Milaka lagun batu dira Frantziako Poliziak hildako Nahel gaztearen oroimenez antolaturiko ibilaldian
Ekainaren 27an hil du tiroz Frantziako Poliziak hamazazpi urteko gaztea. Pertsona batek filmaturiko bideoan ageri da polizia, arma gaztearen burura hurbildu eta tirokatzen duenean. Haserrea eta ezinegona piztu ditu hilketak eta orduz geroztik kale borrokak ez du etenik Frantziako hainbat auzo popularretan.
Frantziako Poliziak hildako Nahel gaztearen amak deituriko martxa zurira jendetza batu da ostegunean: 20.000 lagun antolatzaileen arabera eta 6.200 Poliziaren arabera. Aniztasun handia zen nagusi: gazteak, zaharrak, familian etorritako auzoak, hautetsiak eta eragile sozialak. Paris ondoko Nanterre hirian gertatu da Poliziaren hilketa, ekainaren 27 honetan. Hamazazpi urte zituen Nahelek eta polizien kontrol batean gertatu da ezbeharra.
Haserrea, pena eta ezinegona nagusi ziren martxa zurian. Nahelen gisa, Zyed, Bouna, Adama, Théo eta beste hainbat gazteren izenak oihukatu dituzte –guziak Frantziako Poliziak hildakoak–. 2020az geroztik 130 lagun baino gehiago ditu hil Frantziako Poliziak, Bastamedia komunikabideak egindako ikerketa independentearen arabera: 2020an 40, 2021ean 52, eta 39 iaz (aurtengo daturik ez dute zehaztu). Nahelen gisara, beste 26 zituen iaz tirokatu. 2017ko otsailean onartutako Segurtasun Publikoaren Legeak egoera okertu besterik ez du egin, arma erabiltzeko aukera legalak zabaltzen dizkiolako Poliziari. Gaztea hil duen polizia preso sartu du fiskaltzak, nahita egindako homizidioa egotzita. Hain zuzen, hilketaren unea filmatu zuten pertsona batek eta bertan ageri da polizia arma gaztearen burura hurbiltzen eta tirokatzen.
Nahelek senideek ezin izan dute hitza hartu martxaren bukaeran, Poliziak, gas negargarriak erabilita, jendea sakabanatu duelako bukaera baino lehen.
Arazo sistemikoa
Frantziako hiri handien inguruko auzoetan dute nagusiki pairatzen Poliziaren gehiegikeria, arrazakeria eta klase-zapalkuntza juntatzen direlarik. "Arrazakeria sistemikoa" salatzen ari dira eragile politikoak. "Anaia hil zen beltza zelako, Adama Traore deitzen zelako, langile auzokoa zelako" kontatu zion ARGIAri Assa Traorek, Poliziak hildako gaztearen arrebak. Arazoaren sustraietara jo eta ondokoa adierazi zuen elkarrizketan: "Esklabotzaren garaira itzuli behar da ulertzeko. Frantziaren kolonialismoa ere hor da, oraindik erroturik. Ez baduzu larru kolore egokia, ez zara pertsonatzat hartua. Nire nebaren aldeko borrokaren bidez logika hori dugu gainazpikatu nahi".
Poliziaren errepresioaren eta presioaren bukaeraz gain, zerbitzu publikoen garapena galdatzen dute auzo horietako eragileek, martxa zurian egondako batek Mediapart-ei errandakoari segi, "Poliziaren instituzioa delako gaur egun dugun zerbitzu publiko bakarra". Urteak dabiltzala langabeziari, diskriminazioei eta bazterketa sozialari aurre egiteko neurriak galdatzen, baina egoera ez doa hobera, auzo popularrak sutan direlarik bakarrik zaielako begiratzen. Berriro ere sutan dira, 2005ak utzitako irudiak berriz gaurkotuta.
Hiri bazterrak sutan
Nahelen hilketak –fiskaltzak ere nahita egindako homizidio gisa sailkaturikoak– sua piztu du beste behin Nanterren eta handik gutxira Frantziako auzo herrikoietan.
