Moda azkarraren benetako kostua
Honako erronka hau proposatzen dizugu: zure armairua parez pare ireki, eta erne begiratu goitik behera eta ezkerretik eskuinera. Ez ezazu ahaztu barrenean pilatuta dagoena. Arretaz behatu gordetzen duzun guztia, eta (zintzotasunez) galdera honi erantzun: zenbat arropa ez duzu erabili urtebetean?
Ellen McArthur Fundazioaren arabera, herritarren kontsumoa %60 hazi da azken hamabost urteetan, eta Europako armairuetan dagoenaren %30 ez da erabili azken hamabi hilabeteetan. Portzentaje horren parte zaren ala ez alde batera utzita, datu horrek erakusten du gure beharretatik haratago kontsumitzen dugula, salbuespenak salbuespen, jakina. Horren erakusle honako beste datu hau: zenbait arropa markak, oro har merkeak eta kalitate baxukoak, 52 denboraldi edo arropa bilduma aurkezten dituzte urtero (astero bat, gutxi gorabehera).
Moda azkarraren industria jantzien produkzio masiboan oinarritzen da, azken joeretan inspiratuta dago eta iraupen mugatua du; hori dela eta, erabat jasanezina da. Batetik, bigarren industria kutsagarriena delako, energia fosilen atzetik: Arropa Garbiaren kanpainaren arabera, modaren industriak urtean 92 milioi tona hondakin eta 1,5 bilioi litro ur erabilezin sortzen ditu, beraz, munduko hondakin-uren %20. Bestetik, arropak ekoizteko egundoko baliabideak behar ditu, baina planetaren baliabide horiek mugatuak dira. Hori gutxi balitz bezala, jasanezina da ezkutatzen dituelako 70 orduko lanaldiak (sektoreko langileen %80 emakumeak dira), soldata iraingarriak, osasunerako kaltegarriak diren tekniken eta produktu kimikoen erabilera, eta segurtasun- eta osasun-baldintzak betetzetik urrun dauden lantegiak.
Arretaz behatu gordetzen duzun guztia, eta (zintzotasunez) galdera honi erantzun: zenbat arropa ez duzu erabili urtebetean?
Donostiako Zero Pobrezia Plataforma hiriko hamasei erakunde eta gizarte mugimenduz osatuta dago, eta uste dugu errealitate horrek hausnartzera bultzatu behar gaituela kontsumitzen dugun moduaren inguruan. Gutxiago, eta modu arduratsuago, jasangarriago eta kontzienteagoan kontsumitzen badugu, ondorio positiboak eragingo ditugu gure ingurunean eta urruneko beste leku batzuetan. Kontsumoa mundua eraldatzeko arma boteretsua da.
Hala ere, pentsatzen dugu erakunde publikoek erantzun ausartak, premiazkoak, solidarioak eta bidezkoak eman behar dituztela irtenbidearen parte izateko. Proposatzen diegu lege lotesleen alde lan egitea pertsonak eta ingurugiroa babesteko eta enpresak beren jardueraren eragin negatiboaren erantzule egiteko. Exijitzen diegu kalitatezko tokiko merkataritza sustatzea, eta ez gure hirietan modu esponentzialean hazten ari diren saltoki handiak, neurrigabeko kontsumo mota hori sustatzen baitute. Eskatzen diegu garapen lankidetzarako politikak indartzea, bizi dugun krisi globalaren irtenbidearen zati dira-eta.
Jakitun gara arazo honen kausak ugariak eta desberdinak direla, eta erabaki politiko eta ekonomikoen ondorio direla. Beraz, ziur gaude konponbideek globalak izan behar dutela, eta sektore askotan landu behar direla. Gure munduak dituen erronka eta mehatxuen aurrean, ezin gara geldi egon. Beraz, urriaren 17a Pobreziaren eta Bazterkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna dela-eta antolatu ditugun ekimenetan parte hartzera eta mobilizatzera gonbidatzen ditugu herritarrak. Zehazki, igande honetan (hilak 22an) prestatu dugun aldarrikapen-bizi martxan. 12:00etan abiatuko da Haizearen Orrazitik Donostiako Alderdi Ederreraino, Moda azkarraren benetako kostua lelopean.
Donostiako Zero Pobrezia Plataforma
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]
Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.
Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]