Moda azkarraren benetako kostua
Honako erronka hau proposatzen dizugu: zure armairua parez pare ireki, eta erne begiratu goitik behera eta ezkerretik eskuinera. Ez ezazu ahaztu barrenean pilatuta dagoena. Arretaz behatu gordetzen duzun guztia, eta (zintzotasunez) galdera honi erantzun: zenbat arropa ez duzu erabili urtebetean?
Ellen McArthur Fundazioaren arabera, herritarren kontsumoa %60 hazi da azken hamabost urteetan, eta Europako armairuetan dagoenaren %30 ez da erabili azken hamabi hilabeteetan. Portzentaje horren parte zaren ala ez alde batera utzita, datu horrek erakusten du gure beharretatik haratago kontsumitzen dugula, salbuespenak salbuespen, jakina. Horren erakusle honako beste datu hau: zenbait arropa markak, oro har merkeak eta kalitate baxukoak, 52 denboraldi edo arropa bilduma aurkezten dituzte urtero (astero bat, gutxi gorabehera).
Moda azkarraren industria jantzien produkzio masiboan oinarritzen da, azken joeretan inspiratuta dago eta iraupen mugatua du; hori dela eta, erabat jasanezina da. Batetik, bigarren industria kutsagarriena delako, energia fosilen atzetik: Arropa Garbiaren kanpainaren arabera, modaren industriak urtean 92 milioi tona hondakin eta 1,5 bilioi litro ur erabilezin sortzen ditu, beraz, munduko hondakin-uren %20. Bestetik, arropak ekoizteko egundoko baliabideak behar ditu, baina planetaren baliabide horiek mugatuak dira. Hori gutxi balitz bezala, jasanezina da ezkutatzen dituelako 70 orduko lanaldiak (sektoreko langileen %80 emakumeak dira), soldata iraingarriak, osasunerako kaltegarriak diren tekniken eta produktu kimikoen erabilera, eta segurtasun- eta osasun-baldintzak betetzetik urrun dauden lantegiak.
Arretaz behatu gordetzen duzun guztia, eta (zintzotasunez) galdera honi erantzun: zenbat arropa ez duzu erabili urtebetean?
Donostiako Zero Pobrezia Plataforma hiriko hamasei erakunde eta gizarte mugimenduz osatuta dago, eta uste dugu errealitate horrek hausnartzera bultzatu behar gaituela kontsumitzen dugun moduaren inguruan. Gutxiago, eta modu arduratsuago, jasangarriago eta kontzienteagoan kontsumitzen badugu, ondorio positiboak eragingo ditugu gure ingurunean eta urruneko beste leku batzuetan. Kontsumoa mundua eraldatzeko arma boteretsua da.
Hala ere, pentsatzen dugu erakunde publikoek erantzun ausartak, premiazkoak, solidarioak eta bidezkoak eman behar dituztela irtenbidearen parte izateko. Proposatzen diegu lege lotesleen alde lan egitea pertsonak eta ingurugiroa babesteko eta enpresak beren jardueraren eragin negatiboaren erantzule egiteko. Exijitzen diegu kalitatezko tokiko merkataritza sustatzea, eta ez gure hirietan modu esponentzialean hazten ari diren saltoki handiak, neurrigabeko kontsumo mota hori sustatzen baitute. Eskatzen diegu garapen lankidetzarako politikak indartzea, bizi dugun krisi globalaren irtenbidearen zati dira-eta.
Jakitun gara arazo honen kausak ugariak eta desberdinak direla, eta erabaki politiko eta ekonomikoen ondorio direla. Beraz, ziur gaude konponbideek globalak izan behar dutela, eta sektore askotan landu behar direla. Gure munduak dituen erronka eta mehatxuen aurrean, ezin gara geldi egon. Beraz, urriaren 17a Pobreziaren eta Bazterkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna dela-eta antolatu ditugun ekimenetan parte hartzera eta mobilizatzera gonbidatzen ditugu herritarrak. Zehazki, igande honetan (hilak 22an) prestatu dugun aldarrikapen-bizi martxan. 12:00etan abiatuko da Haizearen Orrazitik Donostiako Alderdi Ederreraino, Moda azkarraren benetako kostua lelopean.
Donostiako Zero Pobrezia Plataforma
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]