Militarrak badoaz Loiolako koarteletik? 100 urteko historia iluna
Negoziazioak fruitua eman du: EAJk Espainiako aurrekontuak babestearen truke, Pedro Sanchezen gobernuak konpromisoa hartu du armadak azken mendean Donostian okupatu dituen lurrak uzteko. Loiolako kuartela dagoen lekua etxebizitza zibiletarako erabili ahalko da horrenbestez eta azken mendean hiriko historiaren kapitulu ilunenetako batzuekin lotutako instalazioak desagertu egingo dira.
EAJk Espainiako Gobernuaren aurrekontuak babestearen truke adostutako puntuen artean, Donostiarentzat historikoa den erabaki bat dago: Espainiako armadak Loiolako kuartela uztea eta hiriak azpiegitura horrek okupatzen dituen 20 hektareak berreskuratzea. Donostiako Udalak erosi egingo lizkioke Espainiako Gobenuari Loiolako lur horiek, erabilera militarretik zibilera pasatzeko eta, segur aski, bertan etxebizitzak eraiki ahal izateko.
Espainiako Gobernuak auzi horren inguruan orain arte eduki duen jarrerari erreparatuz gero, 180 graduko aldaketa da: duela hilabete eskas Sanchezen gobernuak, Defentsarako estatu-idazkariaren bidez, ateak itxi zizkion aukera horri baina badirudi PSOE-UP koalizio gobernuak aurrekontuak ateratzeko daukan premia larriak azkenean pisu handiagoa izango duela.
Donostiaren historia iluna
Erabakiarekin, mende oso batez militar espainiarrek okupatu duten leku enblematiko bat berreskuratuko du hiriak: 1920ko hamarkadan hasi ziren Loiolako kuartela eraikitzeko lanak, ordura arte militarrek erabilitako Urgulleko gaztelua Donostiara bideratu nahi zuten soldadu kopuruarentzat txiki geratu ostean. 1926an inauguratu zen kuartela, lehenbiziko 170.000 metro koadroak erabilgarri egon ziren momentuan.
Geroztik, Donostiaren historiako kapitulu beltzenetako batzuk instalazio horiekin lotuta egon dira, besteak beste 1936ko Gerran handik atera baitziren Espainiako II. Errepublikaren kontra altxatutako militarrak hiriaren erdigunerantz bi zutabeetan antolatuta, bata Prim kalean barrena eta bestea Urbietatik. Haiekin bat egin zuten eskuineko hainbat taldek ere, Falangek besteak beste.
Hiriak eutsi ahal izan zion lehen eraso horri, barrikadak jarri zituzten eta Urbieta kalean historiarako geratuko den borrokaldia izan zen, anarkisten protagonismo handiagatik nabarmentzen dena. Militarrei aurre egin zietenen artean 150 lagun inguru hil ziren arren, uztailaren 23rako lortu zuten Maria Cristina hotela hartua zuten soldaduak errenditzea eta hiria hartu nahi izan zuten gainerakoek ere atzera egin zuten Egia aldera.
Loiolako kuartelean gotortu ziren militar kolpistak eta Errepublikaren aldekoek laguntza militarra jaso zuten Bilbotik. Horri esker, kuartela setiatu zuten, uztailaren 28an barruan zeuden soldaduen errendizioa lortu arte. Mario Salegiren Verano del 36, memorias de un gudari liburuan lehen eskutik kontatzen da estatu kolpea eman zutenetik Loiolako koartela hartu zuten bitarteko hamar egunetan hirian gertatu zena. Jakina den moduan, ordea, urte hartan bertan erori zen Donostia faxisten esku.
Militarrez gain, NATO eta CNI
Geroztik, Francoren diktadura osoan erabili dute militar espainiarrek Loiolako kuartela, lurreko armadako soldaduentzat nagusiki. 2012an, militarrak Donostiatik ateratzeko eskariari uko egiteko eman zituen azalpenen artean, orduko Espainiako Defentsako estatu-idazkari Pedro Argüellesek azaldu zuen Loiolan zehazki zer dagoen: bi kuartel, armadako buruzagiek ostatu hartzeko moduko eraikin logistiko bat, 24 etxebizitza Donostiara destinatutako soldaduentzat eta beste bi etxebizitza-bloke, erabilera-mota desberdinak dituzten arren “segurtasun arrazoiengatik” Loiolako perimetroaren barruan daudenak.
