Mamiki konpartsa feministak amaiera eman dio 43 urteko ibilbideari
Urteroko erantzukizunei aurre egiteko erreleboaren faltan, Bilboko Mamiki Konpartsa Feministak erabaki du 43 urteko ibilbideari amaiera ematea. Mamikik utziko duen hutsunea betetzeko asmoa duenik bada, konpartsa feminista berri bat sortzeko eraikuntza prozesua abiatu baitu Txinparta Feminista Konpartsak.
"Bagoaz!". Hala dio Mamiki konpartsa feministak berriki publiko egindako idatziak. 43 urteko ibilbidearen ondotik, taldeak erabaki baitu orain arteko jardunari amaiera ematea. Alabaina, beste bide batzuk hartzeko asmoak dituztela eman dute aditzera: "Bestelako bide batzuk jorratzea dagokigu (...) eta hainbeste maite dugun gure proiektu honetan barrena, beste parte-hartze modu batzuk begiztatzen joatea".
Bizkaiko Emakumeen Asanbladak sortu zuen Mamiki duela lau hamarkada, jai herrikoietan ikuspegi feminista bermatzeko helburuz eta eremu horretan "feminismotik, feminismorako eta feminismoaren alde ekarpenak eginez". Bilboko Konpartsak osatzen duten gainontzeko konpartsekin batera "historia egin" izanaren sentipenaz hartu dute federaziotik atera eta gehiago txosnarik ez muntatzeko erabakia. "Nahiz eta batzuetan harremanak ez diren errazak izan, erasoen aurkako borrokan aurrera egin dugu, protokoloak egin ditugu eta emakumeen borrokaren aldeko ekintzak burutu ditugu, jai-eredu hau guzti-guztientzat izan dadin ahaleginduz", egin dute balorazioa.
Antzematen denez, erabaki gazi-gozoa da hartutakoa, egiturazko arazoei eta horiei konponbidea aurkitzeko ezintasunari baitagokio. Duela urte batzuetatik hona, Aste Nagusian txosna muntatzeak exijitzen dituen ardura guztiei erantzuteko erreleborik aurkitu ezinda ikusi direla azaldu dute; antza, txosna muntatu eta jaiek iraun artean txandak egiteko jendearen inplikazioa izan dute, baina zailtasunak izan dituzte urteroko erantzukizunei heltzeko prest leudekeen emakumeak aurkitzeko. Horrexegatik jakinarazi zuten ekainean aurtengo Aste Nagusian txosnarik ez zutela muntatuko.
Egiturazko arazo horiei aterabidea emateko, barne prozesua abiatu zuten eta azken urteetan aritu dira konponbidea aurkitu nahirik. Alabaina, "min eta atsekabe handiz, Bilboko Konpartsak-eko adiskideekiko urte hauetan partekatu dugunagatik esker onez", prozesuari amaiera eman eta konpartsa ixtea erabaki dute.
Hausnarrerako abiapuntu bat utzi dute desagertu aurretik: "Denon artean sortu dugun auto-exigentzia mailari eustea benetan zaila da. Eta eskatzen duen inplikazio mailari erantzutea gero eta konplikatuagoa da norbere kontziliaziorako. Hori da utzi nahi dizuegun hausnarketa".
Txinparta Feminista Konpartsa, eraikitze prozesuan
Mamikik jakinarazi duenez, aurten txosna ez jartzeko erabakiaren aurrean, emakumeek bultzatutako "hainbat ekimen" azaleratu ziren, "etorkizunari beste modu batean begiratu nahi ziotela ematen zutenak". "Gehienak Mamikiren barne eztabaidarako eta lanerako espazioetatik kanpo kokatzen ziren", ñabartu dute idatzian. Azaldu dutenez, ekimen horietako kideekin jarrerak bateratzeko ahaleginean aritu dira, baina "ez da posible izan".
Mamiki Berria izeneko taldeak agertu zuen Mamiki Konpartsari eusteko asmoa, bere burua aurkeztuz "Mamikiko hainbat emakumez osatuko talde berregituratu" gisa. Manifestu baten bidez adierazitakoaren arabera, txosna ez muntatzeko erabakia ez zen hartu Mamiki osatzen zuten guztiekin, eta Mamiki Berriak "egitasmoa zabaltzen saiatu" eta "orain arte guretzat gune seguru hau izan dena" berrantolatu nahi zuen.
Egun, Txinparta Feminista Konpartsa izenez, eraikuntza prozesuan da konpartsa feminista.
Ziburuko Liburu eta Disko Azokaren 6. edizioa ekainaren 7an izango da. Girotzeko eta azokaren eragina inguruko herrietara zabaltzeko, aurreko asteetan zehar sei ekintza kultural antolatu dituzte Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarlanean. Lehena martxoaren 30ean izango da,... [+]
Izenburua aski argia da: Zuzi iraxegia. Euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa (TZ, 2025). Eta 300 orrialdeko liburu mardulean, XIV. mendeaz gero gurean izan diren emakume idazleen gainean jardun du, irakasleari dagozkion azalpenak emanez bezainbat, testu klasikorik... [+]
Azken bi hamarkadetan indarkeria matxistaren gaia lehen lerrora ekarri du mugimendu feministaren borrokak, besteak beste, eta bikote arteko indarkeria edo “familia arazo” gisa deskribatzen zenak, eremu publikora eta kalera egin du salto. Indarkeria matxistaren... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Ostegun gauean emakume bat bortxatzea egotzita atxilotu zuten gizon bat larunbatean. Gizona kasua argitu arte zaintzapean dago. Mobilizazioa egin du Itaiak astelehenean 18:30ean, Baionako Herriko Etxean, eta horren erantzukizuna azpimarratu du.
Laura Macayaren liburua ekarri du euskarara Katakrakek. Amaia Astobizak itzuli du, feminismoaren baitako eztabaidak ireki eta beste begirada batzuetatik ekiteko helburuarekin.
Indartsua, irribarretsua eta oso langilea. Helburu pila bat ditu esku artean, eta ideia bat okurritzen zaionean buru-belarri aritzen da horretan. Horiek dira Ainhoa Jungitu (Urduña, Bizkaia, 1998) deskribatzen duten zenbait ezaugarri. 2023an esklerosi anizkoitza... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Bai ikastetxeek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerek, bai aisialdiari loturiko ekintzek eta udalekuek desgaitasunen bat duten haurrak kanpoan uzten dituzte maiz, eta hain justu, jarduera horiek bereziki onuragarriak dira premia bereziak dituzten haurrentzat. Hala dio... [+]
Orain arte desgaituak ez diren pertsonekin lehiatu da Uharteko Ipar Eski Taldeko Eneko Leyun eskiatzailea (Iruñea, 1998). 2024-2025 denboraldian, lehenengo aldiz parte hartu du Adimen Urritasuna duten Pertsonentzako Iraupeneko Eskiko Espainiako Txapelketan. Urrezko... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Endometriosiaren Nazioarteko Eguna izan zen, martxoak 14a. AINTZANE CUADRA MARIGORTAri (Amurrio, 1995) gaixotasun hori diagnostikatu zioten urtarrilean, lehen sintomak duela lau urte nabaritzen hasi zen arren. Gaitz horri ikusgarritasuna ematearen beharraz mintzatu da.
Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]
Zuberoako ohiturei buruzko bi liburu ditut gogoan. Batek XX. mendean aritu izan diren 180 dantzari eta soinulari aipatzen ditu. Haien artean, emakumezkorik ez da agertzen. Besteak, pastoralei egiten die errepasoa eta hor emakumeak aipatu aipatzen dira, baina omisio esanguratsuak... [+]