Manu Ayerdiri erantzuna: berriztagarriek berez ez dute tenperatura murriztuko
Manuel Ayerdi Olaizola Nafarroako Gobernuko Garapen Ekonomikorako kontseilariak "Planetaren tenperatura murriztea lehentasuna da" iritzi artikulua idatzi berri du Nafarroako hainbat egunkaritan. Bertan, gure erkidegoko energia-kontsumoaren iraunkortasun ezaren berri ematen digu, eta irtenbide bat baino ez digu eskaintzen, ia magikoa, energia berriztagarri gehiago ekoiztea, alegia.
Kontseilariak proiektu berriztagarrien aurkako oposizioa gutxiesten du, paisaia-gaiei edo biodibertsitatea moduko kezka sakrifikagarriei dagokienez, autokontsumoari, energia-komunitateei edo kontsumo-puntuetatik hurbil dagoen energia-sorkuntzari balioa kentzeaz gain. Egileak uste du ekimen pribatuak Nafarroan aurkeztutako energia eolikoa eta eguzki-energia fotovoltaikoa biltzeko poligono handien aldeko bultzada irmoa behar dela.
Larrialdi klimatikoak markatutako une historiko batean gaude: energia-iturriak aldatu behar dira, erregai fosilak eta mineralak agortzen diren planeta batean hornidura-kateak ez daude bermatuak, eta daukagun eredu ekonomiko nagusiak etengabeko hazkundea behar du krisian ez sartzeko. Konplexutasun handiaren aurrean, kontseilariaren errezeta "erraza" da: Nafarroako eguzki-parkeen eta parke eolikoen kopurua handitu behar da, eta ekoizten duten energia elektrikoa biltegiratzeko sistemak garatu eta ezarri ere. Eta kito. Ez dago beste arazorik. Eta ingurumen-inpakturen bat badute, asumitu baino ez da egin behar.
"Konplexutasun handiaren aurrean, kontseilariaren errezeta "erraza" da: Nafarroako eguzki-parkeen eta parke eolikoen kopurua handitu behar da"
Honetan laburbiltzen da Ayerdi jaunak asteburuko prentsa idatzira bidali zuen artikulu luzea. Artikulu horrek egia batzuk baditu ere, ez dira guztiz egiak, ez baitira deskribatzen zer arazo eragiten dituzten. Sustrai Erakuntza fundazioa horretan saiatu da, eta datozen egunetan energia berriztagarriek bultzatutako mundu baterako benetako trantsizioa ekarriko lukeen erronka handiei buruzko txostena aurkeztuko du.
Sailburuak jakinarazi du gaur egun energia berriztagarriaren %20 kontsumitzen dugula, gutxi gorabehera (horrek esan nahi du gainerako % 80a fosila dela); baina ahaztu egin du energiaren %20 soilik kontsumitzen dugula elektrizitate moduan. Eta berriztagarriek gehienbat elektrizitatea ekoizten dutenez, trantsizio hori egiteko beharrezkoa litzateke ekonomiaren sektore guztiak eraldatzea, fluido elektrikoak bultza ditzan. Eta mundu mailan hain aldaketa handia denez, trantsizio-prozesu hori ikertzen ari direnen iritziz, ezinezkoa izango da aldaketa hori egitea lehen munduko herrialdeetan dugun energia-kontsumo bera lortu nahi badugu.
Eta hau, gustatu ala ez, Ayerdi jaunak aipatzen ez duen arazoaren muina da. Nafarroan erregai fosiletan oinarrituta egiten dugun energia-kontsumoaren eta lehengaien kontsumoaren mailak jasanezinak dira. Baino ez dira solidarioak ere, beste lurralde batzuek ingurumen-helburuak betetzea eragozten baitute. Eta etorkizunean ere ezingo da energia berriztagarriekin mantendu, beste aldaketa batzuk egiten ez baditugu: eredu ekonomikoa, soziala, nekazaritzakoa, mugikortasuna, aisialdia, kontsumoa...
Horregatik, sailburuak bere artikuluan saldu nahi digun Kapitalismo Berdea ez da materialki posible. Eta egiten saiatuz gero, eragin handia izango du ingurumenean, bai Nafarroan, energia berriztagarria hartzeko poligonoen hedapenagatik, bai beste herrialde batzuetan, horiek eraikitzeko behar diren lehengaiak ateratzeagatik. Ez du lortuko krisi klimatiko eta ekologiko globalari aurre egitea, han-hemenka ekosistemak suntsitzeak larriagotu egingo baitu.
Horregatik guztiagatik, Ayerdi jaunari gomendatzen diogu irakur dezala Sustrai Erakuntzak argitaratuko duen txostena. Izan ere, ziur gaude begiak irekiko dizkizula etorkizunari buruz, eta eman beharreko eraldaketetara eramango zaituela. Arazo konplexuak ez dira konpontzen bere artikuluan proposatzen diren erantzun sinplistekin.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]