Merkurioa murrizteko nazioarteko hitzarmena, ahulegia ote?
Merkurioaren erabilera murrizteko akordioa sinatu dute 140 herrialdek joan den asteburuan Genevan: Minamatako Hitzarmena, izen bereko japoniar hiriaren omenez. XX. mendeko 50eko hamarkadan, Minamatako biztanle asko ordura arte inork ezagutzen ez zuen gaixotasun baten sintomak agertzen hasi ziren: ikusmenean eta entzumenean galerak, ataxia (deskoordinazioa mugimenduan), ahuldadea eta, kasurik larrienetan, paralisia eta heriotza.
Ehundik gora hildako egon zen guztira, 1953 eta 1965 bitartean. Hala ere, Japoniako Gobernuak ez zuen 1968ra arte ofizialki esan zein zen gaitzaren jatorria: merkurioz pozoitutako arraina eta mariskoa jatea. Gaur egun, Minamatako gaixotasuna esaten zaio gaitz larri horri.
Merkurioa, metal toxikoa ez ezik, biometagarria da: ez da ingurumenetik desagertzen. Eta zuk jaten duzuna zure barruan geratuko da. Elikadurari dagokionez, arrainetan egoten da batez ere, eta bereziki arrain handietan, kate trofikoaren muturrean daudenetan. Urarekin erreakzionatu ostean, merkurioa metilmerkurio bihurtzen da, eta konposatu hori da hain justu arrainetan atzeman daitekeena. Metilmerkurioa merkurioaren forma toxikoenetako bat da.
EBren Elikagai eta Pentzuen Alerta Azkar Sistemak (RASFF) 68 ohartarazpen jaso zituen 2012an, europar arrantzaleek harrapatutako arrainetan legeak baimendutakoa baino merkurio egoteagatik; aurreko urtean, era horretako 76 abisu jaso zituen RASFFek. Zenbat elkarte ekologistak diote errealitatea okerragoa dela kopuruok erakusten dutena baino, EBk onargarritzat duen merkurio kantitatea FAO eta OMEren batzorde mistoak ezarritakoa baino handiagoa da eta.
Nonbaitetik iristen da merkurioa itsasora, zer esanik ez. Minamatako Hitzarmenak merkurioaren erabilera debekatuko du zenbait kasutan, eta mugak ezarriko ditu beste zenbaitzuetan. Ohi denez, akordioa ez da berehalakoan gauzatzen hasiko. Estatu bakoitzak berretsi behar du hitzarmena, eta prozesu hori 2015 eta 2018 urteen artean emango da. Zero Mercury taldeak aurrerapausotzat jo du akordioa, baina kexu da ez delako behar bezain ausarta. "Norabide egokian doa, eta izatez, merkurioari buruzko nazioarteko hitzarmena sinatzea lorpen handia da", adierazi du elkarteko bozeramaile Michael Benderrek, "baina haren garapenak hainbat oztopo izango ditu". Oztopo horien artean, Benderrek merkurio iturri nagusien -esaterako, ikatza darabilten zentral elektrikoen- kontrol zorrotzik eza aipatu du".
Besteak beste, Minamatako Hitzarmenak merkurio salerosketa murriztuko du, haren meatzaritza debekatuko du, eta gaur egun metal hori eduki ohi duten gailu askotan erabiltzea galaraziko du. Odontologian ere baztertzea aurreikusi da (gaur egun hortz betegarrietan erabiltzen da).
Ur kontaminatua ur mineral eta ur natural gisa saltzen aritu dira urte luzeetan Nestlé eta Sources Alma multinazional frantsesak. Legez kanpoko filtrazioak, iturburuko ura txorrotakoarekin nahasi izana... kontsumitzaileen osagarria bigarren mailan jarri eta bere interes... [+]
Greenpeaceko kideak Dakota Acces oliobidearen aurka protesta egiteagatik auzipetu dituzte eta astelehenean aztertu du salaketa Dakotako auzitegiak. AEBko Greenpeacek gaiaren inguruan jasango duen bigarren epaiketa izango da, lehenengo kasua epaile federal batek bota zuen atzera... [+]
Munduko populazioaren ia erdiak baino bi aldiz gehiago kutsatzen du aberastasun gehien pilatzen duen %1ak. Munduko aberatsenek hamar egunetan isuri duten kantitatera heltzeko, ia hiru urte beharko lituzke munduko aberastasunaren eskalan erditik behera dagoen herritar batek.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Atun latatan aurkitu diren merkurio kopuruekin asaldatuta dabiltza herritarrak. Bloom erakundeak Europan egindako ikerketa baten arabera, Carrefour, Intermarché, Mercadona, Aldi... supermerkatu guztiek merkaturatzen dute atuna kutsaturik. Arrantza industrialak berehala... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
.jpg)
Barakaldoko Udalak 11.800 euroko isuna ordaintzea eta gauez hiru hilabetez ixtea exijitu dio Bizkaiko enpresari. Abuztuaren amaieratik txistu etengabe, desatsegin eta jasangaitza igortzen du inguru zabalean entzuten dena.
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.
.jpg)
Ingurumen-inpaktuaren berri izateko eta, hurrengo edizioei begira emisioak murrizteko egin du azterketa Lander Crespo klima adituak. Garraioa izan zen Korrikako azken edizioan isurketa gehienen jatorria.
Adimen artifizialak bost milioi tona hondakin elektroniko sortu ditzake 2030a baino lehen, Nature Computational Science aldizkariak argitaratu duen txosten baten arabera. Ikertzaileek ekonomia zirkularreko estrategia bat ezartzearen beharra nabarmendu dute.