Mundua Bilbo bezalakoa dela esan omen zuen Unamunok, Osasun sailburu eta Bilboko alkate izan zen Azkuna medikuak hainbeste estimatzen zuen bilbotar ospetsuak. Bilbo bezalakoa, baina handiagoa. Ez dakit nik ba, Bilbo ez ote den mundua bezalakoa, bere txikian askotarikoa hitzez eta ohituraz. Gaztelania, euskara, ingelesa, frantsesa eta hainbat hizkuntza entzun daitezke kalean, bi ele ofizial egon arren, bata bestea baino ofizialagoa.
Albiste anitz nola munduan hala Bilbon eta, horien artean, ezustean, ezohiko berri on bat: Basurtun medikuntza fakultate berri bat eraikiko da. Bazen garaia! Aniztasunean, zenbat buru hainbat aburu eta hona hemen nirea: bada garaia medikuntza fakultate berria pentsatzeko, gure eremuari (izan Bilbo edo Euskal Herria) erantzun egokia emango dion unibertsitatea.
Salabururi jarraituz, unibertsitatearen helburua ikerketaren eta eztabaidaren bitartez ezagutza sortzea da, hau da, sorkuntza. Ez nolanahikoa, baizik eta zientziaren baldintza zorrotzak beteko dituena, eta orotarikoa. Aldi berean, ezagutza horren gordailua da, gaudenean egon baino daukaguna zabaltzera emango duena, jendearen ongizatea helburu. Azkenik, gizarteak behar dituen profesional trebatuak ekoiztea. Eta Euskal Herriak gaur egun osasun langile eleaniztunak behar ditu.
"Ez ditugu behar bi gradu medikuntza fakultatean, ez bi adar, bat gazteleraz eta bestea euskaraz. Eredu hau garestiegia da eta, batik bat, ez da eraginkorra. Gradu edo adar bakarra behar dugu, eleaniztuna: euskaraz, gazteleraz eta ingelesez"
Batzuek medikuntza gradua osoa euskaraz ikasi nahi dute; beste batzuentzat euskara inposaketa bat da. Izango dira Euskal Herri euskaldun bat aldarrikatzen dutenak, edo Espainiatik etorri diren ikasle erdaldun elebakarrak. Medikuntza euskaraz edo gazteleraz ikastea eskubidea izan daiteke, baina lehentasuna pazienteari eman behar zaio beti. Egun, eremu elebidun batean jarduteko, bi hizkuntzak ezinbestekoak dira. Horrenbestez, ikasleek ezin dute gradua amaitu elebakar gisa. Hartutakoaren ordaina eman behar du unibertsitateak: gurea bezalako eremu elebidun batean, bi hizkuntza ofizialetan lan egiteko gauza diren profesionalak ekoitzi behar ditu. Euskaraz eta gazteleraz lan egingo dutenak, pazienteei maila goreneko arreta emateko; ingelesez ere moldatuko direnak, lingua franca ingelesa delako eta beraz, ezagutza eta gaitasunak eskuratzeko eta partekatzeko ezinbestekoa. Beraz, ez ditugu behar bi gradu medikuntza fakultatean, ez bi adar, bat gazteleraz eta bestea euskaraz. Eredu hau garestiegia da eta, batik bat, ez da eraginkorra. Gradu edo adar bakarra behar dugu, eleaniztuna: euskaraz, gazteleraz eta ingelesez. Ikasle guztientzat, baita erdaldun elebakarrentzat ere. Ikastea ez baita eskubide bat soilik, betebehar bat baizik.
Unamunorekin hasi naiz, berarekin amaituko. Izango dira, Unamuno gogoan, unibertsitatea euren tenplua dela esango dutenak. Lehorrean egon direnak, bere ibilbide profesional osoan medikuntzan jardun gabe. Pazientea da arretaren funtsa. Harroputza gero, ezjakina, osasun arreta bere hizkuntzan eta ez pazientearenean eman behar dela dioena. Itsua gero, eremu elebidunetan unibertsitateak mediku elebakarrak ekoitz ditzakeela uste duena. Medikuntza baita nire esparrua, nire ogibidea, medikua naizenez gero. Eta osasungintzan hizkuntzak duen garrantziaz zerbait badakit, egia esan gehienak baino apur bat gehiago. Horrenbestez, ez daukat lotsarik argi eta garbi esateko medikuntza fakultate eleaniztuna nahitaezkoa dela. Ez dezagun denbora galdu. Esan dut.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]