Martxoak 8a “borroka eta salaketa eguna” dela gogorarazi du Euskal Herriko Mugimendu Feministak, eta mobilizazioetara batzeko deia zabaldu du. Aldaketa kultural eta instituzional sakonak eskatu ditu, emakumeen aurkako indarkeriei aurre egiteko.
“Gure lan-indarra esplotatzen duen sistema heteropatriakal kapitalistari egin behar diogu aurre”, ohartarazi dute Euskal Herriko Mugimendu Feministako kideek, asteleheneko Iruñeko prentsaurrekoan. Emakume langileen nazioarteko eguna gainean dagoela-eta, azpimarratu dute ospakizunerako baino gehiago borrokarako eguna dela ostiralekoa, feministentzat hain garrantzitsua dena.
Aurtengoa ere bizitzako esparru guztietan eragiteko baliatu nahi dute, eta auzo, herri eta hirietan antolatu dituzte manifestazioak. Euskal Herriko Mugimendu Feministak arratsalderako deitu ditu mobilizazio nagusiak: Baionan 18:00etan Herriko Etxeko plazatik, Gasteizen 18:00etan San Anton plazatik, Donostian 18:30ean Antiguako tuneletik, Bilbon 19:00etan Jesusen Bihotza plazatik, eta Iruñean 19:00etan Antoniutti parketik.
Iazko M8an iragarri zuten greba feminista orokorra egingo zutela, zaintza sistema publiko eta komunitarioa aldarrikatzeko. A30etik lau hilabetera, salatu dute instituzioek entzungor jarraitzen dutela, eta Eusko Jaurlaritzari leporatu diote EAEko zaintza itunarekin “ahoa hitz politez betetzea”: “Gure diskurtsoaz jabetzeko saiakeretan dabiltza”. Egungo zaintza sistema “esplotazioan” oinarritzen dela diote, eta salatu dute emakume migratzaileek jasaten dutela zaintza lanen pisua: “Horietako askok etxeko langile egoiliar gisa 24 orduz asteko zazpi egunetan lanean dihardute, eta hori onartezina da!”. Nafarroako zein EAEko agintariei argitu diete ez dutela itunik nahi, ez badago baldintza hauek betetzeko aurrekontu eta plan zehatzik: publifikazioa, pribatizazioa amaitzea, baita Atzerritartasun Legea deuseztatzea ere.
Gure bizitzekin negoziorik ez. Hartu ardura! leloak dioen bezalaxe, Mugimendu Feministak nabarmendu du “logika merkantilistetan” dagoela emakumeen bizitzetako oinarrizko behar oro: zaintza, elikadura, etxebizitza, osasuna, eta beste. Halaber, berretsi dute aldaketa kultural zein instituzional sakonak beharrezkoak direla, emakumeek egunerokoan jasaten dituzten askotariko indarkeriei –fisikoa, ekonomikoa, sinbolikoa, instituzionala...– aurre egiteko.
Martxoak 8an oroitu nahi izan dituzte indarkeria matxistaren ondorioak jasan dituzten emakume eta neskatoak; eraildakoak, bortxatutakoak, jazarritakoak eta etxetik kanporatutakoak. “Emakumeen* aurkako indarkeria sistemikoak genero eta botere desberdintasunak betikotzen ditu egitura sozial, politiko eta ekonomikoen bidez”, kritikatu dute. Zehaztu dute Europara migratutako emakumeak “erabateko zaurgarritasun egoeran” uzten dituela Atzerritartasun Legeak, indarkeria ugariren aurrean. Arrazakeria baztertzeko eskatu dute.
Palestina eta batik bat emakume palestinarrak ere gogoan izan dituzte. Jasaten ari diren sarraskia salatu eta elkartasuna adierazi du Mugimendu Feministak: “Badakigu emakumeen gorputzak direla lehen konkista-lurraldeak”.
Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.
Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]
Martxoaren 6an 11:00etan Bilbon eta Iruñean mobilizazioak egingo dituzte sindikatuek, patronalak eta Eusko Jaurlaritza zein Nafarroako Gobernua interpelatzeko, zaintza eskubide kolektiboari dagokionez.
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Martxoak 8aren izaera iraultzailea berreskuratzeko deia egin du Itaia emakumeen antolakunde sozialistak. Irene Ruiz Itaiako kideak azaldu digunez, “oldarraldi erreakzionarioaren eta matxismoaren aurrean proposamen iraultzailea hauspotu eta kontzientzia sozialista... [+]
Martxoaren 8an kalera ateratzera deitu ditu herritarrak mugimendu feministak, "desberdinkeriek bere horretan" dirautelako. Zapalkuntza mekanismo berriak agertu direla salatu dute, eta feminismoa "ezkerreko borroken erdigunera" eramateko beharra aldarrikatu.
Andre zahar dotorea senarraren besotik zihoan gurutzatu ginenean. Bistaz ezaguna, oker samar zegoela ikusi nuen, adinaren ajeak. Benetako señora eibartarra: perlazko lepokoa; ilea kardatuta harro-harro, ostirala izanda, ile-apaindegian goizean egon zela ezagun zuen. Gure... [+]
Azaroaren 30eko Greba Orokorretik "indartuta" eta "saretuta" atera dira feministak. Jone Gil Landaburu, Euskal Herriko Mugimendu Feministako kideak nabarmendu du horri esker mugimendu feministak zaintzaren auzia erdigunean jarri duela. Horrez... [+]
Martxoaren 8a egun garrantzitsua da mugimendu feministarentzat, eta azken urteetako olatuari jarraiki, aurten ere ehunka herri eta hiritako kaleak beteko dituzte emakume langileen eskubideen aldeko aldarriz. Azaroaren 30eko greba orokorraren ildotik, zaintza eskubide publiko eta... [+]
Asteartean onartu du Eusko Jaurlaritzak 2024ko lan egutegia. Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako lehendakariordeak martxoaren 8a jaiegun izendatzea proposatu zuen, baina ez egun hori ez beste efemeride feministarik ez da jai izango.