Mineralen erauzketa laukoiztu egin beharko litzateke auto elektrikoen eta eolikoen eskaria asetzeko
Energiaren Nazioarteko Agentziak egindako txosten baten arabera energia berriztagarrien bidez planetaren berotze globala 1,5 gradura mugatzeko helburua lortzeko, kobrea, nikela, litioa eta kobaltoaren ekoizpena 2030 urtean ia lau aldiz handitu beharko litzateke.
Mineralen erauzketa bizkortu beharko litzatekeela, hori da Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) mineral kritikoen merkatuaren inguruko bere azken azterketatik atera duen ondorioetako bat.
Baina erakundeak aitortu du gaur egun dauden eta abiatuko diren meatzeak esplotatzen badira, gehienez ere erauzketa bikoiztu egin daitekeela, eta "trantsizio energetiko" deitu dioten hori gauzatzeko –batez ere auto elektrikoei eta eolikoei bultzada emanda egin nahi dena– beharrezkoa litzatekeela produkzioa laukoiztea (3,5 aldiz baino gehiago). Gaur gaurkoz munduan ez dago beraz nahikoa mineralik "berriztagarrientzako" baterien ekoizpena asetzeko.
Azkeneko bost urteetan litioaren eskaria hirukoiztu egin da, kobaltoarenak %70 egin du gora eta nikelarenak %40, eta hori batez ere auto elektrikoen, eolikoen eta fotovoltaikoen gorakadarengatik izan dela dio IEAk. Ondorioz, mineral horien prezioak ere asko igo dira.
Mineral horien tona bakoitza tratatzeak sorturiko negutegi-efektuko gasak ez dira gutxitu, eta hortaz biderkatu egin dira erauzketaren gas isuriak
Fatih Birol IEAko zuzendari exekutiboak, gainera, kezka azaldu du erauzketa horrek sor ditzakeen ingurumen kalteengatik. Mineral horien tona bakoitza tratatzeak sorturiko negutegi-efektuko gasak ez dira gutxitu, eta hortaz biderkatu egin dira erauzketaren gas isuriak. Horrek hare urrunago jartzen du berotze globala 1,5 gradutara mugatzeko helburua.
Bestetik, mineralak herrialde gutxi batzuen "monopolio" direla ere gogorarazi du Birolek, eta batez ere Txina jarri du jo puntuan. Kobrearen %40, litioaren %60 eta kobaltoaren %75 errialde horretan prozesatzen da.
Disprosioa falta da turbinak eta bateriak egiteko
IEA ez da erakunde bakarra izan mineralen gabeziaz ohartarazten azkenaldian. Mundu mailan ezaguna den McKinsey aholkularitza multinazional estatubatuarrak ere alarma jo du.
Azaldu duenez, botila-lepoak sortzen ari dira, mineralen ekoizpena agortzen ari delako. Besteak beste, nikelaren erauzketa 2030eko eskaria baino %20 gutxiago izango dela aurreikusi du McKinseyk, litiozko bateriak egiteko funtsezkoa dena.
Baina batez ere disprosioa deituriko lur arraroen faltan jarri du arreta multinazionalak. Material magnetiko hori auto elektrikoen bateriak eta turbinak egiteko erabiltzen da, eta bere hornidura %70 murrizteko "arriskua" dagoela adierazi du. "Honek erakusten du material gutxi batzuetan sorturiko botila-lepoek atzeratu dezaketela karbono baxuagoko industria ugariren garapena, eta emisio gutxiagoko trantsizioa atzeratu", azaldu du.
Pedro Sánchezek hornitzaile pribatuei eta Red Eléctrica de Españari egotzi die itzalaldiaren inguruko informazio gutxi eskaintzea, baina azken honek jakinarazi du "gutxi gorabehera" aurkitu dutela Iberiar penintsula osoko argindarra joatearen arrazoia... [+]
Red Eléctrica de Españak zibererasoaren aukera erabat baztertu du, eta bi instalazio fotovoltaikoetan jarri du begirada. “Operadore pribatuei erantzukizunak eskatuko dizkiegu eta berriro ez gertatzeko beharrezko neurriak aktibatuko ditugu”, adierazi du... [+]
Hedabideetan nahiko aipatu dira asteleheneko itzalaldiak gizartean eragin dituen ondorioak, baina nahikoa aipatu al da gertakari horrek agerian uzten duena? Besteak beste, bi auzi nagusi: bizirauteko energiarekiko dugun menpekotasuna eta azken urteetan gertatzen ari den zerbitzu... [+]
Egunak argitzerako itzuli da argindarra ia-ia leku guztietara. Euskal Herrian baino atzeratuago egin du Espainiako Estatuko lekurik gehienetan, baita Portugalen ere. Normaltasun itxura gaur Euskal Herrian, baina goizeko lehen orduan ez dira funtzionatzen ari aldirietako trenak... [+]
Gaueko 21:00etarako, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako %85era itzuli da hornidura energetikoa, eta Nafarroan, berriz, %50era. Egoera okerragoa bizi dute Espainian eta Portugalen: hurrenez hurren, argindarra lurraldearen %25era eta %10era iritsi da.
Sare elektrikoa erabat erori da... [+]
Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]
Espainiako Estatuko zentral nuklearrak itxi ez daitezen aktoreen presioak gora jarraitzen du. Otsailaren 12an Espainiako Kongresuak itxi beharreko zentral nuklearrak ez ixteko eskatu zion Espainiako Gobernuari, eta orain berdin egin dute Endesak eta Iberdrolak.
Ukrainako fluxua eten ostean, Errusiako gasa jasotzen jarraituko duela iragarri du Eslovakiak, eta Transnistriak uko egin dio Europaren "laguntzari".
Stargate izeneko proiektuarentzat 500.000 milioi dolarreko inbertsioa iragarri du AEBetako presidente izendatu berriak. OpenAI, SoftBank eta Oracle konpainiek hartuko dute parte.
Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]