Mundu osotik hasi dira iristen martxoaren 15erako planeta osoko eskoletan ikasleek deitu duten Klimaren Aldeko Grebaren oihartzunak. Ostiral berezi honetan zentratu dituzte beren ahaleginak udazkenetik ostiralez ostiral ugarituz joan diren protestalariek, nagusiki 15-17 urteko gazteak, Greta Thunberg suediarra hartu dutenak erreferentzia nagusi.
Ikasle protesta berria hasi zen Greta Thunberg gaztearen inguruan. 2018ko abuztuaren 20an, ostirala, orduan 15 urte zituen neskatoak eskola utzi eta Stockholmgo parlamentuaren atarian eserialdia egin zuen, alboan zeukala “Skolstrejk för klimatet“ (Eskola-greba klimaren alde) zioen afixa. Irailaren 8an esan zuen Suediako Gobernuak klimaren aldeko Parisko ituna sinatu eta karbono isuriak murrizteko erabakia hartu arte, ostiralero egingo zuela eskola-greba.
Thunbergek Fridays For Future –Etorkizunaren aldeko ostiralak– bataiatu grebak laster bildu zituen jarraitzaileak eskola askotan. Azaroan milakoetan konta zitezkeen Australiako ostiraletako grebalariak. Abendurako uhinak senti zitezkeen mundu osoan: Austria, Belgika, Kanada, Herbehereak, Alemania, Finlandia, Danimarka, Japonia, Suitza, Britainia Handia, AEBak...
Euskal Herrian nagusiki Bizi! mugimenduak egin dio jarraipena gazte mugimendu berriari, eta Iparraldeko ikasle talde batek haren webgunetik zabaldu zuten gaurko grebarako deia. Hegoaldeko lau hiriburuetan ere bazeuden elkarretaratzeak deituta, eguerdiko 12:00etarako, Ekologistak Martxan erakundeak zabaldu duenez.
Sare sozialetatik mundu osoko mobilizazioen albiste eta irudiak ari dira zabaltzen. Horietako askotan festa eta aisialdi giroa nabari den moduan, beste batzuetan aldarrikapenak zorrotzago landu dira. Parisen, esaterako, gazte talde batek Societé Generale bankuaren sarrera blokeatu du, banka handia delakoan klimaren aldaketa eragiten ari diren erantzule nagusietakoa.
🔴[EN DIRECT] En cette journée mondiale de #grevepourleclimat , la jeunesse dénonce la politique climaticide des grandes banques comme la @SocieteGenerale qui, malgré l'urgence climatique, continuent à financer des énergies fossiles ! #YouthforClimate #ClimateStrike @ANV_Paris pic.twitter.com/gjDmJ9EpeZ
— Jeunesse Pour Le Climat IDF (@JeunesClimatIDF) March 15, 2019
Des renforts de Villa Pia et autres lycées sont là, désormais 1400 lycéens et lycéennes manifestent pour le #climat à @VilleDeBayonne Ils constituent un gouvernement parallèle et annoncent un programme climatique ambitieux ! #ClimateStrike #FridaysForFuture #SistemaAldaEzKlima pic.twitter.com/UaFGm8B7xd
— Bizi ! (@bizimugi) March 15, 2019
Burası İstanbul-Beşiktaş Bebek Parkı; "Okul bekleyebilir ama gezegen bekleyemez" diyen çocuklar bir arada #İklimİçinOkulGrevi'nde! #ClimateStrike #iklimgrevi #SchoolStrikeForClimate #ClimateStrike #FridaysForFuture @9isM9 pic.twitter.com/6XPFFr2nS5
— Munzur Çevre Derneği (@MunzurCevre) March 15, 2019
“The oceans are rising, so are we," students across the world are protesting against dangerous climate change today. https://t.co/jTk6ww4Ylu #FridaysForFuture
— BSR Group (@BSRGroup_) March 15, 2019
Berlin is taking its part in the protest #FridaysForFuture !!! We want to solve and avoid #ClimateChange ! And we have solutions for that: a european #financeclimatepact ! #AngelaMerkelCDU Wir brauchen Deutschland und Sie ! pic.twitter.com/rlhhcD94hy
— Finanz Klima Pakt #FBPE (@PaktKlima) March 15, 2019
"Wir sind hier. Wir sind laut. Weil ihr uns die Zukunft klaut!" #FridaysForFuture #ClimateStrike @WRFSwitzerland @ClubOfRome #ScientistsForFuture pic.twitter.com/WftQrYdBmx
— Bas de Leeuw (@Bas__deLeeuw) March 15, 2019
We say no to #ClimateChange #SchoolsStrike4Climate #FridaysForFuture pic.twitter.com/OneJHOIkkv
— Juan Mayorga (@JuanPMayorga) March 15, 2019
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]