Memoria Historiko eta Demokratikoaren Legea onartu dute Eusko Legebiltzarrean
Eusko Legebiltzarrak gehiengo oso handiarekin onartu zuen asteazken honetan memoriaren esparruan aurrerakada esanguratsuak dakarren legea. EAJ, EH Bildu, PSE eta Elkarrekin Podemos-IUren aldeko botoekin, eta PP, Ciudadanos eta Voxekoaren kontrakoekin.
EAJk eta PSEk oinarrizko proposamena eginda, duela bi urtetik aritu dira lanean legearen bueltan, eta EH Bildu eta Elkarrekin Podemosen ekarpenak onartuta, azkenean aurrera egin du frankismoaren garaiko errepresaliatu guztiak aintzat hartzea egia, memoria, aitortza, justizia eta ez errepikapenaren printzipioen arabera. Hona hemen legeak biltzen dituen hainbat esparru, Eusko Jaurlaritzako Irekia.eus agerkariak zabaldutako informaziotik jasota.
Biktimak: errolda, kalte ordainak eta eguna
Biktimak banaka eta modu pertsonalizatuan kontuan hartuko ditu legeak, printzipio eta askatasun demokratikoen alde borrokatu ziren erakunde politiko eta sindikalak, dokumentu ofizial baten bidez. Biktimen oroimenez urtean egun bat egingo da. Legeak aurreikusten du, halaber, konponketa-neurri guztiek biktimei eskaintzen dieten estaldura-maila aztertzea eta ikusitako defizitak eta horiek zuzentzeko aukerak adieraztea.
Gogora
DNA bankua sortuko da Gerra Zibileko desagertuak identifikatzeko. Baita Memoria Historikoaren Dokumentazio Zentroa ere. Gogoragunearen etorkizuneko erakusketa-gunea ere aurreikusten du Legeak (gaur egun, obren lizitazioa ebazteko fasean dago), baita EAEko erakusketa-guneen sarea ere, memoria historiko eta demokratikoaren pedagogiara eta sozializaziora bideratutako bi ekimen.
Lantalde zientifikoa
1936tik eta 1978ra Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan izandako giza eskubideen urraketak ikertuko ditu taldeak, eta Giza Eskubideen Urraketen Oinarrizko Txostena egingo du.
Isunak
Legeak memoria historikoaren eta biktimen duintasunaren kontrakotzat jotzen du 1936ko estatu-kolpea eta frankismoa, eta isunez zigortuko du haren agintariak edo diktaduraren oinarri izan ziren erakundeak gorestea, bakarka nahiz taldean. Arauak 150.000 euro arteko zehapenak ezartzen ditu arau-hauste larrienetarako, hala nola, hilobiak edo ikerketa agiriak suntsitzea.
Aholku Batzordea
Erakunde memorialisten kontsulta- eta partaidetza-organo gisa, elkarte-erakundeen direktorio bat abiaraziko da, eta Euskadiko Memoria Historikoaren Leku, Ibilbide eta Espazioen Katalogoa egingo da.
Reuters agentziak informatu duenez, lekukoen testigantzak eta segurtasun iturriak aipatuta, hainbat leherketa izan dira Libanoko zenbait hiritan asteazkenean. Horietako bat bezperan hildakoen omenez antolatutako hileta baten ondoan gertatu da.
Bermeon jaioa, frantziskotar eginik Hego Korean egin zuen bizimodurik gehiena, 40 urte. Sasoi batean mutil-koskorretan askok egin zuena egin zuen, komentura bidea hartu. Gero, handik mundura jauzi egin zuen Uriagerekak, bestelako hizkuntza eta kultura arrotzetara.
Israelek lehergailuak jarri zituen Hezbollahk inportatutako milaka bilagailutan, Reuters agentziak kontsultatutako iturrien arabera. Urriaren 7tik jasandako “segurtasun haustura handiena” izan da, talde armatuaren hitzetan. Erantzun bortitza hitzeman du Hezbollahk,... [+]
Erribera, historian, sekula euskalduna izan ote den; horra hor Nafarroan, duela berrogei urtetik hona, hainbestean behin errepikatzen den eztabaida bizantziarra (eztabaida bizantziarra: eztabaida alferrekoa, zeinean alde bakoitzak ezin baitizkio frogatu bere baieztapenak beste... [+]
Etxez aldatzen naizenean, edo, areago, norbait etxetik joaten denean, oroiminak hartzen dizkit burua eta bihotza. Orduan hasten naiz zer gordeko dudan eta zer ez erabakitzen saiatzen. Izan ere, objektu guztiek lotzen gaituzte zerbaitetara, edo norbait ekartzen digute gogora;... [+]
Estatu poliziala kanpora! Abesten dute negar-gasen leherketen artetik. Gaztetxo konprometituak, amatxi militanteak, aurpegi estaliak, edo ez, pailazoak, musikariak, sindikalistak eta politikariak, kaskodun medikuak, laborariak traktore gainean... Landa-eremuan zein hirian,... [+]
Ezaguna da enpresa frantses batzuek (Thales, Airbus, Dassault) aspalditik laguntzen dutela Israel haren ekipamendu militarra osatzen. Disclose elkartearen inkesta baten arabera, berriz, Frantziako Gobernuak berak hornitu dizkio osagai elektronikoak Israeli, Gazako zibilak... [+]
Gauzak ez dira horrela, gauzak horrelaxe daude. Esaldi hori iltzaturik geratu zitzaidan Gorka Urbizuren diskoa osorik eta patxadaz entzun nuenean. Uste nuen aurkikuntza itzela egin nuela identifikazio horrekin, inozentea ni! Gerora ohartu naiz, merchandising-erako leloa izateaz... [+]
Trebiñu, VI. mendea. Eremita talde bat Las Gobas kobazuloetan bizitzen hasi zen, eta historiaurretik okupatutako Laño ibaiaren haitzarte hartan kobazulo berriak hondeatu zituzten. Hurrengo mendean kobazuloetako bat nekropoli modura erabiltzen hasi zen bertako... [+]
Gizakiontzat ez da inoiz erraza izan lasai pentsatzeko denbora tarte luzeak hartzea, bizimodua aurrera ateratzearen ardurarekin bizi gara, bai geurea zein geure ondorengoena. Bizitzeko izan dugun aukera honetan, ahalik eta ongien nahi ditugu gauzak egin. Ardura horiengatik,... [+]
Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]
Pertsona migratzaile asko eraman ditu Aritzek bere autoan, Poliziak ez ditzan harrapatu, gaueko iluntasunean ez daitezen galdu eta batetik bestera seguru ibili daitezen. Bereziki gogoan ditu Irundik Hendaiara muga gurutzatzen lagundu eta etxean lotan izan zituen emakumea eta... [+]