Sanjurjo eta beste sei pertsona deshobiratzen ari dira Iruñeko Erorien Monumentuan
Goizaldean hasi dira general frankistaren eta beste sei pertsonen gorpuzkiak ateratzeko lanak eta egun osoa beharko dute operazioa bukatzeko. Paco Etxeberria auzi-medikuaren zuzendaritzapean egiten ari dira lanak.
Irailean iragarri zuen Iruñeko Udalak José Sanjurjo eta Emilio Mola 1936ko Gerrako general kolpistak Erorien Monumentuko kriptatik aterako zituela, 2013an Nafarroako Legebiltzarrak onartutako memoria legeari bide emanez. Emilio Molaren gorpuzkiak iragan urriaren 24an atera zituzten intimitatean, familiak hala eskatuta.
Nafarroako eskuina politiko eta mediatikoaren arrabots handia sortu zuen erabakiak eta baita Iruñeko Artzapezpikuaren protesta ere. Azken honek salaketa jarriko zuela ere iragarri zuen, baina azkenean Iruñeko Udalarekin akordioa lortu du deshobiratzeak intimitatean egiteko eta hedabideen presentziarik gabe. Bertan ehortzitakoen senideen baimena beharko da deshobiratze lanetan egon ahal izateko.
Aldaketaren indarrek Nafarroako Gobernua eta Iruñeko Udalean agintzen hasi zirenetik hainbat neurri hartu dira Memoria Historikoaren Foru Legea betetze aldera. Besteak beste, iaz aldatu zitzaion izena Erorien Monumentua dagoen plazari, lehen Conde de Rodezno deitua eta orain Askatasunaren plaza.
Nafarroako Foru Jauregitik ere oraintsu kendu da ereinotza frankista zeraman Nafarroako armarria. Nafarroako Gobernuak, halaber, aurtengo otsailean sortu zuen memoria historikoaren nondik norakoak gidatuko dituen lan batzordea, gobernuko kideez eta memoria historikoa lantzen duten hainbat elkarte artean osatua.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea bermatzeko... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]