Memoria Gara eta Martxoak 3 elkarteek antolatu dituzte tailerrak, Gasteizko San Frantzisko elizarako memoria proiektua “behetik gora” zehaztu asmoz. Munduko beste herrialde batzuetako espazioak aztertuko dituzte eredu posible bezala.
San Frantzisko Asiskoaren eliza “Memoriaren eta Giza Eskubideen gune” bihurtzeko asmoz sortu zen Memoria Gara ekimen herritarra. Urtebete baino gehiago darama proiektua jendarteratzen eta bultzatzen. Urtarrilean hiru tailer antolatu dituzte Memoria Garak eta Martxoak 3 Elkarteak, “interesa duten pertsona guztiei” irekiak.
Martxoaren 3a: memoria (k), espazioa (k) eta kolektiboa (k) izena eman diote tailer sortari. Lehendabizikoa hilaren 20an egingo dute Martxoak 3 Elkarteak Zaramaga auzoan duen M3emoria Gunean. 21ean Errekaleor auzo okupatuan izango da tailerra, eta 23an Alde Zaharreko Gasteiz Txiki bizilagunen Elkartearen lokalean. Helburua proiektuaren zehaztapenean urratsak ematea da.
Argentina, Ipar Irlanda, Txile, Hegoafrika
Tailer horietan, besteak beste, beste herrialde batzuetan garatu diren antzeko lau ekimen azaldu eta eztabaidarako erreferente gisa erabiliko dituzte. Argentinako Espacio Memoria Ex-ESMA eskola militarra izan zen diktadura garaian: “2004az geroztik, Memoriaren eta Giza Eskubideen Sustapenerako eta Defentsarako Gunea da. Argentinako diktadura zibiko-militarrean (1976-1983) atxiloketa, tortura eta sarraskiaren zentro klandestino gisa erabili ziren instalazio militarrak dira”. Ipar Irlandako Free Derry Museuma izen bereko herrian dago kokatua: “Irlandako langile klase errepublikar eta nazionalistako biztanleak protagonista dituen istorioa kontatzen du, Ipar Irlandako gatazkaren testuinguruan”. Robben Island Museumak Hegoafriako Lurmutur hiriko irla hartzen du: “Apartheid erregimeneko (1948-1994) ehunka preso politiko atxilotuta egon ziren espetxea izan zen. Gaur egun, uharte osoa eta bertako instalazioak museo bat dira”. Txileko Museo de la Memoria y los Derechos Humanos museoa, azkenik, “Txileko Estatuak 1973 eta 1990 artean egindako giza eskubideen urraketei ikusgarritasuna emateko espazioa da”.
1976ko Gasteizko greba mugimenduaren testuinguruan, martxoaren 3ko greba orokor egunean, polizia elizan bilduta zeuden milaka gasteiztarren aurka oldartu zen. Ehunka izan ziren zaurituak, bost hildakoak. Eliza orduko borroken sinbolo bilakatu da, baina baita sarraskiaren arduradunen zigorgabetasunarena ere.
Egun hartan Espainiako Poliziak bost langile hil zituen eta dozenaka zauritu. Orain, identifikatu gabeko beste zazpi zauritu aurkitu dituela iragarri du Martxoak 3 elkarteak. Oraindik, alabaina, ez dute lortu zauritutako beste 20 pertsona identifikatzea.
Segurtasun sailburuak adierazpenak egin ditu astearteko gobernu bilera ostean. Xuhar 16 urteko gaztea bera egin du inauteritan jasotako lesio larrien erantzule, eta Ertzaintzak Martxoak 3ko manifestazioan poliziak infiltratu zituela onartu du, “polizia demokratiko”... [+]
Asteazkenerako agerraldi masiboa deitu dute Gasteizko Martxoak 3 plazan, “errepresiorik gabeko Martxoak 3 herrikoiaren alde”. Aske antolakundeak astelehenean egin du protesta, eta atxilotuei elkartasuna adierazi die. EH Bilduk eta Elkarrekin Podemosek azalpenak... [+]
Ertzaintzak bere agente bat infiltratu zuen Gasteizko Martxoaren 3ko manifestazioetan, Segurtasun Saileko iturri batek eldiario.es hedabideari baieztatu dionez. Lankideek beraiek jipoitu zuten manifestazioan izan ziren karga eta istiluetan.
Milaka herritar batu dira igande eguerdiko manifestazioan. Polizia manifestarien aurka oldartu da Bakea kalean, Corte Inglés parean, eta manifestazioa zatitu du. Bost lagun atxilotu ditu Ertzaintzak eta hainbat zauritu, tartean adineko emakume bat ahoan, foam jaurtigailu... [+]
Igandean egingo da manifestazio nagusia, ESK, LAB, ELA eta Steilas sindikatuek eta Martxoak 3 elkarteak deituta. Palestinari aipamen berezia egin diote lau sindikatuek. Egun berean zein aurrekoetan deialdi eta ekimen gehiago antolatu dituzte hainbat eragilek.
Otsaila hilabete garrantzitsua izan da Gasteizko Martxoak 3aren Memoriaguneari begira. Hiru urteko prozesuaren ondoren, hilaren 14ean sinatu zuen Martxoak 3 elkarteak hitzarmena Gogora institutuarekin. Egun bat beranduago, Martxoak 3 Memoriagunea fundazioaren sorrera argazkia... [+]
Gasteizko Zaramaga auzoko San Frantzisko eliza birmoldatzeko EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin hitzartutako diru-partida ez du erabiliko Eusko Jaurlaritzak, ez delako eraikinaren "jabe ezta onuradun ere". Hala, Martxoaren 3ko Memoriaren Gunearen proiektuak aurten ere... [+]
Unai Isasi Azkarraga (Amurrio, 1998) gazte amurrioarra atxilotu zuen Ertzaintzak iragan ostiralean Gasteizen; 1976ko martxoaren 3ko sarraskia gogoratzen zuen manifestazioaren testuinguruan. Atxiloketaren inguruan mintzatu da Aiaraldea Komunikabidearekin.
Urtero legez milaka lagun batu zen ostiralean Gasteizko kaleetan, 1976ko Martxoaren 3an hildako langileak oroitu, bizi-baldintzen okertzea salatu eta langile borroka aldarrikatzeko. Kalez jantzitako polizia ugariek tentsioak sortu zituzten, eta bi gazte atxilotu.
Martxoak 3 Elkarteak Eusko Jaurlaritzaren bermea lortu du, erakunde publikoek biktimekin duela bi urte adostutako hitzarmena betetzeko. “Ustekabeko aldaketak” eta “seriotasun falta” salatu ditu hala ere, eta hemendik aurrera adi egongo dela ohartarazi du... [+]
Erakundeek aurkeztu duten Martxoaren 3ko Memorialaren Fundazioaren estatutu proposamenari lau zuzenketa aurkeztu dizkiote Memoria Gara egitasmoak eta Martxoak 3 Elkarteak.
Memoria Gara elkarteak kezka adierazi du, 1976ko Martxoaren 3ko biktimak gogoratu eta memoria zentro bat sortzeko egitasmoa "izoztuta" duelako Eusko Jaurlaritzaren Gogora institutuak, bere esanetan.
ERC eta EH Bilduk egindako proposamena atzera bota du Bozeramaileen Batzordeak. PSOE, PP, Vox eta Ciudadanos ikerketa batzorde bat sortzearen aurka agertu dira. Martxoak 3 elkarteak hipokrita izatea leporatu dio PSOEri, sarraskiaren 76. urteurreneko ekitaldietan hildakoen... [+]