Zangozako meatze polemikoa aurrera ateratzeko legea moldatzea eskatu du Nafarroako Gobernuak
Nafarroako Gobernua ezustean harrapatu du Zangozako Muga meatze proiektuari Justiziaren arlotik emandako ostikadak. Hala onartu du Mikel Irujo Trantsizio Ekologikoko kontseilariak. Espainiako Meatzeen Legea aldatu beharko litzatekeela esan du eta ez du argitu Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiaren epaiari helegitea jarriko ote dioten.
Euskal Herriko eta Espainiako Estatuko meatze proiektu handiena da Zangozan eta ondoan dituen Aragoiko hainbat herritan aurrera eraman nahi duten potasa ustiatzeko Muga proiektua. Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak foru erkidegoko ustiaketa baimena bertan behera uztea ez da, hortaz, txikikeria bat.
Irujok ez du argitu epaiari helegitea jarriko ote dioten, "xehetasunez aztertzen" ari direla esan duen arren
Nafarroako Gobernuko Trantsizio Ekologikoko kontseilari Mikel Irujok asteazkeneko Gobernu kontseiluaren ondorengo prentsaurrekoan lehen balorazioa egin du eta proiektuaren tramitazioan egindako kudeaketa defendatu du. Hala ere, onartu du proiektu bakarrarentzat hiru baimen eman direla eta Espainiako Meatzeen Legeak halako zerbait egitea eragotzi dezakeela interpretazioen arabera, auzitegiak esan duen moduan.
Baina segidan "konstituzioaren aurrekoa" den 1973ko lege horren kontra egin du eta esan du aldatu egin beharko litzatekeela. Era berean, Nafarroako Foru Erkidegoaren eskumena defendatu du meatzeen arloari dagokionez. Irujok, baina, ez du argitu epaiari helegitea jarriko ote dioten, "xehetasunez aztertzen" ari direla esan duen arren.
Zangozako Udalak "ez zekien ezer"
Justizia auzitegiaren epaiak erreakzio gehiago eragin ditu. Zangozako Udalak oharra kaleratu du bere iritzia ematen eta adierazi du ez zekiela "emakida arriskuan jar zezaketen arazoak zeudenik".
Azaldu du udalak ez duela "inolako zerikusirik" orain arte egindako kudeaketa eta tramitazioekin eta Nafarroako Gobernuko ordezkariekin biltzeko eskatuko duela. Nolanahi ere, "estrategikoa" iritzi duen proiektua aurrera ateratzen ahaleginduko dela berretsi du Zangozako Udal Gobernuak (UPNren esku), gobernuarekin eta enpresa sustatzailearekin "batera".
Zangozan, Herri Onurako Mendietako hamabi lur zati erabiliko dituzte meatzea egiteko eta norbanakoen beste hogei partzela edo terreno espropiatuko dituzte, udalaren eskariz.
50 kilometroko galeriak lurpean
Muga potasa meatzea Geoalcali enpresak bultzatzen du eta Australiako burtsan kotizatzen duen Highfield Resources multinazionala dago bere atzean. Duela hilabete inguru akordioa sinatu zuten hainbat multinazionala txinatarrekin proiektua finantzatzeko.
Proiekturako 600 milioi eurotik gorako inbertsioa behar dela kalkulatu du Geoalcalik. 30 urtez, urtean milioi bat tona potasa erauzi nahi dute lurpetik eta horretarako 3 kilometroko arrapalak eraiki nahi dituzte, 350 metroko sakoneratik hasita 50 kilometroko luzera duten galeriak zabaltzeko Zangozan eta Aragoiko Bal d'Onsellan barrena.
Geoalcalik 30 urtez, urtean milioi bat tona potasa erauzi nahi ditu lurpetik eta horretarako 3 kilometroko arrapalak eraikiko ditu, 350 metroko sakoneratik hasita 50 kilometroko luzera duten galeriak zabaltzeko
Herritarrek osatutako plataformek eta talde ekologistek salatu dute meatzeak sismizidadea areagotuko lukeela Esa urtegitik gertu dauden lurretan, lur hondoratzeak ere eragingo lituzkeela eta egunero 500 kamioiren garraioa jasan beharko luketela inguruko herrietan, minerala Bilboko porturaino eramateko, horrek dakarren kutsadurarekin.
Denera, urtero lau milioi tona hondakin sortuko lituzke meatzeak; hondakin horiek pilatzeko milioika metro kuboko mendi muino handi bat sortu beharko litzateke Zangozako herri lurretan. Ur erabilera ere itzela izango dela diote, 165.000 pertsonek gastatzen dutenaren adina ur beharko du proiektuak, urtero, potasa erauzteko.
Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]
Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]
Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.
Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.
Duela hiru urte onartutako Klima Aldaketaren aurkako legean jasota zegoen neurria
Laborantza industrialak, urtegiek eta kutsadurak ondorioztaturiko "gaitzeko presioengatik" desagertzekotan dira ehundaka espezie. Bilakaera hori saihesteko asmoz, "berehala hartu beharreko aldaketak" galdetu dituzte Nature aldizkariak urtarrilaren 8an... [+]
“Urte berri-berri, zer dakarrazu berri?” oihukantatzen genien, urteko lehen eguneko gaupasatik bueltan, bidean gurutzatzen genituen goiztiarrei. Eske puxken esperantzan gu, mozkor panparrotuok. Eta artean ez baitzen ez runner-ik ez eta selfie-rik ere,... [+]
Munduko populazioaren ia erdiak baino bi aldiz gehiago kutsatzen du aberastasun gehien pilatzen duen %1ak. Munduko aberatsenek hamar egunetan isuri duten kantitatera heltzeko, ia hiru urte beharko lituzke munduko aberastasunaren eskalan erditik behera dagoen herritar batek.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta memoriaren arteko zubia azkarrena ez bada, bizkorrenetakoa bai... [+]
Duela 180 milioi urte Pangea kontinentea zatitu zenerako ikasia zuen aingirak Thetis itsasoa zeharkatzen. Ordudanik kontinenteak mugituz joan dira, eta aingira espezieak ezberdinduz. Jatorrizko arbaso beretik bereizi diren 20 aingira espezieen artean, gurea da, ibai-aingira edo... [+]
Gaizki erabilitako zorionak eta buklean errepikatutako urte berri on guztiak atzean utzita, berriz ere hasi da gurpila martxan –inoiz gelditu al da?– eta gu arnasa hartzen –edo horrelako zer edo zer–. Honetan ere artzaina izatea abantaila da, ardi-lanetan... [+]