Mikel Arregiren eskulturako plaka berriro jarri dute
Pasa den astean kendu zuten eta ostegunean jarri dute. Lakuntzarra Guardia Zibil baten tiroz hil zela gogorarazten du.
Etxarri Aranazko Mikel Arregi Marinen omenezko eskulturaren ondoan dagoen plaka kendu zuten agorrileko azken astean, bere sorterrian, Lakuntzan, festetan zeudela. Plakan Arregiren argazkia, haritz baten hostoa eta testu bat zegoen: egiaren bidean, askatasuna amets; Mikel gogoan. Familiak salatu zuen plakaren desagertzea. Hirugarren aldia da Jose Ramon Andaren eskulturaren ondoko plaka kendu dutena, aurretik 2014ko azaroan eta 2009ko azaroan izan zen. Oroigarria 1980an jarri zutenetik bestelako erasoak ere jasan ditu: behin baino gehiagotan erroetatik atera dute eta bitan lehergailuak (trilita eta Goma 2) jarri dizkiote, haietako bat 1981eko otsailaren 10ean izan zen. Eskultura zaharberritu ondoren, 2004tik Arregiri eskainitako plazan dago.
Udal adierazpena
Etxarri Aranazko Udalak ohar bidez adierazi du plakaren desagerraraztea “bere senide, lagun eta oro har Etxarri Aranazko herriari eraso larria” dela. Horregatik, Etxarri Aranazko Udalak Mikel Arregi Marinen familiari “bere elkartasun osoa” adierazi dio. Udalak gaztigatu du “ekinbide politikoak eta juridikoak abian jarriko” dituela “gertatutakoa argitu; dagokionari erantzukizunak exijitu eta desagertu den plaka bere tokian erreparatzeko”. Azkenik, Etxarri Aranazko Udalak herritar guztiei dei egin die “bakea, demokrazia eta elkarbizitzaren aldeko lanean engaiatzera; sufrimendua areagotu besterik egiten ez duten eraso horiek arbuiatuz”.
Jasotakoa
Etxarri Aranazko Udalaren Sufrimenduaren Mapan jasoa dago Arregiren kasua. “Herri Batasunako zinegotzia zen Lakuntzan. 1979ko azaroaren 12an, Mikel Seat 127 ibilgailuan zihoan zenbait lagunekin, Guardia Zibileko kideek Etxarri Aranaztik hurbil eginiko kontrol batean tirokatu zutenean. Jaurtigailua birikara iritsi zitzaion eta Iruñeko ospitalera eraman arren, medikuek hil zela ziurtatu besterik ezin izan zuten egin. Bertsio ofizialaren arabera, ibilgailuak polizia kontrol bat saltatu zuen, inor jabetu ez bazen ere kontrola zegoenik. Guardia zibil bati bi hilabetetako espetxe zigorra jarri zitzaion, zinegotziaren heriotzaren egile gisa”.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea bermatzeko... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]