Michel Riouspeyrous, Irulegiko mahastizaina: “Bihar ere, landareen erabiltzeko libertatea hartuko dut”
Asuna, iratzea edo azeri buztana erabiltzen ahal dira landareen azkartzeko edo eritasunetaz zaintzeko. Bainan prestaketa naturalak ez dira legearen gustukoak. Erabilpenaren baieztatzea galdegiten dute laborariek. Michel Riouspeyrous Irulegin mahastizain ari da eta bere mahatsondoen artatzeko bezala indartzeko erabiltzen ditu senda-belarren jusak.
Landareekin lan egiten duzu. Zoin erabiltzen dituzu?
Bat baino gehiago erabiltzen dut: asuna, azeri buztana, zumea, 'rhubarbe', 'bourdene' eta zoldabelarra delakoak ere. Bizpahiru teknika badira erabiltzeko. Tisana gisa prestatzen ditut, ur beroarekin, erabiliko dituztan egunaren bezperan, landareak fragilak baitira, ez baitute luzaz irauten. Dekokzioan prestatzen ditut ere, uran irakinez 20 minutaz, zumearendako adibidez, barnean duen zilizioaren ateratzeko. Hemen ere bezperan edo doi doia erabili aintzin prestatzen dut. Baliatu izan ditut ere “purin” gisa, asuna edo iratzea, 10 egunez utziz usteltzen uran. Ondotik hedatzen dut mahastian. Asuna edo iratzea nihauk biltzen ditut. Beste landareak Bilboko herborista baten saltegian erosten ditut.
Nola hautatzen duzu zer eta zonbat erabili?
Egia erran nihaun iduriz ari niz. Mahastia pusatuz bezala, landare desberdinak erabiltzen ditut, zoldabelarra, azkartzeko; asuna, defentsen garatzeko; denbora hotza edo harria delarik, “valériane” landarea stress-aren kontra efetuak baititu bai eta zikatrizazioan laguntzen baitu. Ondorio zuzenak ez dira errexki ikusten. Prebentzio ideian baliatzen ditut. Bainan beste tratamendu klasikoak segitzen ditut ere: sofrea eta mitriola. Aromaterapia erabiltzen dut ere. Ez da erraiten ahal zerek zer efetu duen xuxen.
Dena lotua da, ainitz arrazoin izaiten ahal da landare baten problemetan. Baliatzen dut pentsatzen baitut zerbait ekartzen duela, dena den ez du efetu txarrik. Denak osagarri dira. Ekilibrio oso batean sartzen da eta landareak aterabidearen parte bat dira. Ainitz esperientzia badira sentsu hortan hego Ameriketan edo Asian. Europan, borroka kontestu batean gira eta informazio guti emana da bainan errealitatea da alta.
Bihar teknika horiek debekatuak balire...
Erabiliko ditut aintzina. Lege batzu izanik ere. Badakigu nor den gibelean, lobby kimikoa. Hainbeste urte huntan baliatzen dira landareak jendeen osagarriarendako eta laborantxan ere... Alternatiba onak badira. Landareen inguruan posibilitate gehiago balitaike segur ere, jendeen, kabaleen, kulturen alde. Ez da aski ikerlanik. Guhaur ere pixka bat brikolan ari gira. Bihar ere, landareen erabiltzeko libertatea hartuko dut gustuan. Ez da posible horren kentzea, bakotxak bere etxean erabiltzea. Zaindu behar dugu bakotxak libertate hori ukan dezan.
Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.
Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]
203 diputatu alde eta hiru aurka agertu dira martxoaren 11 gauean egin bozketan. Higiezinen agentziak haserre agertu dira, eta bi salaketa aurkeztu ditu FAIN Frantziako Higiezinen Federazio Nazionalak Europako Batzordean. Bata, lege-proposamenari esker botere gehiago jasoko... [+]
Laborantzaren Orientazio Legea pasa den astean ofizialki onartu du Frantziako Parlamentuak. Ostegunean Senatutik pasa da azken aldikoz. Iazko laborarien mobilizazioen ondotik, aldarrikapenei erantzuteko xedea du lege horrek. Aldiz, ingurumenaren aldeko elkarteek azkarki salatzen... [+]
Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.
Euskal Herriko Laborantza Ganbera elkartearen hogei urteak ospatu zituzten asteburuan Ainhize-Monjolosen. 2005eko urtarrilaren 15 hartan sortu zuten Lapurdi, Baxenabarre eta Zuberoako laborantzaren garapena –hori bai, iraunkorra eta herrikoia izan nahi duena–... [+]
Contigo-Zurekinek proposatutako idatzian azaltzen da Europako eta Hego Amerikako merkatari erakunde nagusien arteko hitzarmen berriak muga-zergen deuseztatzea ekarriko lukeela, bertako ekoizleak, txikiak bereziki, kaltetuz. UPNk, EH Bilduk, PPk eta Voxek mozioaren alde bozkatu... [+]
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]