Martxoaren 8 honetan ere arituko dira emakumeak irradakan dantzan

  • Kattalin Agerrek irradakan dantzatzeari buruzko artikulu ederra argitaratu du dantzan.eus webgunean. Honela hasten da: "Emakumeak, borobilean, elkarri eskutik heldu, kantuan eta dantzan. Batasun eta dantza irudi eder hori ikusi da martxoaren 8ko zenbait ospakizunetan azken urteotan. 2018an Iruñean ikusi zen lehen aldiz; 2019an Eibarren ere dantzatu zen irradakan; 2020an Beasainen ere dantzatuko dira emakumeak borobilean".

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2020ko martxoaren 04an - 07:32
Otsagabia, XX. mende hasiera. Baionako Euskal Museoa.

Borobila forma sinple bezain indartsua da. Taldetasuna, batasuna, elkartasuna pizten da zirkuluan. Zer esanik ez borobil hori elkarri eskuak emanda sendotzen denean. Eskua eskuarekin, azala azalarekin, bakoitzak bere albokoekin ukitze fisiko horrekin, gorputzen kontaktuaren berotasunarekin, keinu sinple horrekin borobil osoa lotu eta norbanakoak konektatuta taldearen batasuna gailentzen da. Elkarri begira, guztion aurpegiak, begiak eta begiradak barruan dira, eta eskuen sareak ixten du zirkulua, babes eremua, espazio propioa, gure gunea.

Gorputzen iraultza dantzan

Borobilean, eskutik elkarri helduta, dantzan eta kantuan. Ezin banaiz dantzatu hau ez da nire iraultza. Dantzan ari naizenero ari naiz gorpuzten iraultza. Gorputzaren bidez, gorputzean eta gorputzetik aritzen gara dantzan; eta gorputzaren kontzientzia eta zientzia sakontzen zaigu dantzan. Dantza eta kantua partekatzeak hunkitzen gaitu eta emozioak elkarrekin askatzean sortzen den batasun aireak ahalduntzen gaitu. 

 

 

 

Henri Matisse margolariaren La Danse (Dantza) lana, 1909.

 

 

 

Martxoaren 8ko irradakak

2018ko martxoaren 8an, eskutik helduta eta dantzan ospatu zuten Iruñean mugimendu feministak deitutako greba eguna. Iruñerriko hainbat dantza taldetako emakumeek eguerdian Sarasate pasealekuan dantzatu zuten ekitaldirako atondutako irradaka, Atzo goizean doinuan oinarriturik.

Urtebete beranduago, 2019ko martxoaren 8an, Eibarren ere irradakan dantzatu ziren Emakumearen eguneko ospakizun eta aldarrikapenean. Arragueta kalian herriko kanta ezagunaren doinua eta O bella ciao iraultzailea baliatu zituzten Untzaga plazan egindako irradaka jendetsuan.

2020ko martxoaren 8rako Beasainen esku-dantza irradakan egiteko deialdia egin dute. "Borobilean eta eskutik helduta dantzatzea oso indar handiko irudi eta sinbolo unibertsala da, egun horretarako egoki egiten duena. Oso erraza eta edonork egiteko modukoa!" diote deialdian.

Artikulua osorik, dantzan.eus webgunean. Bertan azaltzen ditu, hemen laburtu ditugun pasarteez gain, irradaka dantzen adibideak munduan, Euskal Herriko irradaken historia eta azken urteetan borobilean dantzatuz eta kantatuz sortu diren ekimenak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Dantza
Dantza utzi du lagunek burla egiten diotelako

Sei urte ditu. Gustura ari zen da dantzan. Baina gurasoek jakinarazi digute utzi egingo duela dantza. Arrazoia? Eskolan burla egiten diote lagunek dantzan aritzeagatik. Sei urte. Eta dagoeneko genero estereotipoen indarkeria sufritzen. Nahikoa da! Gurasoak, eskolak, irakasleak,... [+]


Lesakan ezpata-dantzari ateratzeko listan zain

Lesakako ezpata-dantzariak San Fermin egunerako ezpata-dantzako entseguetan dabiltza azken hilabetean. Hamabost atera ohi dira dantzara, eta besteak titularren batek hurrengo urteetarako lekua utzi zain daude.


2024-06-17 | dantzan.eus
Ba al datoz gazteak euskal dantzara?

Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]


2024-06-12 | dantzan.eus
Dugunak botako du Iruñeko Sanferminetako txupinazoa

Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]


2024-05-30 | dantzan.eus
Emakumeak euskal dantzan: nondik gatoz eta nora goaz?

"Guri bizitza joan zaigu espaloitik begira". 80 urteko emakumearen arrangura iltzatuta geratu zitzaion Josune Zubeldiari. Hainbat belaunalditako bost emakumek hartu dute hitza emakumeek dantzetan, herriko taldeetan eta errituetan izan dituzten borroka, aldaketa eta... [+]


2024-04-17 | dantzan.eus
Dantzan babestu ziren Garaziko errefuxiatuen kolonian

Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]


2024-04-15 | Euskal Irratiak
300 dantzari bildu ditu Iparraldeko dantzari egunak Hendaian

Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.


2024-04-12 | dantzan.eus
Ipurdian sua piztu eta hasi da dantza

Nola deitzen da dantzariek batak besteari ipurdian sua piztearen zirraraz jolasean aritzen diren dantza? Ba plego-dantza izan liteke, edo bizker-dantza, edo tatin-dantza sua ipurdian edo Izetz ixetukoa-Baietz ixetukoa...  Ablitasen, Baztanen, Garesen, Bardozen zein... [+]


2024-03-22 | dantzan.eus
Duguna dantza taldearen erakusketa Iruñean, 75. urteurreneko ospakizunetan

Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du  martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.


Janire Etxabe
“Argi dut nire hazia: euskal kultura eta memoria historikoa dantzaren bidez ezaugarritzea”

Janire Etxabek (1979, Arrankudiaga) dantza bertikala du ogibide: formakuntza eskolak eta ekoizpen propioak uztartzen ditu. 2021ean Harria Herria lana plazaratu zuen, 2022an Dendu, eta 2023an Geure(R)a. Aurki aurkeztuko du bere lehen bakarkakoa: Antzina. “Ulertzen dut... [+]


2024-01-31 | dantzan.eus
Inauteriak 2024 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak kasik urtearekin batera hasi dira eta jarraian etorri dira beste zenbait inauteri festa. Goiztiarrenak urtarrilean ari dira ospatzen, baina aurten inauteri gehienak datoz oso goiz. Otsailaren 8an izango da Ostegun gizena eta 13an Inaute asteartea. Hadi!... [+]


Eguneraketa berriak daude