Mixel Labeguerie kantari eta politikari euskaltzalearen mendeurrena ospatzen da aurten

  • Uztaritzen 1921eko martxoaren 4an sortu zen Mixel Labeguerie, euskal politika eta kulturgintzan marka sakona utzi zuen mediku lapurtarra, eta mendeurrena ospatzeko hainbat ekintza ari dira antolatzen, hitzaldiak bezala bere kantez osatutako argitalpenak.


2021eko martxoaren 05an - 13:54
Mixel Labeguerie 1958an Euskaltzaleen Biltzarrean hizlari Mitikilen (Nafarroa Beherea). Eserita haren hitzak entzuten, Jean Errecart diputatua.

Mixel Labeguerie, mediku ikasketak Bordelen egin ostean, Kanbon kokatu zen. Ordurako harremanetan zen mugimendu abertzale eta euskaltzalearekin eta urratsak emanak zituen Hegoaldetik 1936tik ihesi zihoazenei laguntzen bezala hainbat kultur ekimenetan. Txistularia, dantzaria, bertsozalea… eta gainera garai hartan mediku batek zeukan ‘notable’ posizioa edukiz, Iparraldeko kultur mugimenduaren erdian ageri da Labeguerie 1940ko eta 1950eko urteetan: Euskaldun Gazteen Batasunaren sortzaile, bertsolari txapelketen antzolatzaile eta Euskaltzaleen Biltzarreko kargudun, esaterako.

1960ko hamarkadan bihurtu zen erreferente Labeguerie. Alde batetik politikan. Laster Enbata mugimendua sortuko zuen taldean zebilela, De Gaulle jeneralaren mugimendu politikotik jaso zuen gonbita Parisko legebiltzarrera joateko, Jean Errecarten eskutik eta 1963an bilakatu zen diputatu. 1974an ez zuen lortu bere diputatu karguari eustea, baina senatuan sartzea bai. Bitartean, Kanboko auzapeza ere bazen.

Jean Louis Davantek Berria-n lehen eskuko testigantzatik azaldu ditu Labegueriek mugimendu abertzalearekin izandako gora-beherak, orduko testuinguruan kokatuta. Hil aurretik, 1980an, Labegueriek izan zuen Euskal Autonomia Elkartearen Autonomia Estatutua ezagutzeko aukera eta honi babesa eman zion espreski, Gasteiza joanik.

Iparraldeko politikagintzan adinako arrastoa edo handiagoa utzi zuen Labegueriek euskal kantagintzan eta bera aitortzen da ‘euskal kanta berria’ren aitatzat… nahiz eta haren kantak herritar gehienentzako ezezagun suertatu eta batik bat gazteentzako, ziurrenik hedabideen faltaz.

1960ko hamarkadan, abertzaletasuna katakunbetan bizi zen garaian, ezkutuka entzuten zen disko mitiko bat argitaratu zuen Labegueriek, Ximun Haranek modu artisanalean lau kanta grabatuta: Eskualdun gudariaren kanta, Gaztedi berria, Aurtxo-Aurtxoa eta Bakearen urtxoa.

 

Michel Labeguerie’ren Lagunak  elkarteak plazaratu ditu Mixelen 20 kantu moldaketa berriekin haren seme Peyok kantatua eta zenbait hitzaldi eta bilkura ere badauzka programatuak urtean zehar burutzeko. 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskalgintza
Teknologia
Euskalgintza digital kritikoa

Euskara, eremu digitala den itsasoan ezagutzara eta harremanetara abiatzeko portua da. Adimen artifizialarekin, portu horretatik mundu osoarekin euskaraz harremanetan jartzeko aukera ematen dela dirudi. Euskararen automatizazioa laguntza ederra da belaunaldi berriekin euskal... [+]


‘Bertatik Bertara’ kanpaina abiatu du UEMAk, turismo garaian euskara areagotu asmoz zerbitzu sektorean

Udalerri euskaldunen nortasuna egokien islatzen duena euskara dela nabarmendu du mankomunitateak eta bisitariek zein bisitariekin harremana duten zerbitzu sektoreko arduradun eta langileen konpromisoa eskatu du. Kanpaina ekainaren 8tik irailaren erdialdera arte egingo da.


