Egun beltza eskubide zibil eta politikoen defentsan ari garenontzat. Egun beltza herritar guztiontzat, guztion eskubideez ari baikara. Orain arte genuena ontzat edo onargarritzat jotzeko inongo asmorik gabe, jendarteari otzantasuna eta obedientzia inposatzeko jausi kualitatibo berri baten aurrean gaudela esan genezake.

Zigor Kodearen erreformak “faltak” desagerrarazten ditu. Bide judizialetik epaitzen ziren baina penalak ez ziren lege urraketa arinak (desobedientziak, desordenak, irainak…). “Hutsune” hori betetzeko, bide administratibotik Herritarren Segurtasun legea garatu du Estatuak, bide penaletik zigor kodea gogortu du bestetik.

Herritarren Segurtasun Legeak babesgabetasuna indartzen du. Prozedura administratiboa izanik, poliziaren hitzak balio frogagarria izango du legez, eta legeak zigortzen dituen jarrera askoren indefinizio maila onargaitza da. Errepresio zuriaren eremuan kokatzen gara gainera. Atxiloketarik edo epaiketarik behar ez duen zigorra, gutun bidez etxera helduko zaiguna. Inor espetxera bidaliko ez duena –ordaintzeko aukera izatekotan- baina etxean geratzeko tentazioa eragin dezakeena, pobretze garai hauetan poltsikoari egiten baitio eraso. Ikustarazten zailagoa den errepresioa, salaketa eta elkartasuna antolatzea nekezago egingo diguna ziurrenik.

Herritarren Segurtasun Legeak errepresioaren langa are gorago kokatzen du. Batetik, aurreikusten diren isunak epaiketa baten ondorioz jasoko genituzkeenak baino nabarmen altuagoak baitira. Hiru arau-urratze mota ezberdintzen ditu legeak. Oso larrientzako zigorra 30.001 eta 600.000 euro artean mugituko da. Larrien kasuan, 601 eta 30.000 euro artean. Arau-hauste arinen zenbatekoa 100 eta 600 euro artean kokatzen da. Orotara 45 arau-hauste jasotzen dira. 4 oso larriak, 24 larri eta 17 arin.

Bestetik, orain arte zigortuak izaten ari ez ziren portaera edo jarrera ugari kriminalizatzen ditu lege berriak. Are gehiago: borroka modu horietariko asko nor eta epaileek non eta epaitegietan zilegi bezala onartu izan dituzte azken urteetan, skratxeak edo etxe-desjabetzeen aurkako mobilizazioak kasu. Pentsa.

Hori da, hain zuzen ere, lege honen bereizgarri nagusiena eskubide zibil eta politikoen ikuspuntutik. Azken urteotan estatu osoan herri mugimendu ezberdinek garatu dituzten borroka modu berri eta eragingarrienak banan-banan jaso eta zigortzen ditu legeak. Hala nola: Erakunde eta instituzioen aurrean burututako elkarretaratzeak, lurren edo etxebizitzen desjabetzeak ekiditeko mobilizazioak, sare sozialen erabilera deialdiak edo mezu kritikoak zabaltzeko, poliziaren oldarraldien irudiak hartu eta zabaltzea, poliziaren aginduak desobeditzea, identifikatzeari uko egitea…

Finean, lege hau oraindik aurreproiektua zela adierazi genuen bezala, oinarrizko eskubide zibil eta politikoen ukazioa handituko duen legea; poliziari are botere, eskumen eta zigorgabetasun gehiago emango dizkiona; delitu berriak nahieran ezarriko dituena; horiek zehatz definitu gabe utzi eta erabateko babesgabetasuna sortuko duena; gogorrago baina ezkutuan zigortuko duena. Disidentzia ororen aurkako arma hedakor eta trinko bat; kalean, lehen lerroan eta egunero nahi adina erabiltzeko diseinatua. Gure borroka moldeak eta jendarte eraikuntza guztiz baldintzatzeko diseinatua.

Zigor Kode berritua eta Herritarren Segurtasun legea elkarren osagarri dira. Ez dugu espaziorik idatzi honetan aztertzeko, baina esan dezagun behintzat, orain arteko Zigor Kodearen erreforma guztiak bezala azken hau ere aurrekoa baino zigortzaileagoa dela. Estatu penalaren logikan sakontzen du oro har, dela espetxealdi iraunkor revisable delakoarekin, dela desordean publiko edo erresistentziaren moduko delitu txikien gogortzearekin.

Bilakaera kuriosoa gero gure eskubide zibil eta politikoena: Hamarkadetan zehar salbuespen arkitektura oso bat garatu zuen Estatuak Euskal Herriari begira. Beharra justifikatzen zuen ustezko arrazoia, borroka armatua. Administrazioenak ez diren biolentzia politikoak desagertzean, ordea, iraganeko salbuespen arkitekturaren birrinketarik ez. Alderantziz: disidentzia eskubidearen aurkako neurri berri eta hertsatzaileagoak. Herritarren Segurtasun Legea eta Zigor Kode berria, Segurtasun Pribatuaren Legea, Zigor Kode Militarraren eraldaketa… Laburrean, salbuespen politika iraunkorraren sakontzea.

Gor eta mutu nahi gaituzte, mozala jarrita. Batetik eskubide sozialik gabe uzten gaituzte. Bestetik, lapurretaren aurka protesta egiteko edo errealitate berriak erditzeko tresnak debekatu nahi dizkigute. Behar besteko larritasunez hartu behar ditugu Mozal Legea eta beste guztiak, haien ondorioez hausnartu.

Eskubide eta jarduera justu gehiago delitu bihurtu dituzten egun honetan, gogoratu dezagun lehenago ere delitu asko eginak garela. Eta delituok nahikoa jendarte babesarekin eta askoren artean egin ditugunean, errepresioa desaktibatzeko gai izan garela. Gogoratu dezagun, egun eskubide bezala onartzen zaizkigun gutxiak ere lehenago delitu izan zirela, eta haien praktika masiboak bihurtu zituela gerora eskubide.