Michel Riouspeyrous, Irulegiko mahastizaina: “Bihar ere, landareen erabiltzeko libertatea hartuko dut”
Asuna, iratzea edo azeri buztana erabiltzen ahal dira landareen azkartzeko edo eritasunetaz zaintzeko. Bainan prestaketa naturalak ez dira legearen gustukoak. Erabilpenaren baieztatzea galdegiten dute laborariek. Michel Riouspeyrous Irulegin mahastizain ari da eta bere mahatsondoen artatzeko bezala indartzeko erabiltzen ditu senda-belarren jusak.
Landareekin lan egiten duzu. Zoin erabiltzen dituzu?
Bat baino gehiago erabiltzen dut: asuna, azeri buztana, zumea, 'rhubarbe', 'bourdene' eta zoldabelarra delakoak ere. Bizpahiru teknika badira erabiltzeko. Tisana gisa prestatzen ditut, ur beroarekin, erabiliko dituztan egunaren bezperan, landareak fragilak baitira, ez baitute luzaz irauten. Dekokzioan prestatzen ditut ere, uran irakinez 20 minutaz, zumearendako adibidez, barnean duen zilizioaren ateratzeko. Hemen ere bezperan edo doi doia erabili aintzin prestatzen dut. Baliatu izan ditut ere “purin” gisa, asuna edo iratzea, 10 egunez utziz usteltzen uran. Ondotik hedatzen dut mahastian. Asuna edo iratzea nihauk biltzen ditut. Beste landareak Bilboko herborista baten saltegian erosten ditut.
Nola hautatzen duzu zer eta zonbat erabili?
Egia erran nihaun iduriz ari niz. Mahastia pusatuz bezala, landare desberdinak erabiltzen ditut, zoldabelarra, azkartzeko; asuna, defentsen garatzeko; denbora hotza edo harria delarik, “valériane” landarea stress-aren kontra efetuak baititu bai eta zikatrizazioan laguntzen baitu. Ondorio zuzenak ez dira errexki ikusten. Prebentzio ideian baliatzen ditut. Bainan beste tratamendu klasikoak segitzen ditut ere: sofrea eta mitriola. Aromaterapia erabiltzen dut ere. Ez da erraiten ahal zerek zer efetu duen xuxen.
Dena lotua da, ainitz arrazoin izaiten ahal da landare baten problemetan. Baliatzen dut pentsatzen baitut zerbait ekartzen duela, dena den ez du efetu txarrik. Denak osagarri dira. Ekilibrio oso batean sartzen da eta landareak aterabidearen parte bat dira. Ainitz esperientzia badira sentsu hortan hego Ameriketan edo Asian. Europan, borroka kontestu batean gira eta informazio guti emana da bainan errealitatea da alta.
Bihar teknika horiek debekatuak balire...
Erabiliko ditut aintzina. Lege batzu izanik ere. Badakigu nor den gibelean, lobby kimikoa. Hainbeste urte huntan baliatzen dira landareak jendeen osagarriarendako eta laborantxan ere... Alternatiba onak badira. Landareen inguruan posibilitate gehiago balitaike segur ere, jendeen, kabaleen, kulturen alde. Ez da aski ikerlanik. Guhaur ere pixka bat brikolan ari gira. Bihar ere, landareen erabiltzeko libertatea hartuko dut gustuan. Ez da posible horren kentzea, bakotxak bere etxean erabiltzea. Zaindu behar dugu bakotxak libertate hori ukan dezan.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Ez da ezusteko handirik izan Europako hauteskundeetan, eskuin muturrak gora egin duen bitartean, berdeek orain arteko emaitzarik txarrenetakoak izan dituzte. Zentzu horretan, geroz eta gehiago nabarituko dugu trantsizio ekosozialari lotutako erabakietan ebidentzia zientifikoek... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Esnatze horretan hainbat kausa elkartzen dira, eta lurraldean sakabanatuta dauden herrien erresistentzia-ahalmenak bete-betean erantzuten die. Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganbarako koordinatzailea mintzatu da Egonarria saioan. Laborantzako eredu talkaz hitz egitean eta traktoreak kalera atera direnean, beti aipatzen da ditxosozko erderazko "PAC"-a, hau da, Europako Nekazaritza Politika Bateratua. Europako... [+]
Kanboko Marieniako higiezin proiektuaren kontra bildu dira elkarte eta herritarrak larunbat honetan. Larunbatean, mahai inguru eta tailerren bidez herritarrak sentsibilizatu nahi izan dituzte Bouygues Immobilier agentziaren proiektuaren desmasiez.
Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]
"Isiltasuna oztopo eta elkartasuna lagun, egungo mundu gordina" kontatzeko erronkari lotu da Axut! antzerki konpainia.
Frantsesenia lizeoa, 70 urtez Ipar Euskal Herria barnealdeko laborarien formatzen.
Europako Batzordeak landutako Nekazaritza Politika Bateratuaren "sinplifikazioaren" alde bozkatu dute eurodiputatuek. 425ek egin dute alde, 130ek aurka eta beste 33 abstenitu dira.
Apirilaren 13an egitarau indartsua prestatu dute Berangoko Otxantegi Herri Lurra proiektuaren II. urteurrena ospatzeko. Apirilaren 18an, aldiz, bigarren desalojo saiakeraren mehatxua izango dute gainean eta herritarrei dei egin diete proiektua defendatzera joateko. Kideetako... [+]
Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]