Erramun Baxok hizkuntzalaria eta ohorezko euskaltzaina zendu da

Euskararen egoera soziolinguistikoa aztertu, eta Kultur Erakundeko lehendakaria eta Eusko Batasuna alderdiko kide izan zen. Astelehenean zendu zen 96 urterekin.


Amurrioko Udalak dirulaguntza kendu dio Aiaraldea Komunikabideari

Aiara eskualdeko euskarazko komunikabide bakarra da Aiaraldea, eta Amurrioko Udalarekin 2012. urtetik izenpetua eta indarrean zuten euskara sustatzeko hitzarmena "alde bakarrez" eta "inolako jakinarazpenik eman gabe" eten du udalak. Erabakia "oso... [+]


Hizkuntza politika “sendoak” eskatu dizkie euskalgintzak instituzioei

Baionan egin dute agerraldia euskalgintzako 25 bat eragilek maiatzaren 15 honetan. Erakunde publikoen interpelazioaz gain, datorren urteko maiatzaren 15etik 25era iraganen den Euskaraldiaren berri emateko unea ere izan da.


2024-05-10 | Antxeta Irratia
Udalerri euskaldunen eguna ospatuko dute Lesakan maiatzaren 18an

"Zubiak zeharka” lemapean, egun osoko egitaraua prestatu dute UEMA eguna ospatzeko. Herriko eragile guztiek hartu dute parte programaren prestaketan eta ekimen herrikoi eta partehartzailea izatea lortu dute horrela.


2024-05-09 | Hala Bedi
Gasteiz Antzokia babesteko plataforma sortu dute

Gasteiz Antzokia "lehenbailehen" martxan jartzeko eskatu dio udalari Gasteiz Antzokiaren Aldeko Plataformak, eta Lazarraga elkartearentzat zein euskalgintzarentzat "errespetua" galdegin dute.


Milaka lagun batuko dira Nafarroaren Egunaren kari Baigorrin igandean

Egitarau aberatsa muntatu du beste behin Basaizea elkarteak: bertsolariak, dantzariak, gaiteroak, txarangak, herri bazkaria, merkatua eta kontzertuak. "Folklorismotik haratago", euskararen zilegitasuna aldarrikatuko dute Baigorritik apirilaren 28an.


Oskar Zapata (Topagunea)
“Euskarak aurrera egin dezan aliatu berriak behar ditugu”

Nafarroa Garaian euskararen aldeko jarrera gero eta handiagoa izan dadin ildo diskurtsibo berriak proposatu ditu Euskaltzaleon Topaguneak


2024-04-19 | ARGIA
Gasteizko Udalak berean segitzen du: 112.000 euro exijitzen dizkio Lazarraga elkarteari

Lazarraga kultur elkarteak jaso du udalaren eskutik 2023ko dirulaguntzaren zuriketaren xedapena: 112.000 euro itzuli beharko ditu. Elkarteak adierazi du “udalaren borondate faltak” Gasteiz Antzokiaren proiektua kolokan jarri duela eta “udalak sortutako... [+]


Euskal Konfederazioak haserrea adierazi du EEPren batzar nagusian, euskararen aldeko politikei diru gehiago ez bideratzeagatik

Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.


2024-03-25 | Leire Artola Arin
Burbuilaren ostean badago zer erein

Irundik Baionara, ezin ezkutatuzkoa izan da 23. Korrikak eragindako harrotasuna. ‘Herri Harro’ leloak zentzua hartu duela ikusi dugu lekuko hartzaileen aurpegietan, eta atzetik euskararen alde oihuka aritu diren korrikalariengan. Bakoitzak bere gorputzetik eta bere... [+]


Eguneraketa berriak daude