Meaka-Irimo bizirik!
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako txikizioa egingo luketen mendi hori behera ekartzeko, lautu arte?", "Hor ez dago modurik makina handi horiek ekartzeko, ezinezkoa!"
Halaxe heldu ginen 2023ko azaroaren 7ra, Udalak Meakan eta Irimon Capital Energy enpresak egin nahi duen zentral eolikoaren inguruan antolatutako informazio bilera irekira. Horretan gauza asko erori zitzaizkigun gainera; besteak beste, aerosorgailu formako harlauza handi bi. Horiek izan dira Meaka-Irimo herri-plataformaren lehen harriak –obra ofizialetan Lehendakariak jartzen dituenak bezalakoak–. Aste horretan bertan herritar talde batek antolatu zuen lehenengo bilera hura, eta harrezkero, ia astero bildu gara.
Handik gutxira, abenduaren 15ean, Trekutz izenez enpresak aurkeztutako proiektua argitaratu zen EAEko agintaritzaren aldizkarian. Horrek abiadura azkartzera eraman gintuen, zerotik abiatutako taldeak asmatu behar zuen dinamika bat sortzen esparru legalak eskatzen zuenari erantzuteko. Zorionez –eta zoritxarrez– beste hainbat herri eta bailaratan bazuten eskarmentua, eta haien laguntzarekin –ere– aurkeztu genituen alegazioak 2024ko otsailaren 6an; orotara, 3.022 lagunen sinadurak.
Hilabeteotan bost hizlari izan ditugu herrian, bakoitzak bere arlotik makroproiektu hauen ertzak azaldu dizkigu. Egia esan, etxafuegoak botatzeko arrazoi asko ez dugu aurkitu; maizago azaldu zaizkigu itzalak, nahiz eta, gehienetan aurkitu argi izpi bat, urrun bada ere, borroka honetan jarraitzeko.
Herriko gazteei eta haien ondoren etorriko direnei Meaka eta Irimo biziak eta bizigarriak uztea da garrantzitsuenetarikoa. Hori baita Antzuolan geratzen zaigun apurra
Ziur aski, herriko gazteei eta haien ondoren etorriko direnei Meaka eta Irimo biziak eta bizigarriak uztea da garrantzitsuenetarikoa. Hori baita Antzuolan geratzen zaigun apurra, Beasain-Durango autopistak, AHTk eta goi-tentsioko lineak herri buelta osoa suntsitu ondoren.
Bakarren batek izan dezake tentazioa makroproiektu hauen kontra borrokan ari garen taldeetako pertsonak NIMBYtzat hartzeko; alegia, ez dugula gurean nahi kapritxoso samarrak garelako, eta berdin zaigula gure eremutik kanpo zer gertatzen den.
Oker zaude, tentaldian erori zaren hori. Izan ere, gero eta ageriagokoa da guztiak leku beretik datozela eta helburu bakarra dutela. Egon badaude pisuzko arrazoiak makroproiektu hauei aurre egiteko; hona hiru ekarriko ditugu.
Justizia soziala: kapitalaren elektrifikazioaren ameskeriaren gaiztoenean hemen azken kolpeak jasotzen ditugu, aurretik jarri nahi dituzten gailuak egiteko behar diren lehengai guztiak lortzeko ustiatutako lurraldeak eta pertsonak daude. Eskala txikira etorrita, ekonomia fikzioan oinarritutako hiri-eremuak ezin du jarraitu landa-eremua arpilatzen, eta irabaziak paradisuetan metatzen. Helburuak izan behar du pertsona guztientzako bizitza bizigarriak izatea lortzea.
Biziraupena: geratzen zaigun natura apurra zaintzen –eta hobetzen– ez badugu, gure hilotzak sartzeko zuloan ari gara lanean, jo eta su. Ekologismoaren izenean, ezin dugu suntsitu bizirik mantentzen gaituen bizitzaren bilbea. Jasangarria ez baita bizigarriaren sinonimoa.
Bizitzaren mugak: anbizio materiala planetaren mugetara ekarri behar dugu, eta horretara bideratu politika publiko guztiak, guztion bizitzaren zaintza horien ardatza izanik. Energia berriztagarriak behar-beharrezkoak ditugu, bai, baina muga horien baitan.
Denbora aurrera doa eta gure borroka honen arrazoiak ugaritzen doazen heinean, alegazioei erantzuteko epea gero eta gertuago dugu: 2024ko abuztuaren 6a. Kasualitatea ote erantzunak opor garaian etortzea?
Azken hilabeteotan egin dugun bezala, hilaren 16an Gasteizera itzuliko gara –10:30etatik 11:30etara–, Eusko Jaurlaritzaren egoitzaren aurrera, Irimo bizirik nahi dugula aldarrikatzera, hitzez eta zintzarriz, oihuz eta kantuz. Oraingoan, Tapia andereari bezala, gonbidapena egingo diogu sailburu berriari, Mikel Jauregiri, etortzera Irimo ezagutzera eta gure arrazoiak entzutera.
Antzuolak proiektu suntsitzaile gehiago nahi ez dituelako eta gazteek etorkizun bizigarri eta bidezko baterako eskubidea dutelako, Irimo bizirik!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]