Espainiako armadak kuartel horri urteetan eman dion erabileraz gain, ordea, beste funtzio batzuk ere izan ditu. Espainiako Estatuko inteligentzia zerbitzuen (CNI) lana babesteko erabili izan da, baita NATOren misioetarako pasaeran zeuden unitateetako soldaduak hartzeko ere.
ErriBerri eraikuntza enpresak sei hilabete ditu Izabako lursaila “inguruarekin bat datorren egoera naturalean” uzteko. Orain lanen bigarren faseari ekingo diote, hondakinak, zimenduak eta gasolio depositu zaharrak kentzeko.
Loiolako kuartelen afera ez dago bere onenean. Espainiako Defentsa Ministerioak eta Donostiako Udalak akordioa “aldi baterako” etetea erabaki zuten joan den astean, hilaren 18a baino lehenago ezin izango zutelako gauzatu, eta hori delako, hain zuzen, salerosketa... [+]
Espainiako armadak antolatu zuen 1981eko otsailaren 23ko estatu kolpea, baina helburua omen zen Alfonso Armada jeneralak gidatuko zuen zibilez osatutako kontzentrazio gobernu bat eratzea, eta Juan Carlos I.ak baimendu egin zuen gobernu hori. Hori dio Carlos Fonseca kazetariak... [+]
Gertaeren bideo bat zabaldu zen sare sozialetan duela hiru aste, baina asteartera arte ez dituzte susmagarriak deklaratzera deitu. “Zauri larriak” egitea leporatu diete Espainiako hiru militarri.
Bardeak Ya plataformak salatu du ostegun iluntzean "bi eztanda handi" entzun zirela Tuteran eta Zaragozako zenbait herritan. Benetako munizioa erabiltzen ari da Espainiako Armada ariketa militarrak egiteko. "Bisitariei ohartarazten ari zaizkie laser armak ere... [+]
Iragan urtarrilaren 20an Espainiako Auzitegi Gorenak berriz erabaki zuenez, Espainiako Defentsa Ministerioak Belaguako mendateko kuartela hartzen duen lurzorua garbi eta egoera onean itzuli beharko dio Erronkari Ibarreko Batzorde Nagusiari.
2023ko atarian, 2022ko zenbakiek protagonismo berezi bat hartzen dute; izan ere, urte aldaketarekin batera, beti saiatzen gara kontagailua zeroan jartzen. Errealitate likidoen aroan, zenbakiek ere gure aditasunetik desagertzen dira ―askotan izugarrizko abiaduraz―, eta... [+]
9.791 milioi eurotik 12.317 milioira igoko du gastu militarra Espainiako Gobernuak, NATOk ezarritako helburua betetzeko. %42,5 igo dira armamentura bideratutako diru-partidak PSOEren eta Unidas Podemosen koalizio gobernua Moncloara heldu zenetik.
Pasa den astelehenean, sua piztu zen Bardean, eta Poligonoaren Aurkako Asanbladak Espainiako armadaren maniobra militarrei egotzi die ezbeharra.
Aste-akabu honetan, Espainiako Armadako Mendez-Nuñez izeneko fragata helduko da Getxoko gurutza-ontzien terminalera. Hala, maiatzaren 6tik 8ra bitartean, itsasontzi horrek bere ateak irekiko ditu publikoki. Horren aurrean, Getxoko EH Bilduk deitoratu du bisita hori... [+]
Munduko gastu militarrak lehenbizikoz gainditu du bi bilioi dolarreko langa. 2021ean 2,11 bilioi dolar xahutu dira, 1,97 bilioi euro, 2020an baino %0,7 gehiago, balio errealei erreparatuta. Aintzat hartuta pandemia betean egindako gastuez ari garela, eta Ukrainako gerra... [+]
Barne Produktu Gordinaren %1,4 bideratzen da gaur egun Espainiako Defentsa ministeriora. Gastua %2raino igo nahi du datozen urteetan Gobernuak, Pedro Sánchezek iragarri duenez.
Nafarroako ikastetxe guztiek jaso dute Espainiako Indar Armatuen nondik norakoak jasotzen dituen eskola dokumentua. LAB sindikatuak bidalketa salatu du, sare sozialetan.