Mikel Otero, EH Bilduko Trantsizio Ekologikorako bozeramaile eta idazkari zaren aldetik, gutun ireki honen bidez, ekarpen eta galdera batzuk egin nahi dizkiogu herri honetan trantsizio energetiko eta ekologikorako ematen ari den planteamenduari eta estrategiari.
Bizi dugun krisi klimatiko, energetiko eta eko-sozialari erantzuteko aurkeztu den proposamenean, funtsezko bi zutabe planteatzen dira: bat, energia-kontsumoa murriztea. Eta bi: energia berriztagarrien bidezko hornidura.
Lehen puntuari dagokionez, azaltzen den horretan ez da zehazten zertan datzan energiaren kontsumo murrizketa. Kontsumitzen den energia erdira jaitsi behar dugula esaten da. Argitu beharko da kontsumo txikiago hori ez duela soilik gastu elektrikoarena izan behar, hori ez dela gaur egun kuantitatiboki gehien erabiltzen dugun energia. Erabiltzen dugun energia gastu handiena (%80) erregai fosilena da. Eta %80ko energia fosil hori guztia ez da elektrifikagarria. Planteamendu horretan, beraz, desazkundera bideratu beharko litzatekeen estrategia beharko luke egon. Erdia kontsumitu behar badugu, erregai fosilen erabilera ere murriztuko duen planteamendu falta nabarmena da.
Erdia kontsumitu behar badugu, erregai fosilen erabilera ere murriztuko duen planteamendu falta nabarmena da
Energia berriztagarrien bilatze horretan, berriz, ezin da edozein preziotan eta edozer gauza egin. Ez eta orain arte nagusi izan ditugun oligopolioen eskutik ere. Proiektu handi, garesti eta neketsuagoen bila dabiltza horiek. Obra handiak eraikiz jasotzen dituzten etekinak biderkatzen baitira. Zementuan eta azpiegitura erraldoietan oinarritutako politika horri aurre egin behar zaio. AHTarekin ere ez dugu ikasi oraindik: zer atera behar zituen, 2.000 kamioi egunero gure errepideetatik?
"Berriztagarrien demokratizazioaz" ere hitz egiten da, "energia horien gaineko kontrolagatik lehiatu" behar garela. Hemendik aurrera sortzen ditugun proiektuekin bakarrik egingo dugu hori? Zer gertatzen da gaur egun Euskal Herriko lurralde osoan martxan dauden egitura eolikoekin, adibidez? Horien kontrolagatik ere lehiatuko gara? "Dena saldu zen", esaten da. Baina lapurreta bat izan zen! Aurreko bi hamarkadetan Nafarroan eta EAEn instalatu ziren 44 parke eolikoak, guztiak, diru publikoarekin proiektatu ziren. Orain, azpiegitura horiek guztiak Accionaren eta Iberdrolaren esku daude. Energia-multinazional horiek, energia-krisi betean gaudenean, urteko irabaziak argitaratzeaz lotsatzen ez diren berberak dira. Guk, bitartean, argindarra, gasa eta gasolioa, puztutako fakturetan ordaintzen jarraitzen dugu; Galan, Felipe, Jose Maria, Josu Jon eta abarren musikaren doinura. Demokratizatu al daiteke energia eta argindarra, demokrazia bera ere demokratizatu ezin den herrialde batean? 78ko erregimenari eusten dioten agintari hauen artean?
Herriaren interesa (eta erabakia) interes korporatiboen aurretik jarri beharko litzateke
Araban eta Gipuzkoan "Statkraft bezalako proiektuak beharrezkoak izango dira", planteatzen da. Nork jarriko ditu baldintzak hemen, eta zein preziotan? Zer makina mota, nola, eta non jarri, beraiek aukeratzen dute? Edo industriagune degradatuen aprobetxamendua exijituko zaie lehenik, adibidez? Badirudi obra horiek industria-gune horietan egitea ez dela hain errentagarria izango haientzat. Lur eta zementu mugimendu gutxiago beharko dituelako? Hemen ere, herriaren interesa (eta erabakia) interes korporatiboen aurretik jarri beharko litzateke, azken horiek edonondik datozela ere. Norvegiako enpresa hori Europan dagoen energia enpresa handienetakoa da, oligopolio handien lagun eta parte. NorgesBank banketxe norvegiarrak sustatu eta finantzatzen ditu bere lanak. Banketxe hori Iberdrolaren hirugarren akziodun nagusia da, QatarInvestment eta Blackrocken atzetik.
Trantsizio honen ardura hartzea eskatzen bazaigu, lehenik eta behin, hainbeste higatu dugun ingurunea babestu, naturgune gutxien arteko loturak zaindu, eta burujabeago egingo gaituzten tokian tokiko proiektu jasangarriak bultzatu beharko dira. Ezin dugu azpiegitura erraldoiekin lurra eta herria gehiago hipotekatu.
Naroa Lpz. De Armentia Luzuriaga (Gasteiz) eta Mirari Aldalur Gabilondo (Azkoitia)
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]
Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.
Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]