Mikel Oterori gutun irekia
Mikel Otero, EH Bilduko Trantsizio Ekologikorako bozeramaile eta idazkari zaren aldetik, gutun ireki honen bidez, ekarpen eta galdera batzuk egin nahi dizkiogu herri honetan trantsizio energetiko eta ekologikorako ematen ari den planteamenduari eta estrategiari.
Bizi dugun krisi klimatiko, energetiko eta eko-sozialari erantzuteko aurkeztu den proposamenean, funtsezko bi zutabe planteatzen dira: bat, energia-kontsumoa murriztea. Eta bi: energia berriztagarrien bidezko hornidura.
Lehen puntuari dagokionez, azaltzen den horretan ez da zehazten zertan datzan energiaren kontsumo murrizketa. Kontsumitzen den energia erdira jaitsi behar dugula esaten da. Argitu beharko da kontsumo txikiago hori ez duela soilik gastu elektrikoarena izan behar, hori ez dela gaur egun kuantitatiboki gehien erabiltzen dugun energia. Erabiltzen dugun energia gastu handiena (%80) erregai fosilena da. Eta %80ko energia fosil hori guztia ez da elektrifikagarria. Planteamendu horretan, beraz, desazkundera bideratu beharko litzatekeen estrategia beharko luke egon. Erdia kontsumitu behar badugu, erregai fosilen erabilera ere murriztuko duen planteamendu falta nabarmena da.
Erdia kontsumitu behar badugu, erregai fosilen erabilera ere murriztuko duen planteamendu falta nabarmena da
Energia berriztagarrien bilatze horretan, berriz, ezin da edozein preziotan eta edozer gauza egin. Ez eta orain arte nagusi izan ditugun oligopolioen eskutik ere. Proiektu handi, garesti eta neketsuagoen bila dabiltza horiek. Obra handiak eraikiz jasotzen dituzten etekinak biderkatzen baitira. Zementuan eta azpiegitura erraldoietan oinarritutako politika horri aurre egin behar zaio. AHTarekin ere ez dugu ikasi oraindik: zer atera behar zituen, 2.000 kamioi egunero gure errepideetatik?
"Berriztagarrien demokratizazioaz" ere hitz egiten da, "energia horien gaineko kontrolagatik lehiatu" behar garela. Hemendik aurrera sortzen ditugun proiektuekin bakarrik egingo dugu hori? Zer gertatzen da gaur egun Euskal Herriko lurralde osoan martxan dauden egitura eolikoekin, adibidez? Horien kontrolagatik ere lehiatuko gara? "Dena saldu zen", esaten da. Baina lapurreta bat izan zen! Aurreko bi hamarkadetan Nafarroan eta EAEn instalatu ziren 44 parke eolikoak, guztiak, diru publikoarekin proiektatu ziren. Orain, azpiegitura horiek guztiak Accionaren eta Iberdrolaren esku daude. Energia-multinazional horiek, energia-krisi betean gaudenean, urteko irabaziak argitaratzeaz lotsatzen ez diren berberak dira. Guk, bitartean, argindarra, gasa eta gasolioa, puztutako fakturetan ordaintzen jarraitzen dugu; Galan, Felipe, Jose Maria, Josu Jon eta abarren musikaren doinura. Demokratizatu al daiteke energia eta argindarra, demokrazia bera ere demokratizatu ezin den herrialde batean? 78ko erregimenari eusten dioten agintari hauen artean?
Herriaren interesa (eta erabakia) interes korporatiboen aurretik jarri beharko litzateke
Araban eta Gipuzkoan "Statkraft bezalako proiektuak beharrezkoak izango dira", planteatzen da. Nork jarriko ditu baldintzak hemen, eta zein preziotan? Zer makina mota, nola, eta non jarri, beraiek aukeratzen dute? Edo industriagune degradatuen aprobetxamendua exijituko zaie lehenik, adibidez? Badirudi obra horiek industria-gune horietan egitea ez dela hain errentagarria izango haientzat. Lur eta zementu mugimendu gutxiago beharko dituelako? Hemen ere, herriaren interesa (eta erabakia) interes korporatiboen aurretik jarri beharko litzateke, azken horiek edonondik datozela ere. Norvegiako enpresa hori Europan dagoen energia enpresa handienetakoa da, oligopolio handien lagun eta parte. NorgesBank banketxe norvegiarrak sustatu eta finantzatzen ditu bere lanak. Banketxe hori Iberdrolaren hirugarren akziodun nagusia da, QatarInvestment eta Blackrocken atzetik.
Trantsizio honen ardura hartzea eskatzen bazaigu, lehenik eta behin, hainbeste higatu dugun ingurunea babestu, naturgune gutxien arteko loturak zaindu, eta burujabeago egingo gaituzten tokian tokiko proiektu jasangarriak bultzatu beharko dira. Ezin dugu azpiegitura erraldoiekin lurra eta herria gehiago hipotekatu.
Naroa Lpz. De Armentia Luzuriaga (Gasteiz) eta Mirari Aldalur Gabilondo (Azkoitia)
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]