Maroko ez da Venezuela
Fenomeno berezi bat gertatzen da uda garaian Hego Euskal Herrian. Bizkaia eta Gipuzkoa barnealdeko herriak hustu egiten dira; Araba eta Nafarroan, aldiz, herrietako jende pilo bat bizi da hiriburuetan, eta uda garaian beraien herritxora itzultzen dira oporrak igarotzeko. Urtean zehar mugimendu gutxi daukaten plazak borborka jartzen dira hil honetan. Baina badago mukuru bete eta husten den toki bat, berriro bete eta husteko: errepidea. Lona urdina autoko teilatuan jarrita, milaka eta milaka ipar-afrikar beraien sorterrira itzultzen dira libre daukaten tartean familiarekin biltzeko.
Errepidean nindoan ni ere, pentsatuz auto horietako asko Marokora doazela. Irratia piztuta nindoan, Venezuelari buruzko enegarren tontakeria entzunez, eta gaindosiaren erruz bide bazterra jo baino lehen lona urdinen helmugan pentsatzen jarri nintzen. Edozeini egiteko moduko galdera iruditu zitzaidan: zein izan zen Marokoren inguruan entzun zenuen azkeneko albistea?
Oso ohikoa da sektore progreenek Venezuela babesteko diskurtsoa egiterako garaian, antitesi gisa Saudi Arabia jartzea. Argudio zuzena iruditzen zait; baina baita Marokoar estatuarena ere(espainiarra eta frantziarrak ahaztu gabe), balio erantsi batekin: hemengo jende asko joaten da oporretara Marokora; harreman ekonomikoak estuak dira; marokoar pilo bat bizi dira Euskal Herrian… Askoz ere elkarreragiletza handiagoa dago Marokorekin Saudi Arabiarekin baino; baina hango kontuez ideiarik ere ez.
Beno, noizbehinka zer edo zer iristen da, adibidez, Rifeko matxinada. Estatuak gogor zapaldu ditu bereberrak betidanik, inperioa arabizatzearen ideiari fermuki atxikita. Beraien eskaerak zilegiak dira, baina… Baina. Amazigh mugimenduak ez du Mendebaldeko Sahararen autodeterminazio eskubidea onartzen. Hau zioen M’hamed Oueldlhajek, Tamunt alderdiko kideak, GARAn egindako elkarrizketa batean: “Sahara marokoarra da. Tindufek (Aljeria) ere hala behar luke. Beti babestuko dugu lurraldearen batasuna”. To.
Irudikatzen duzue euskaldunok galiziar borrokalariak sustengatu, eta bueltan galiziarrengandik jasotzen dena bota bat buruan izatea? Berriz diot: Rifeko eskaerak bidezkoak dira. Baina begira diezaiotela albokoari.
Zeren eta albokoa sufritzen ari da, eta asko. Duela gutxi tribunal militar batek saharar talde bat epaitu du. Hasana Aaliaren izena ezaguna da Euskal Herrian, zonalde okupatuetatik ihes egin baitzuen epaiketa hori zela eta. Sententziak ikusita ez zegoen arrazoi faltan:
Agian gure bizilagun marokoarrei galdetu beharko diegu zergatik babesten duten emigratzera behartu zituen errege bat. Sahararren etsaia Estatua da, ez herritarrak, hori denok daukagu garbi; baina ez dakit ba, kuriositateagatik.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]
Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:
- Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]
Usaian bezala, agertu ziren baratze zokotik, Mercedesa pasaiaren erdian berean aparkaturik, errotak ez zikintzeko belar eta istiletan, eta jin ziren atarirainoko bidexkan gaindi, triki-traka, plater handi bat eskutan. Usaian bezala, ageri zen la bûche prestatu zutela... [+]
Udazkena amaitzen den ber, Euskararen Egunean, euskararen urtaroan edo Durangoko Azokan beleak agertzen dira. Euskararen erabileraren inkesta soziolinguistikoen emaitzez jakitun, "politically correct" ariketak ez du inor harritzen jada. Ttattarrik gabe, cool eta irria... [+]
2025erako teknologia aurreikuspenen azterketa arina egin dut. Urtero bezala, medioetan 2025ean teknologiak ekarriko duenaz hitz egiterakoan diskurtsoa oso antzekoa da. Teknologiaz idazten dugun askok badugu etorriko denarekiko gehiago jakiteko larritasuna, berria aurreratzeko... [+]
Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]