Mineralen erauzketa laukoiztu egin beharko litzateke auto elektrikoen eta eolikoen eskaria asetzeko
Energiaren Nazioarteko Agentziak egindako txosten baten arabera energia berriztagarrien bidez planetaren berotze globala 1,5 gradura mugatzeko helburua lortzeko, kobrea, nikela, litioa eta kobaltoaren ekoizpena 2030 urtean ia lau aldiz handitu beharko litzateke.
Mineralen erauzketa bizkortu beharko litzatekeela, hori da Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) mineral kritikoen merkatuaren inguruko bere azken azterketatik atera duen ondorioetako bat.
Baina erakundeak aitortu du gaur egun dauden eta abiatuko diren meatzeak esplotatzen badira, gehienez ere erauzketa bikoiztu egin daitekeela, eta "trantsizio energetiko" deitu dioten hori gauzatzeko –batez ere auto elektrikoei eta eolikoei bultzada emanda egin nahi dena– beharrezkoa litzatekeela produkzioa laukoiztea (3,5 aldiz baino gehiago). Gaur gaurkoz munduan ez dago beraz nahikoa mineralik "berriztagarrientzako" baterien ekoizpena asetzeko.
Azkeneko bost urteetan litioaren eskaria hirukoiztu egin da, kobaltoarenak %70 egin du gora eta nikelarenak %40, eta hori batez ere auto elektrikoen, eolikoen eta fotovoltaikoen gorakadarengatik izan dela dio IEAk. Ondorioz, mineral horien prezioak ere asko igo dira.
Mineral horien tona bakoitza tratatzeak sorturiko negutegi-efektuko gasak ez dira gutxitu, eta hortaz biderkatu egin dira erauzketaren gas isuriak
Fatih Birol IEAko zuzendari exekutiboak, gainera, kezka azaldu du erauzketa horrek sor ditzakeen ingurumen kalteengatik. Mineral horien tona bakoitza tratatzeak sorturiko negutegi-efektuko gasak ez dira gutxitu, eta hortaz biderkatu egin dira erauzketaren gas isuriak. Horrek hare urrunago jartzen du berotze globala 1,5 gradutara mugatzeko helburua.
Bestetik, mineralak herrialde gutxi batzuen "monopolio" direla ere gogorarazi du Birolek, eta batez ere Txina jarri du jo puntuan. Kobrearen %40, litioaren %60 eta kobaltoaren %75 errialde horretan prozesatzen da.
Disprosioa falta da turbinak eta bateriak egiteko
IEA ez da erakunde bakarra izan mineralen gabeziaz ohartarazten azkenaldian. Mundu mailan ezaguna den McKinsey aholkularitza multinazional estatubatuarrak ere alarma jo du.
Azaldu duenez, botila-lepoak sortzen ari dira, mineralen ekoizpena agortzen ari delako. Besteak beste, nikelaren erauzketa 2030eko eskaria baino %20 gutxiago izango dela aurreikusi du McKinseyk, litiozko bateriak egiteko funtsezkoa dena.
Baina batez ere disprosioa deituriko lur arraroen faltan jarri du arreta multinazionalak. Material magnetiko hori auto elektrikoen bateriak eta turbinak egiteko erabiltzen da, eta bere hornidura %70 murrizteko "arriskua" dagoela adierazi du. "Honek erakusten du material gutxi batzuetan sorturiko botila-lepoek atzeratu dezaketela karbono baxuagoko industria ugariren garapena, eta emisio gutxiagoko trantsizioa atzeratu", azaldu du.
