Francisco Francok aurreko etxeejabeekin akordio bat asmatu zuen, Galizian atsedenerako erabiltzen zuen kokalekua eskuratzeko. Espainiako Gobernuak notaritzako akta hori erabili nahi du orain diktadorearen oinordekoei eraikina eskatzeko.
Iruzurra eginez eskuratu zuen Francok Galizian zuen Meirásko pazo edo jauretxea. El País egunkariak kaleratu duenez, Espainiako Estatuko Abokatutzak 1938ko notaritzako akta bat aurkitu du engainua azalerazi duena, eta hori erabiliko du diktadorearen familiari eskatzeko itzuli dezala eraikin baliotsua.
Akta horretan azaltzen da aurreko etxejabeak, Emilio Pardo Bazanek, A Coruñako jende esanguratsu batek osaturiko batzorde bati saldu ziola jauretxea 400.000 pezetaren truke. Baina handik hiru urtera, eraikina berriz saldu zion diktadoreari etxejabe berak, kasu honetan 85.000 pezetaren truke. Abokatutzaren esanetan, bi kontratuetako bat faltsua da beraz, eta Francorekin sinaturikoa dela nabarmen uzten du orain eskuraturiko aktak.
Galiziako Parlamentuak iaz ofizialki eskatu zion Espainiako Gobernuari eraikina ondasun publikora itzuli zezala eta Francoren familia erabiltzen ari den "amarru legalak" ere salatu zituen, BNGren eskariz.
Meirásko pazo-a herritarren eskura itzularaztea frankismoaren kontrako eta oroimenaren aldeko borroka sinbolikoa bihurtu da. 2017an hainbat lagun sartu ziren jauretxen protesta egitera eta horren ondorioz urte askotako kartzela zigorra eskatu dute haientzat diktadorearen ondorengoek eta Francisco Franco fundazio filofaxistak.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Egin gintuztenen eta geure borondatearen kontra eraiki nahi izan zigutenen oinarria berriro ere indar berritzen ari ote den nago.
Eskolako Kontseiluaren izenean honako baldintza hauek jartzen zitzaizkien, gerraostean, gure herrietara maistra lanera zetozenei, derrigorrean... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
1971n hainbat euskal abadek Zamorako espetxe hartatik ihes egiteko plana bertan behera geratu zen, poliziek tunela deskubritu ondoren. Nicanor Acosta abade-ohi komunistak Apaiz Kartzela dokumentaleko egileei elkarrizketa batean esan zien Santiago Carrillo izan zela salatzailea:... [+]
Hiru urteko lanaren emaitza jaso du Iruñeko Udalak sinatutako dekretuak. Auzotik sortutako ekimenari esker, zazpi kale eta hiru plaza izendatuko dituzte.
Fuerteventura (Kanariar Uharteak), 1954ko otsailaren 11. Tefiako Nekazaritza Kolonia abian jarri zuten uharteko aireportu abandonatuan, basamortuaren erdian. Nekazaritza kolonia eufemismoaren atzean, praktikan, kontzentrazio eremua izan zen Tefia, nagusiki LGBTI komunitateko... [+]
1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]
Francisco de la Cruz Orellanaren gorpuzkiak identifikatu ditu Gogora Institutuak, eta bere senideen eskuetan utzi ditu.
Olentzero poliziaren jomugan ibili zen 1940ko hamarkadaren bukaeran. Haurren bahiketa eta hilketagatik? Ez! Izan zitekeen, Olentzerok umeak zakuan sartu eta itsasora ematen zituela, edo igitaiarekin etortzen zela umeei lepoa moztera esaten baitzen. Baina, ez, polizia atzetik... [+]