artean daudela orain arte deforestazioan eragin handiena izan duten herrialdeetako batzuk. Indonesia, esaterako, palma olioaren esportatzaile nagusia da. Osagai hori elikagai eta kosmetika produktu askotan dago, eta ekoizteko basoak suntsitu eta herri indigenen lurrak lapurtzen dituzte. Bestalde, Jair Bolsonaro Brasileko presidentea denez geroztik, Amazoniako deforestazioa nabarmen azkartu da.
Erresuma Batuko Ingurumen idazkariak adierazi du sinatzaileen konpromisoa “positiboa” dela: “Horrelako akordio bat lortzen saiatu ginen azken aldian (2014an) Brasilek ez zuen parte hartu, ezta Errusiak eta Txinak ere”. Errusiako basoek zabalera handia dute eta urtero planetako karbonoaren gutxienez 1.500 milioi tona hartzen laguntzen du; oraingoan deforestazioa gelditzeko konpromisoarekin bat egin du.
Inbertsio publikoa eta pribatua
Hitzarmenak duen berezitasuna da dirua bideratuko dutela basoak babestera eta basoberritzera. 2021. eta 2025. urteen artean 10.000 milioi euro jarriko dituzte hamabi herrialdek funts publikoetatik. Gainera, 30 finantza-erakunde pribatuk beste 6.000 milioi euro jarriko dituzte.
Beste hitzarmen bat sinatuko dute 28 herrialdek, basoen gaineko presioa txikitzeko eta nekazari txikiei laguntzeko asmoz. Herrialde horiek ekoiztu eta mundu osoan saltzen dituzte basoentzat kaltegarriak diren produktuen %75, hala nola palma olioa, kakaoa eta soja. Glasgown elkartutako gobernuek erabaki dute herri indigenak babesteko ere erabiliko dutela adostutako diruaren zati bat.
Amazoniako lurrak demarkatu eta indigenenak direla aitortzeko muga gehiago jarriko dituen legea onartu du Brasilgo Kongresuak. Luiz Inácio Lula da Silvaren gobernuak legea kritikatu du eta "araututako genozidio" bat dela esan du. Indigenek hainbat egun daramate... [+]
Berreskuratzeko gaitasuna galtzen ari da Amazonia, deforestazioak eta degradazioak larriki kaltetuta. Egungo egoeran, planetaren birika berdea deitu izan denaren zati handi batean karbono gehiago isurtzen da airera, xurgatzeko gai dena baino. Berehalako neurriak eskatu ditu... [+]
Munduko animalia eta landareen %10aren etxea da, baita ehunka herri eta kulturaren sorterri eta babesleku. Munduko basorik handiena ez da kapitalismoaren gurpil zorotik salbu, eta hala deforestazio eta abeltzaintzarako lurren hedapen etengabeak kalte izugarria eragin die han... [+]
Polonia eta Bielorrusia artean dagoen Bialowiezako basoa, Unescok Biosferaren Erreserba izendatua, mozteko asmoa berretsi du Poloniako Gobernuak. Europako Batzordeak "azken abisua" eman dio ohartaraziz ez dezala basoa moztu.
Papua Ginea Berrikoa da munduko hirugarren oihan handiena, Amazonas eta Kongo arroakoen atzetik. Astero iristen da handik landare edo abere espezie berri baten aurkikuntzaren berri, bertako milatik gora etnia eta hizkuntzak osorik ikertu gabe daude. Eta hala ere, munduko azken... [+]