Duela lau hilabete, Gipuzkoako ama batek Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailean eta Arartekoan 3700 sinadura entregatu zituen. Bere eskaera Euskadiko ikastetxe eta ikastoletako jantoki guztietan menu beganoa jartzea zen. Orain arte, bai change.org-ren bidez bai eskuz, 4000 sinaduratik gora jasota daramatzate.
2012 urtean ere Gasteizeko familia batek 2200 sinadura bildu izanaren ondorioz 2012-2013 ikasturtetik aurrera Eusko Jaurlaritzak euskal eskola publikoetan menu begetariano (beganorik ez) horren eskaintza derrigorrezkoa egitea lortu zuten; jada musulmanentzako txerrikirik gabeko menuarekin egiten ari zen moduan.
Ikastola eta ikastetxe kontzertatuetan aldiz, musulmanentzat txerrikirik gabeko menua dagoen bitartean, ez da beganoentzako menu bereizirik eskeintzen. Diskriminazio lazgarria da, arrazoi erlijioso bategatik (nahiz eta lege batek babestu) elikadura ezberdina jasotzea onartzen den bitartean, hura bezain errespetagarriak diren arrazoi etikoengatik gauza bera besteoi sistematikoki ukatzen zaie.
"Espainolak legearen arabera berdinak dira eta ezin da onartu diskriminaziorik, jaiotze, sexu, erlijio edo beste baldintza edo egoera pertsonal edo sozialagatik."
Pertsona bat beganoa izateak bidezko elikagaiekin edo modarekin zerikusirik ez duela azpimarratu nahi dugu; bizitzaren aurreko jarrera etiko batekin baizik.
"Europako zenbait herrialdetan gertatzen den bezala, Euskal Herriko ikastetxe guztietako jantokietan aukera beganoa eskaintzea besterik ez dugu eskatzen
Europako zenbait herrialdetan gertatzen den bezala, Euskal Herriko ikastetxe guztietako jantokietan aukera beganoa eskaintzea besterik ez dugu eskatzen. Ikasleko kostua igo gabe eta gizartean mota honetako elikadurak normalizatzeko aurrera eginez. Aldi berean menu hau orekatua eta kalitatezkoa izatea eskatzen dugu, orain arte eskaintzen ari diren menua ia arrautzetan eta sojan bakarrik oinarritzen baita. Proteina begetalak eskuratzeko erabili daitezkeen elikagaiak asko dira.
“Egoki planifikatutako dieta begetarianoak eta beganoak osasuntsuak dira , nutrizionalki egokiak dira eta osasunerako onurak eman ditzakete zenbait gaixotasun prebenitzeko eta artatzeko. Ondo planifikatutako dieta begetarianoak egokiak dira bizitza zikloaren fase guztietan, haurdunaldian, haurtzaroan eta nerabezaroan eta kirolarientzat".
"Pertsona orok du pentsamendu-askatasuna, kontzientzia-askatasuna eta erlijio-askatasuna izateko eskubidea. Eskubide horrek norbere erlijioa edo sinesmenak aldatzeko eskubidea dakar, baita bakoitzak, bakarka nahiz taldeka, publikoan nahiz pribatuan, kultuaren bidez, irakaskuntzaren bidez, jarduerak eta erritoak betez, bere erlijioa edo sinesmenak azaltzeko ere. "
Menu beganoa eskaintzeko erabakia ezin da ikastetxe publiko zein kontzertatu bakoitzaren borondate onaren esku utzi, Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak aitortutako eta araututako haurren eta familien eskubide bat izan behar du.
"Bizkaiako CGT-LKN sindikatuko Hezkuntzako langileen sail sindikaletik Euskal Herrian eta estatuan, FEUMVE elkartearen bidez, ikastetxe publiko zein kontzertatu guztietako jantokietan haur beganoentzako menu bereizi eta egoki baten alde burutzen ari den borroka babesten eta bultzatzen ari dira"
"Haurren eskubideei buruzko konbentzioak 2. artikuluan dio: “Eskubideak haur guztiei aplikatu behar zaizkie inolako bereizketarik egin gabe eta haurren edo gurasoen arraza, kolorea, sexua,hizkuntza, erlijioa, etnia- edo gizarte-jatorria, iritzia, maila ekonomikoa, ezintasun fisikoak, edo bestelako edozein ezaugarri kontuan izan gabe. Estatuak edozein bereizkeriaren aurrean haurra defendatzeko neurriak hartuko ditu".
Haurrek jasaten duten diskriminazio hau geldiarazteko FEUMVE (Familias por Un Menu Vegano Escolar) elkartea sortu da eta dagoeneko mugimendua Espainiako Estatuaren beste erkidegoetara eta lurraldeetara zabaldu da. Gizartea sentsibilizatzeko hiru hilabetetan 2000 ikustalditik gora izan dituen film labur bat prestatu dute: ¿Quieres cambiar la película?.
FEUMVE elkartea, ikastetxe guztietan aukera beganoak lortzeko sortu da. Beganoa izatea pertsona bakoitzaren etikari eta moralari lotuta doan eskubide bat dela diote. Beganismoa animalarenganako, eta gizartearenganako zein lurrarenganako errespetuan oinarritutako bizimodu bat da. Ikastetxeak eta ikastolak inklusiboak izan behar dira eta aukera hau errespetatu behar dute. Badira beganoak izateagatik bullying-a jasan duten haurrak. FEUMVEk dioenez aniztasuna eskola eta ikastola guztietan errespetatu behar da, jangeletan barne.
Bizkaiako CGT-LKN sindikatuko Hezkuntzako langileen sail sindikaletik Euskal Herrian eta estatuan, FEUMVE elkartearen bidez, ikastetxe publiko zein kontzertatu guztietako jantokietan haur beganoentzako menu bereizi eta egoki baten alde burutzen ari den borroka babesten eta bultzatzen ari dira: Hezkuntza Sailean adierazpen bat aurkeztu dute, ekimenari euskal hezkuntza komunitatean oihartzuna ematen laguntzen ari dira eta eskaera honen aldeko sinadura bilketan buru belarri dabiltza.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]