Mende erdi barru, beroa jasanezina izango da Lurreko biztanleen herenarentzat
Munduaren berotze globalak 3.500 milioi lagunentzat bizitzeko ezinezko egingo du planeta 2070ean, tenperatura altuengatik. Ikerketa baten arabera, egoera horrek milioika lagun bultzako ditu bizirauteko tenperatura baxuagoak dauden tokietara.
Bioaniztasuna suntsitzearen eta klima aldaketaren ondorioz, Lurraren tenperatura 2 edo 3 gradu igoko da datozen hamarkadetan egungo hipotesien arabera. Halaxe errepikatu digute. Baina gorakada hori globala da eta kontuan hartzen du askoz hotzagoak diren ozeanoen ur azala. Itsas eremu hori planetako %70 da, baina gainerakoa, lurrazala alegia, askoz gehiago berotuko da, 6 gradu edo gehiago.
Ondorioz, AEBetako PNAS web atarian argitaraturiko nazioarteko ikerketa baten arabera, baliteke mende erdi barru Lurreko biztanleen herena bizi den eremuetan beroa jasanezina izatea bizirauteko. Horrek 3.500 milioi laguni eragingo dio.
A l’encotre aldizkariak azaldu duenez, hainbat herrialdetako ikerlariek hartu dute parte azterketan, eta ondorioetako bat da munduan tenperatura gradu bat igotzen den bakoitzeko, mila milioi lagun euren lurraldeetatik kanpora bultzatuko dituela beroak.
Historikoki gizakia 11 eta 25 gradu arteko batez besteko beroa izan duten eremuetan bizi izan da, gutxienez azken 6.000 urtetan; “gailur klimatiko” moduko bat da. Hala, 29 gradu zentigradutik gorako batez bestekoekin bizitzea "ez da bideragarria”, diote ikerlariok. Gaur egun Saharako basamortu zabaletan daukagu halako tenperatura, baina hemendik 50 urte barru Lurraren %19an gauza bera gerta liteke eta milaka milioi lagunentzat ezinezkoa litzateke hor laboreak landatzea eta bizitzea.
Ikuspegia ez da askoz hobea berotze globala mantsotzeko neurriak hartuko bagenitu ere, 1.500 milioi lagunek jarraituko lukete tenperatura jasanezinaren langa hori gainditzen duten lurretan bizitzen.
“Aire egokitua erosteko dirua duenak geratuko da, baina gehiengoarentzat migrazioa izango da aukera bakarra –dio A l’encontre-ko artikuluaren egileak–. Mugetan harresiak eraikitzen dituzten herrialdeek, zientoka milioi lagun kondenatuko dituzte heriotzara”.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]
Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]