Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako txikizioa egingo luketen mendi hori behera ekartzeko, lautu arte?", "Hor ez dago modurik makina handi horiek ekartzeko, ezinezkoa!"
Halaxe heldu ginen 2023ko azaroaren 7ra, Udalak Meakan eta Irimon Capital Energy enpresak egin nahi duen zentral eolikoaren inguruan antolatutako informazio bilera irekira. Horretan gauza asko erori zitzaizkigun gainera; besteak beste, aerosorgailu formako harlauza handi bi. Horiek izan dira Meaka-Irimo herri-plataformaren lehen harriak –obra ofizialetan Lehendakariak jartzen dituenak bezalakoak–. Aste horretan bertan herritar talde batek antolatu zuen lehenengo bilera hura, eta harrezkero, ia astero bildu gara.
Handik gutxira, abenduaren 15ean, Trekutz izenez enpresak aurkeztutako proiektua argitaratu zen EAEko agintaritzaren aldizkarian. Horrek abiadura azkartzera eraman gintuen, zerotik abiatutako taldeak asmatu behar zuen dinamika bat sortzen esparru legalak eskatzen zuenari erantzuteko. Zorionez –eta zoritxarrez– beste hainbat herri eta bailaratan bazuten eskarmentua, eta haien laguntzarekin –ere– aurkeztu genituen alegazioak 2024ko otsailaren 6an; orotara, 3.022 lagunen sinadurak.
Hilabeteotan bost hizlari izan ditugu herrian, bakoitzak bere arlotik makroproiektu hauen ertzak azaldu dizkigu. Egia esan, etxafuegoak botatzeko arrazoi asko ez dugu aurkitu; maizago azaldu zaizkigu itzalak, nahiz eta, gehienetan aurkitu argi izpi bat, urrun bada ere, borroka honetan jarraitzeko.
Herriko gazteei eta haien ondoren etorriko direnei Meaka eta Irimo biziak eta bizigarriak uztea da garrantzitsuenetarikoa. Hori baita Antzuolan geratzen zaigun apurra
Ziur aski, herriko gazteei eta haien ondoren etorriko direnei Meaka eta Irimo biziak eta bizigarriak uztea da garrantzitsuenetarikoa. Hori baita Antzuolan geratzen zaigun apurra, Beasain-Durango autopistak, AHTk eta goi-tentsioko lineak herri buelta osoa suntsitu ondoren.
Bakarren batek izan dezake tentazioa makroproiektu hauen kontra borrokan ari garen taldeetako pertsonak NIMBYtzat hartzeko; alegia, ez dugula gurean nahi kapritxoso samarrak garelako, eta berdin zaigula gure eremutik kanpo zer gertatzen den.
Oker zaude, tentaldian erori zaren hori. Izan ere, gero eta ageriagokoa da guztiak leku beretik datozela eta helburu bakarra dutela. Egon badaude pisuzko arrazoiak makroproiektu hauei aurre egiteko; hona hiru ekarriko ditugu.
Justizia soziala: kapitalaren elektrifikazioaren ameskeriaren gaiztoenean hemen azken kolpeak jasotzen ditugu, aurretik jarri nahi dituzten gailuak egiteko behar diren lehengai guztiak lortzeko ustiatutako lurraldeak eta pertsonak daude. Eskala txikira etorrita, ekonomia fikzioan oinarritutako hiri-eremuak ezin du jarraitu landa-eremua arpilatzen, eta irabaziak paradisuetan metatzen. Helburuak izan behar du pertsona guztientzako bizitza bizigarriak izatea lortzea.
Biziraupena: geratzen zaigun natura apurra zaintzen –eta hobetzen– ez badugu, gure hilotzak sartzeko zuloan ari gara lanean, jo eta su. Ekologismoaren izenean, ezin dugu suntsitu bizirik mantentzen gaituen bizitzaren bilbea. Jasangarria ez baita bizigarriaren sinonimoa.
Bizitzaren mugak: anbizio materiala planetaren mugetara ekarri behar dugu, eta horretara bideratu politika publiko guztiak, guztion bizitzaren zaintza horien ardatza izanik. Energia berriztagarriak behar-beharrezkoak ditugu, bai, baina muga horien baitan.
Denbora aurrera doa eta gure borroka honen arrazoiak ugaritzen doazen heinean, alegazioei erantzuteko epea gero eta gertuago dugu: 2024ko abuztuaren 6a. Kasualitatea ote erantzunak opor garaian etortzea?
Azken hilabeteotan egin dugun bezala, hilaren 16an Gasteizera itzuliko gara –10:30etatik 11:30etara–, Eusko Jaurlaritzaren egoitzaren aurrera, Irimo bizirik nahi dugula aldarrikatzera, hitzez eta zintzarriz, oihuz eta kantuz. Oraingoan, Tapia andereari bezala, gonbidapena egingo diogu sailburu berriari, Mikel Jauregiri, etortzera Irimo ezagutzera eta gure arrazoiak entzutera.
Antzuolak proiektu suntsitzaile gehiago nahi ez dituelako eta gazteek etorkizun bizigarri eta bidezko baterako eskubidea dutelako, Irimo bizirik!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]