Zigoitian 100 hektareako parke fotovoltaikoa eraiki nahi du Solariak, eta eskualdea gurutzatuko luke oso goi tentsioko linea batek ere. Urkabustaiz, Zigoitia eta Zuiako bizilagunek herritarren 5.540 helegite aurkeztu dituzte ingurua “mehatxatzen duten proiektuak gelditzeko... [+]
Gaur egun, etengailu bat sakatzea keinu hutsala da. Gehiengoak ez daki energia-ekoizpenaren gibelean zer dagoen, energia-ekoizpen orok eragina baduelarik. Erregai fosiletan eta nuklearrean oinarritutako energia ereduaren hauskortasunari buru egiteko, energia herritarren... [+]
Babesturiko natur eremuetan egoteagatik, ingurumenean izan dezakeen inpaktuagatik eta hiri planeamenduarekin bat ez egiteagatik jarri dute alegazioa hiru udalek, besteak beste. Multinazional norvegiarrak eraiki nahi duen zentral eolikoak bost haize-errota handi aurreikusten ditu... [+]
Energiaren sektoreari loturiko konpainiak bere zuzendari nagusia aldatu du, doikuntzak iragartzearekin batera. Euskal Herriko lantegietan ia 3.000 langile aritzen dira eta sindikatuak kezkatuta agertu dira, kaleratzeak ekar litzakeelako erabakiak.
Energia krisiak eta Ukrainako gerrak hauspotuta, Gas Natural Likidotua (GNL) bihurtu da munduko lehengai estrategiko eta preziatuenetakoa. AEBetako hegoaldean gasa modu horretan biltegiratu eta esportatzeko planta erraldoiak egin asmo ditu industriak, baina Joe Bidenen gobernuak... [+]
"Elite ekonomiko baten pribilegioak iraunarazten diren aldi berean, konponbide faltsuak eskaintzen dizkigute, egiazko konponbideek beharko luketena onartu gabe: oligarkia energetikoa erabat auzitan jartzea, hazkunde ekonomikoaren aginduarekin haustea, gure eredu produktibo... [+]
Berdeago Azoka egingo dute martxoaren 22tik 24ra, Durangoko Landako Gunean. Energia-eraginkortasunaz eta kontsumo arduratsuaz kontzientziatzeko helburua du Jasangarritasunaren Euskal Azokak, ingurumena babesteko irtenbideak tarteko.
Fisikan lizentziatua eta Filosofia doktore, Gasteizen du ohiko bizitokia Adrián Almazánek (Madril, 1990), baina egun Madrilgo Carlos III Unibertsitatean ematen ditu klaseak. Digitalizazioak ingurumenean, energian eta gizartean sortzen dituen eraginak izan ditu... [+]
EAJ, EH Bildu eta PSE-ren babesarekin atera da aurrera. Erregai fosilen desinbertsiorako plan bat gauzatu beharko du Jaurlaritzak. Helburu nagusia 2050rako EAEn karbono emisioak zerora murriztea da.
Davoseko talaimendi distiratsu eta zuritik hitz egin digu Repsoleko sheriffaren ahotsak, denok entenditzeko moduan: “We have to broaden our mind”. Alegia, mentalitatea zabaldu behar dugula, ezin dugula pentsatu erregai fosilik gabe bizi gaitezkeenik. Ze uste zenuten... [+]
Nazioarteko Energia Agentziaren esanetan 2025ean inoiz baino energia nuklear gehiago produzituko da munduan. Nuklearren bultzada berri baten aurrean gaude, baina erreaktore eta zentraletan izaten diren “gertakariak” ikustea besterik ez dago hartzen ari garen... [+]
Davoseko talaimendi distiratsu eta zuritik hitz egin digu Repsoleko sheriffaren ahotsak, denok entenditzeko moduan: “We have to broaden our mind”. Alegia, mentalitatea zabaldu behar dugula, ezin dugula pentsatu erregai fosilik gabe bizi gaitezkeenik. Ze uste zenuten... [+]
Amigos de la Tierra gobernuz kanpoko erakundeak zenbait neurri jaso du mineral berriak erosteko beharra murrizteko, esaterako, ekonomia zirkularra eta aurrezteko praktikak bultzatzea eta ibilgailu elektrikoen flota murriztea.