Klima aldaketaren munduko 100 arduradun nagusien artean, Josu Jon Imaz euskalduna
Jordan Engel mapagileak klima aldaketaren erantzukizunik handiena duten 100 enpresa eta hauen arduradun nagusiak mapa batean kokatu ditu. Bertan da Josu Jon Imaz euskalduna, EAJko Euzkadi Buru Batzarreko lehendakari ohia, egungo Repsoleko presidentea.
Decolonial Maps proiektuaren bultzatzaile nagusiak, klima aldaketaren eragile nagusiak mapa batean kokatu nahi izan ditu izen-abizenekin. “Lurra ez da hiltzen ari, hiltzen ari dira, eta hiltzen ari diren horiek izenak eta helbideak dituzte". Utah Phillipsen aipu horrekin hasten du artikulua.
"100 enpresa munduko berotegi gasen %70 baino gehiagoren arduradun dira, 1988tik. Konpainia hauek gidatzen dituzten tipoak (sic) –gehienak tipoak dira– aberastu egin dira munduko bizitzari literalki bizkar emanez. Beren negozio ereduaren oinarria da gizakiak sekula ezagutu duen etxe bakarraren suntsipena. Bitartean, gure haserrea gaizki bideratzen dugu gure auzokide, lagun eta senideen aurka, plastikoa erabiltzeagatik edo ez birziklatzeagatik. Norbaitek merezi badu 7.500 milioi lagunen haserrea, mapako 100 pertsona horiek dira. Denak batuta, munduko mineral gehienen eskubideak kontrolatzen dituzte –oraindik lurpetik atera gabeko petroleo, gas eta ikatza esplotatzeko "eskudidea"–. Jakin behar dute ez ditugula bakean utziko erabakitzen duten arte Lurrean Utziko Dituztela [azken urteetako desobedientzia ekimen ekologistek usu darabilten Keep It In The Grownd leloa erabitzen du ingelesez]. Ez soilik beren konpainiek, baizik eta beraiek. Gauza pertsonala bilatu da dagoeneko".
Kartograma honek herrialdeak ordezkatzen ditu, eta herrialdeen tamaina industrializazioaz geroztik jaurtitako karbono dioxido emisioen araberakoa da. Azpian ikus daiteke, adibidez, Europako partea handituta.
"Gure ohiturak aldatuz eta produktu berde gehiago erosiz klima aldaketa gera dezakegula dioen mitoari erantzun bat da mapa hau. Guk gure hondakinak bereizi ala ez, korporazio hauek planeta izorratzen jarraituko dute, guk geratzen ez ditugun bitartean. Konpainia hauetan erabaki nagusiak hartzen dituztenek anonimotasun erlatiboaren pribilegioa daukate, eta mapa honekin hori apurtu nahi dugu eta beraiei oihu egin. Tipo hauek sentitu behar dute planeta salbatzeko ardura, guk denok sentitzen dugun bezala".
Egungo Venezia 118 uhartez osaturiko artxipelago baten gainean eraikita dago. Uharte horiek 455 zubik elkar lotzen dituzte. Lura baino lokatza du oinarri hiriak. Inguruetako milioika zuhaitz mozteari ekin zioten IX. mendetik aurrera, piloteak eraiki eta hiria zimendatzeko... [+]
Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]
Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]
Nola azaldu 10-12 urteko ikasleei bioaniztasunaren galerak eta klima aldaketaren ondorioek duten larritasuna, “ez dago ezer egiterik” ideia alboratu eta planetaren alde elkarrekin zer egin dezakegun gogoetatzeko? Fernando Valladares biologoak hainbat gako eman dizkie... [+]
Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]
_Glaciar.png)
Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.
Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]