Migratzaileak nekazaritzan trebatzeko proiektua Bermeon
Bermeon jaiotako eta bertara etorritako herritarren artean hilean behin egiten zuten tertulia dago Lurre Hurre proiektuaren oinarrian. Elkar ezagutu zuen herritar talde horren harremanetik abiatuta, eta konfinamendu garaian migratzaile askok bizi zuten egoeraz jabetuta, egitasmo berri bat martxan jartzea bururatu zitzaien. “Hainbat eta hainbat migrantek bizi zuten egoera ikusita, paper kontuak legeztatu arte harrera on bat egiteko eta hori nolabait lehen sektorearekin uztartzeko ideia sortu zitzaigun”, azaldu du Josu Ojinaga Anasagasti kideak. Etxeko itxialdian sortu zitzaien asmoari neurriak malgutzen hasi bezain pronto ekin zioten, eta lantzeko lur bila hasi ziren herrian.
Arrantzaren mundutik iritsitakoak dira Bermeo inguruan bizi diren migratzaile gehienak, eta aurretik nekazaritzarekin eta lehen sektorearekin izandako harremanaren ondorioz, proiektura batu edo ez zalantza egin zuen askok hasieran. “Migratzaile askok nekazaritza pobreziarekin lotzen du, eta kontraesan handi bat da eurendako handik hona horretatik ihesi etorri eta hemen berriz horrekin topo egitea”, Ojinagaren hitzetan. Bultzatzaileen ustez, ordea, nekazaritzan trebatu ahal izatea aukera ederra da haientzat ere. “Migratzaileen artean, askok ez du ikasketarik, eta zaila zaie lana topatzea. Horregatik iruditu zitzaigun bide egokia izan zitekeela nekazaritzarena”.
Honezkero urte eta erdi inguru darama martxan proiektuak, eta hamaika bat migratzaile pasatu dira bertatik. Lurre Hurrek etxea eskaintzen die nekazari berriei, eta baratzeko tekniken inguruko formazioa jasotzen dute. “Goiz osoko formazio praktikoa izaten dute egunero eta teknika diferenteak lantzen dituzte”. Nekazaritza ekologikoan dihardute, eta Bermeoko Udalaren eta Jaurlaritzako migrazio ordezkaritzaren partetik jasotako babesari esker, formazio prozesuan eta lanean ari direnek diru-laguntza ere jasotzen dute.
Herriak utzitako lurrak lantzen
Zenbait herritarrek, udalak berak eta Elizak utzitako lurrak lantzen dituzte nekazariek. “Herrian zehar banatuta dauden lursailak dira lantzen ditugunak, eta horietako bakoitzean hainbat ortulari ari dira lanean”, azaldu du Ojinagak. Guztira, bi hektarea eta erdi inguru lantzen dituzte, eta bertatik ateratzen dituzten produktuak otzaretan saltzen dituzte astero, inguru hurbilean. “Bermeon eta Mundakan saltzen ditugu batez ere, eta inguruko dendetan ere saiatzen ari gara”.
Barazki freskoez gain, kontserbak eta marmeladak ere egiten dituzte ekoizleek haien barazkiekin, eta horiek ere otzaretan sartzen dituzte. “Ikasteaz gain, herrian harremanak egiteko ere interesgarria da proiektua. Azken batean, paperen esperoan daude gazte asko, eta itxaronaldi hori modu aktiboan pasatzeko aukera dute proiektuan, nekazari izateko ikasketak egin bitartean”, bukatu du.
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]