Monzonen ideiak, bere artikuluen, elkarrizketen eta kantuen bilduman
Martxoan bete ziren 40 urte Telesforo Monzon (Bergara 1904-Baiona 1981) Ipar Euskal Herrian hil zela. 1933an eta 1936an EAJko diputatua izan zen Madrilgo Legebiltzarrean. 36ko Gerra garaiko Eusko Jaurlaritzan ministro jeltzalea ere izan zen.
Trantsizioaren ondoren, ezker abertzaleko mugimenduarekin bat egin zuen, HBko Mahai Nazionaleko kide izan zen eta 1979an Madrilen diputatu, koalizioaren izenean. Hil eta urtebetera argitaratu zuten Telesforo Monzon, herri baten oihua liburua, orain Txalapartak eta Olaso Dorrea Fundazioak berrargitaratu dutena.
Funtsean, 1976tik aurrera politikari bergararrak argitaratutako hainbat artikuluren edo berari egindako zenbait elkarrizketen bilduma da, eta gehitzen ditu baita ere berak sortutako abesti eta olerki ezagunak. Monzon buruzagi karismatikoa izan zen ezker abertzalearen baitan eta bere ideiak, idatzien bidez baino kantuen bidez barreiatu izan dira kolore guztietako abertzaleen artean: Pantxoa eta Pellok abestutako Aupa gizona, Lepoan hartu, Itziarren Semea, Plazara edo Bai Euskari dira horietakoak, hamarkadatan abestutakoak eta oraindik ere otordu askoren bueltan entzun daitezkeenak. Azpimarratzekoak dira 1979an Madrilen Nazioarteko Prentsa Klubak gonbidatuta kazetari ugariri emandako elkarrizketa edota 1980an Der Spiegel aldizkari alemaniarrari emandakoa, inoiz argitaratuko ez zena.
Argitarapenen jatorrizko hizkuntzak errespetatu direla ohartarazi du argitaletxeak eta, horren arabera, elkarrizketa eta artikulu gehienak gaztelaniaz dira. GALek hil zuen Santi Brouard HBko buruzagiaren eta Itziar Aizpurua ezker abertzaleko buruzagi historikoaren hitzaurreak ditu. Honakoa dio azken honek berean: “Egun, errelatoaren bataila honetan gertatutakoaren iritzi bat bitarteko guztien bide inposatu nahian dabiltzanean, eta jende asko modu otzanean erantzun gabe gelditzen denean, Monzonen hitz eta idatziek gure herrian gertatutakoa ulertzeko balio izugarria dute”.
Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.
Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.
Faxisten aurka protesta egiteagatik auzipetu zituzten Lizarrako bi kideak. Asteazkenean, epaiketaren egunean, Lizarraldeko Kontseilu Sozialistak elkarretaratzea egin zuen epaitegi aurrean. Voxeko faxistak jarrera probokatzailearekin agertu ziren bertara, eta Guardia Zibilak... [+]
“Españolismoaren eta faxismoaren normalizazioan” Hispanitatearen egunak jokatzen duen papera salatzeko urriaren 12an Tafallan mobilizatuko da Ernai. “Gu, Nafarroako etorkizuna gara, haiek, aldiz, iragana. Faxismoak herri honetan lekurik ez duela argi... [+]
Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]
PP, Vox, EAJ, UPN eta Coalición Canariako ordezkarien 177 aldeko botorekin onartu du ebazpena Espainiako Kongresuak, gobernuari eskatzen diona oposizioko buru Edmundo González presidente gisa onartu dezala. EAJk gobernua sustengatzen duen gehiengoarekin apurtu du... [+]
Mendebaldeko herrialde aberats gehienetan ultraeskuina etengabe eztenka ari da migratzaileekiko gorrotoa eta arrazismoa akuilatzen. Deportazio planei ekitea izan da gobernu askoren erantzuna, izan afganiarrak talibandarren eskutan uzteko, Alemania pentsatzen ari den moduan, edo... [+]
Badira zenbait pertsona aztertzekoak direnak, euren artean Elon Musk. Duten askatasunaren ideiak dena kontrolatzeko beharretik datorrela dirudi, botere guztia izatetik, botere guztia izanda negozioak sortzea errazagoa delako, eztabaidarik ez baitago; eredu hegemonikoak indartsu... [+]
1970eko hamarkadaren erdialdean sigla dantza itzela zegoen euskal panorama soziopolitikoan, eta horien artean mordoxka bat ezker abertzalekoak. Mende erdi geroago, denboraren higaduraren edo errepresioaren ondorioz, horietako gehien-gehienak desagertuta daude, arbola bakarra... [+]
Martxoan aurkeztu zuen Olatz Dañobeitiak azken zortzi urteotan garatu duen lana, Militantzia eta errepresio politikoaren azterketa feminista bat: 90eko Ezker Abertzaleko emakumeen kasua tesia. Horren aitzakian, horretan sakontzeko, bildu gara Lekeition berarekin... [+]
Espainiako Ministro Kontseiluak etxeko langileentzako osasun-azterketak, formazioa eta lan-arriskuak ebaluatzea ezartzen duen dekretua onartu berri du. Baina dekretu horrek arrakala garrantzitsuak ere baditu: langileari “sekretu profesionala” mantentzea eskatzen dio,... [+]
Taldea ezagutzera ematea, gerrarako dirua biltzea eta soldaduak errekrutatzea da faxisten asmoa. Hainbat geldialdi egingo dituzte, hala nola Alemanian, Polonian, Txekian, Lituanian, Herbehereetan eta Belgikan.
Gobernuak argudiatu du "migrazioaren karga handia" eta "terrorismo islamistaren arriskua" areagotu direla.