Marmota
Orain hilabete batzuk, Hertzainak musika taldearen azken kontzertuan egoteko parada izan nuen. Aukera aparta, bestela. Ostiral hartan, milaka lagun bildu ginen BECen gasteiztarren akorde errebeldeei gorazarre egiteko asmoz, gure bizitzetako oroitzapen desberdinak berrelikatzeko, edota, besterik gabe, asteko errutina soiletik irteteko. Esan liteke, vox populi, taldearen abestirik ezagunenetarikoa Aitormena dugula, eta hala, gau hartan, Gari eta konpainiari betiko fideltasuna aitortu genien entzuleok.
“Rutinaren” morroiak bihurtu gara […] zioen abestiak, bai. Baina zer jotzen dugu errutinatzat? Noiztik itotzen gaitu, hizki xehez idatzi arren, gure gizartean hain esangura larria duen hitz horrek? Horri buruz hausnartzeko denbora askorik ez dudan arren, gure aitona-amonen “leinu kideak” datozkit burura, halabeharrez. Iratzarri edo esnatu –egunero esnetan joateko–, soloa orraztu, egurretan joan, gaztainak bildu, hamaika eta bat pertsonarentzat bazka prestatu, erratzari adartxoak konpondu, beheko suko galdarak txartatu… Euren bizitzak, gure arbasoenak, ohi bezalakoak ziren, rutinarias; zereginez beteak, llenas de rutinas, alegia. Bada, egunerokotasuna amonak maisuki maneiatzen zuen goruaren jira-biren erritmoari lotuta zegoen, ezinbestean.
Errutinari iskin egiten ahalegintzen gara, baina uste dut hainbeste tematu ondoren, paradoxikoki, “iraultza” horren esklabo bihurtu garela
Bai, bai, Elizak ondotxo ezartzen zuen moduan, igandeetan eginbeharreko guztiak baztertu eta atseden hartu beharra zegoen, gaurdaino, behintzat; gaur egun, ez dakit hain serioski betetzen dugun arau hori, ordea. Emakumeek mezatik irten eta etxera bidean, zorte apur batekin, auzokoekin hitz egiteko parada izango zuten, edota bazkal ostean ontza bat txokolate jateko lizentzia; errutina dei ziezaioketen horretatik pitin bat aldentzeko, akaso. Emakumeen kasuan, peccata minuta, baina bekatua, halere. Gizonezkoak, ordea, sofistikatuagoak ziren: tabernara joan, eta txikito eta pattar artean errutinak ezarritako zamak apaldu edo ahantzarazi.
Eskerrak garaiak aldatu diren. Gaur egun, gure bizitzak ardazten dituen beharretik irten orduko, “zorionekook” hamaika aukera maneiatzeko kapazak gara, betiere errutinaren morroi ez izateko; Gariren esaldiari aurre egiteko. Crossfit, body-pump, macrame, pilates, eskalada, yoga, txinera ikasi, umeak parkera eraman eta haiekin aisialdiaz gozatu (ahal duenak, behintzat), etxean patxadaz irakurri edo Netflix ikusi…
Errutinari iskin egiten ahalegintzen gara, baina uste dut hainbeste tematu ondoren, paradoxikoki, “iraultza” horren esklabo bihurtu garela. Gaur bertan, lanetik irten eta jarraian (bazkaldu gabe joan naiz eta) eskalatzera nindoala, Galdakaoko zubi baten azpitik pasatu naiz, eta hara! Grafiti arrunt xelebrea ikusi dut: marmota bat horman margotua kartel bat esku artean duelarik. Ba al dakizue zer zioen kartelak? Marmota esnatu.
Karlos Aretxabaleta Txapel
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]