Makina ofizialek ez dituzte euskaldunon hizkuntza eskubideak bermatzen
Duela aste batzuk aurkeztu zen Hizkuntza Eskubideen Behatokiaren azken urteko txostena, Hizkuntza Eskubideen Egoera 2018. Txostena osorik dago sarean, baina IKT alorrarekin zerikusia duen punturen bat nabarmendu nahi genuen hemen.
Hain zuzen ere, halaxe azpimarratzen du txostenak:
Aipamena egin beharra ere ikusten dugu, gabezia handiak daudelako administrazioek eskaintzen dituzten on-line prozeduretan.
Euskal Autonomia Erkidegoari dagokionez, azpimarratu nahiko genuke enplegu-zerbitzuetan, baliabide informatikoak euskaraz erabiltzeko orduan, garraio publikoa erabiltzeko unean, informazio kanpainetako euskarrietan... antzeman dituela hutsuneak herritarrak. Bai, euskara bazter utzi delako edo euskarazko testuen kalitatearen ondorioz.
Suposatzen da makina batekin jarduteko orduan, ez duzula funtzionario euskaldundu bat behar, nahikoa izan beharko zuela prozesu edo interfaze bat garatzean euskaraz ere egon behar dela kontuan hartzea, eta gero lerro batzuk itzultzea. Baina horretan ere, zenbat oker, eta hutsune.
Hona Behatokiak hitzez hitz jasotako kexu bi. Batean, euskara kontuan ere ez da hartu aplikazio informatiko publiko bat herrialde elebidun batean garatzeko orduan:
012 telefonora deitu dugu arazo bat izan dugulako Jaurlaritzaren dirulaguntza bat igotzerakoan. Ibermaticako langile batek bikain hartu gaitu euskaraz baina aplikazioa, haiek gure ordenagailuarekin konektatzeko gaztelera hutsean zegoen: “Unirse a una sesión”.
Bestea, makina bat nola dabilen:
Durangoko Euskotreneko makinetan euskara aukeratu eta akatsez betetako eta erdarazko testuak irakurri ditut.
Azken kasuarekin lotuta, Sustatuko editoreak pertsonalki ikusi du, Donostiako Jaurlaritzaren egoitzan, txandaren paper ziztrina ematen dizun makinak euskaraz ez dakiela. Euskaraldiaren garaian ez zekien, arretako bati esan, baina berdin, sei hilabetera, mezu elebakar berdinarekin jarraitzen du.
Horrela gaude bada. Makina eta zerbitzu informatiko publikoek euskaraz artatzen ez zaituztela ikusten baduzu, aurkeztu zure kexua Hizkuntza Eskubideen Behatokiaren aurrean.
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Euskal Herrian sortzen den eduki guztietarako sarbidea eskaintzeko sortu du erreminta Izarkomek. Urtarrilaren 2tik aurrera egongo da erabilgai Begizta, oraingoz Izarkom eta Onaro operadoreetan. Edukia hainbat gailu ezberdinetan ikusteko aukera emango du, baita bost profil... [+]
12 eta 16 urte bitarteko gazteak aisialdian euskaraz aritzea du xede Ametzagaiña eta Iametza enpresek sortutako jolasak. Gazteek egunero euskal erreferente bat asmatu behar dute eta gramatikaren inguruko galderak erantzun behar dituzte horretarako. Egitasmoa martxan jarri... [+]
Irungo Udalak barkamena eskatu eta asteazken honetarako bilerara deitu ditu hiriko elkarte euskaltzaleak, baina beste norabide bat hartu du aferak eta gaia ez du berehalakoan itxiko. Gabonetako ekitaldian euskara baztertzeagatik udala salatu duten elkarteak zeuden deituta... [+]
Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika lelopean egin du manifestazioa larunbatean Euskal Herrian Euskarazek, Landako gunetik abiatuta. Euskal Errepublika aldarrikatzera, indarrak batzera eta euskararen aldarria lau haizetara zabaltzera deitu dute Durangoko kaleetan... [+]
Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu... [+]
1994an EHUko Arte Ederretako ikasleek protestak abiatu zituzten. Bost irakasle euskaldun lortzeko hiru hilabeteko greba egin zuten, eta bitarte horretan Leioako fakultatea okupatu. Euskal jendartearen babes handia izan zuten, baina Poliziaren errepresioa ere jasan zuten; Bilboko... [+]
ETB1ek Bizkarsoro filma estreinatu zuen Euskararen Egunean iluntzean. ETB2ri aldi berean gaztelaniazko azpidatziekin ematea proposatu bazioten ere, kate horretan Tasio eskaini zuten gaztelaniaz azkenean, eta horrek haserrea sortu du euskaldun askorengan sareetan.
2022an egin nuen topo Cristinarekin lehen aldiz, Eusko Ikaskuntzak antolaturiko Aniztasunaren kudeaketa demokratikoa Nafarroan proiektuaren baitan. Nafarroa Garaiko errealitate soziopolitikoaren ordezkari-edo ginen zortzi gazte elkartu eta batzen eta bereizten gaituzten aferez... [+]
Azken asteotan esku artean ibili ditut honako bi liburuak: Euskararen gogoetagunea (Euskaltzaindia, 2024) eta Mariano Ferrer, el periodismo reflexivo. Kazetaritza eta konpromisoa (Erein, 2023) . Irakurri dut euskaldunen %42,2k ikusten duela ETB1, eta %20,6k irakurtzen duela... [+]
Neronek esan nezake, baina Macronek esan zuen. Frantses nazioa zatitzeko tresnak omen dira frantsesa estatu hizkuntza bilakatu baino lehenagotik ere exagonoan baziren hizkuntza horiek. Aitortu ordez Frantziak hizkuntza horietako hiztunak azpiratu, uniformizatu eta asimilatu egin... [+]