Mundu osotik hasi dira iristen martxoaren 15erako planeta osoko eskoletan ikasleek deitu duten Klimaren Aldeko Grebaren oihartzunak. Ostiral berezi honetan zentratu dituzte beren ahaleginak udazkenetik ostiralez ostiral ugarituz joan diren protestalariek, nagusiki 15-17 urteko gazteak, Greta Thunberg suediarra hartu dutenak erreferentzia nagusi.
Ikasle protesta berria hasi zen Greta Thunberg gaztearen inguruan. 2018ko abuztuaren 20an, ostirala, orduan 15 urte zituen neskatoak eskola utzi eta Stockholmgo parlamentuaren atarian eserialdia egin zuen, alboan zeukala “Skolstrejk för klimatet“ (Eskola-greba klimaren alde) zioen afixa. Irailaren 8an esan zuen Suediako Gobernuak klimaren aldeko Parisko ituna sinatu eta karbono isuriak murrizteko erabakia hartu arte, ostiralero egingo zuela eskola-greba.
Thunbergek Fridays For Future –Etorkizunaren aldeko ostiralak– bataiatu grebak laster bildu zituen jarraitzaileak eskola askotan. Azaroan milakoetan konta zitezkeen Australiako ostiraletako grebalariak. Abendurako uhinak senti zitezkeen mundu osoan: Austria, Belgika, Kanada, Herbehereak, Alemania, Finlandia, Danimarka, Japonia, Suitza, Britainia Handia, AEBak...
Euskal Herrian nagusiki Bizi! mugimenduak egin dio jarraipena gazte mugimendu berriari, eta Iparraldeko ikasle talde batek haren webgunetik zabaldu zuten gaurko grebarako deia. Hegoaldeko lau hiriburuetan ere bazeuden elkarretaratzeak deituta, eguerdiko 12:00etarako, Ekologistak Martxan erakundeak zabaldu duenez.
Sare sozialetatik mundu osoko mobilizazioen albiste eta irudiak ari dira zabaltzen. Horietako askotan festa eta aisialdi giroa nabari den moduan, beste batzuetan aldarrikapenak zorrotzago landu dira. Parisen, esaterako, gazte talde batek Societé Generale bankuaren sarrera blokeatu du, banka handia delakoan klimaren aldaketa eragiten ari diren erantzule nagusietakoa.
🔴[EN DIRECT] En cette journée mondiale de #grevepourleclimat , la jeunesse dénonce la politique climaticide des grandes banques comme la @SocieteGenerale qui, malgré l'urgence climatique, continuent à financer des énergies fossiles ! #YouthforClimate #ClimateStrike @ANV_Paris pic.twitter.com/gjDmJ9EpeZ
— Jeunesse Pour Le Climat IDF (@JeunesClimatIDF) March 15, 2019
Des renforts de Villa Pia et autres lycées sont là, désormais 1400 lycéens et lycéennes manifestent pour le #climat à @VilleDeBayonne Ils constituent un gouvernement parallèle et annoncent un programme climatique ambitieux ! #ClimateStrike #FridaysForFuture #SistemaAldaEzKlima pic.twitter.com/UaFGm8B7xd
— Bizi ! (@bizimugi) March 15, 2019
Burası İstanbul-Beşiktaş Bebek Parkı; "Okul bekleyebilir ama gezegen bekleyemez" diyen çocuklar bir arada #İklimİçinOkulGrevi'nde! #ClimateStrike #iklimgrevi #SchoolStrikeForClimate #ClimateStrike #FridaysForFuture @9isM9 pic.twitter.com/6XPFFr2nS5
— Munzur Çevre Derneği (@MunzurCevre) March 15, 2019
“The oceans are rising, so are we," students across the world are protesting against dangerous climate change today. https://t.co/jTk6ww4Ylu #FridaysForFuture
— BSR Group (@BSRGroup_) March 15, 2019
Berlin is taking its part in the protest #FridaysForFuture !!! We want to solve and avoid #ClimateChange ! And we have solutions for that: a european #financeclimatepact ! #AngelaMerkelCDU Wir brauchen Deutschland und Sie ! pic.twitter.com/rlhhcD94hy
— Finanz Klima Pakt #FBPE (@PaktKlima) March 15, 2019
"Wir sind hier. Wir sind laut. Weil ihr uns die Zukunft klaut!" #FridaysForFuture #ClimateStrike @WRFSwitzerland @ClubOfRome #ScientistsForFuture pic.twitter.com/WftQrYdBmx
— Bas de Leeuw (@Bas__deLeeuw) March 15, 2019
We say no to #ClimateChange #SchoolsStrike4Climate #FridaysForFuture pic.twitter.com/OneJHOIkkv
— Juan Mayorga (@JuanPMayorga) March 15, 2019
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]
Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]