700 lagun baino gehiago atxilotu dituzte. 40.000 polizia baino gehiago kalean dira, drone bidezko segipenak baimendu dituzte eta gauean etxeratze-aginduak hartu dituzte hainbat hiritan, Estatuaren erantzuna gogorra da, baina giroa ez da eztitzen ari.
Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.
Larunbat arratsaldean istiluak izan ziren gaztetxe berriaren atarian, Ertzaintza gogor oldartu zen gaztetxeari babesa ematera joandakoen aurka. Hori dela eta, ehunka lagun bildu dira igande honetan foam jaurtigailu bidezko kargak salatzeko eta udalaren jarrera seinalatzeko... [+]
Jokin Aperribay Real Sociedadeko presidenteak azaldu du gertaturikoa “argitzeko” eskatu diola Polizia autonomikoari. Zauritutako Amaia Zabarteren familiak klubari egotzi dio publikoki ez gaitzestea erasoa.
2018ko maiatzean Getxoko Ertzaintzaren komisarian jipoitu zuten Silvia emakume migratu eta arrazializatua, bidegabeki atxilotu ostean. Epaiketan zigor arinak ezarri zizkioten ertzain bati, baina emakumea ere zigortu zuten desobedientzia leporatuta. Silviak Espainiako Epaitegi... [+]
Gipuzkoako Lurralde Auzitegiaren ustez, bideo bateko irudietan ikusten denak "talka" egiten du Ertzaintzaren atestatuarekin, eta Amaia Zabarte foam bala batekin zauritua izan zenaren "ebidentzia erakusten" du, Noticias de Gipuzkoa-k jaso duenez.
Gutxienez hamabi poliziak inguratu zuten gaztea. Erail zuen agenteak esan du gainera joan zitzaiola agerraldia izan zuen gaztea, baina bertsio hori gezurtatu du lekuko batek. 2020an izan zen hilketa, eta orain ari dira epaiketa egiten.
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak orain arteko bertsioari eutsi dio. Bestalde, esan du Amaya Zabartek, martxoan PSGren kontrako futbol partiduan Anoetan larri zauritutako Realeko zaleak, ez zuela bere deklarazioan aipatu ertzain batek ostikoa jo zionik.
Alde Zaharreko Gazte Asanbladak (AZGA) salatu du Donostiako Udaltzaingoak auzoko hainbat gazteren aurka astelehen gauean egindakoa: “Auzoko hainbat gazte futbolean jokatzen ari ziren Trinitate enparantzan, Udaltzaingoa hurbildu eta mehatxuka guztiak identifikatzeko agindua... [+]
1991n zauritu zuen larri ke pote batekin Espainiako Poliziak Iruñean eta 31 urte ondoren lortu du instituzio publiko baten aitortza biktima gisa. Espainiako Gobernuak ere kalte-ordaina ordaindu behar izan zion, baina ez da kasuagatik poliziarik zigortu.
Duela bi urte, Marokotik Melillara igaro nahian ari ziren ehunka pertsonari eraso egin zieten polizia-indarrek, eta gutxienez 70 lagun erail zituzten, nahiz eta kopuru zehatza ez dagoen argi. Gertakarien inguruko ikerketa amaitutzat jo dute Marokon, iritzita ez dagoela... [+]
2021ean Pablo Hasel rap musikariaren atxiloketaren aurka Bartzelonan egon zen manifestazioetako batean parte hartu zuen neskak eta begia galdu zuen mossoek jaurtitako foam bala baten ondorioz. Epailearen ustez, neskak “ondorioak bereganatu beharko lituzke”, istiluak... [+]
Gizonezkoa kolpatu zuen ertzain agentea kargutik kendu dute kautelazko neurriekin, eta gertakariak ikertzen ari da Ertzaintzaren Barne Arazoetarako Unitatea. Une hartan han ziren polizia agenteen jarrera ere aztertzen ari dira.
Ostiral goizean sare sozialetan zabaldutako bideo batean ikus daiteke nola pertsona bat eztabaidan ari den udaltzain eta ertzain talde batekin. Une batean, ertzainetako batek zartako indartsu batekin lurrera bota du, eta ondoren, lurrean utzita joan dira. Bideoa Irungo San Migel... [+]