Fitxa: Donostiako Musika Hamabostaldia. Kursaal Auditorioko Zikloa.
Orchestra Filarmonica della Scala de Milan. Zuzendaria: Riccardo Chailly.
Egitaraua: Tchaikovsky eta Ravelen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 27a
Milango Scalako Orkestra Filarmonikoa agian, a priori, ez genuke Europako maila sinfonikoko onenen artean kokatuko, opera interpretatzen espezializatutako orkestra delako. Baina egia da, Musika Hamabostaldiaren edizio hau ia amaitzear denean, astearte arratsean Kursaalen entzun genuena aurtengo gauzarik onenetakoa dela. Klase handiko orkestra da. Bere soinua inguratzailea da, dotorea, eta bere interpretazioa zuzendariaren jarraibideei men egiten diena. Eta hor datza atzoko saio bikainaren gakoa: Riccardo Chaillyren zuzendaritza bikaina.
Emanaldi honetan, zuzendariaren ezaugarriak ikusi ditugu berriro: beso zabalak, keinu garbi eta irmoa, iradokitzailea sonoritate bigun eta akoltxatuak lortu nahi direnean, oldartsua tutti fortisimo bat eskatzen denean. Bere batuta, beti argia, marrazki zabal eta sinuosokoa, azpimarratze erritmiko egokiarekin, edozein konposizio animatzen duten lerro melodiko eta kontrapuntu askotarikoak nabarmentzeko egokienetakoa da.
Kontzertua errepertorioko sinfoniarik handienetako batekin hasi zen: Tchaikovskyren 5. sinfonia mi minorrean, op. 64, hain zuzen ere. Chaillyren bertute handiak luzitzeko obra bikaina. Sinfonia honek harritu egiten gaitu idazkera orkestralaren dinamismoagatik, muturrera eramaten baita histeria ukitzen duen puntu bateraino hedatutako klimax-guneak eraikiz. Tonu-kolore ilunen manipulazioak, bestalde, sinfonia tchaikovskiarren malenkonia-giro tipikoa sortzea lortzen du. Zoragarria. Maizago entzun beharko genuke Tchaikovsky. Izan ere, garai batean Tchaikovskyren artea modernitatearen izenean baztertua izan bazen, gaur egun guztiz justifikatua dago sentimendua arrazoiaren aurrean birbaloratzen den bide postmodernoetan.
Eta material horrekin, Riccardo Chaillyk magiaz beteriko interpretazio maisu bat egin zuen, kontraste biziekin, familia instrumental bakoitzari etekina ateraz. Eta, gainera, publikoa erabat txunditu zuen. Hauxe da komunikazioa.
Atsedenaldiaren ondoren, beste musika giro batean murgildu ginen: Ravelen unibertso iradokitzailean. Daphnis et Chloé ziburutarrak konposatutako balleta da. Musika, konpositorearen pasionatuenetako bat, Ravelen onenetakotzat jotzen da, inpresionismo musikalaren ohiko harmonia ezin oparoagoekin. Konpositoreak balletaren zenbait zati aukeratu zituen bi orkestra-suite egiteko, Kursaalen interpretatu zirenak.
Orkestrak, Chaillyk bikain gidatuta, sonoritate magikoak, inguratzaileak sortzen jakin zuen. Auditorioa film inpresionista dotore batean murgildu zen, xehetasunez eta iradokizunez betea.
Propina gisa, Milango Scalakoek Leos Janácek konpositore txekiarraren Jenúfa operako pasarte bat eskaini ziguten, freskoa eta dotorea. Plazer bat.
Edizio asko dira orain arte; Espainiako Estatuko musika klasikoko jaialdirik zaharrena da. Behin amaituta, une egokia izan daiteke aurtengo edizioaren balantzea egiteko, baina baita jaialdiaren bizitza luzearen balantzea egiteko ere. Jaialdi bikaina da, oso. Baina hausnartu egin... [+]
Donostiako Musika Hamabostaldia
Euskadiko Orkestra: Zuzendaria: J. Rohrer.
Donostiako Orfeoia: Zuzendaria: J.A. Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: C. Reiss, V. Karkacheva, M. Schmitt, H. Müller-Brachmann.
Egitaraua: Beethovenen Missa Solemnis re maiorrean, op. 123.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Albenizen Iberia Suite monumentalaren bertsio berri bat egitea meritu handiko lana da, merkatuan dauden grabazio bikainak kontuan hartuta. Hori dela eta, Luis Fernando Pérezek Musika Hamabostaldiko errezitaldian egindako lanak sekulako miresmena sortu zidan.
Orkestra handien eta obra handien kontzertuen ondoren, ezin diegu arreta jarri gabe utzi musika-patxada handiagoko, sosegu handiagoko baina edertasun berdineko proposamenei.
Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren lehen kontzertuak erromantizismo berantiarraren kutsua izan bazuen ere, bigarren topaketan taldeak bi obra zirraragarri interpretatu zituen, istorioak kontatzen zizkigutenak. Obra exigenteak ziren, batez ere adierazkortasunaren aldetik, eta... [+]
Musika Hamabostaldiak 85. edizioari hasiera eman dio, orkestra handi batekin eta inaugurazio baten mailako programarekin.
Mundu honetan gauza guztiak bezala, amaitu da Donostiako Musika Hamabostaldia. Normaltasunera itzultzeak markatutako edizioa izan da, eta horrek ikusleen gogo berezia eta giroan sumatzen zen nolabaiteko poza ekarri ditu.
Musika ez da diziplina tekniko hutsa, musika kutsu... [+]