Lau urtean hobi frankistetatik 25.000 gorpu ateratzea espero du Espainiako Gobernuak
Espainiako Gobernuak “Memoria Demokratikoa” sustatzeko lege-proiektuaren baitan bultzatutako plana litzateke. Lege horrek erabat baliogabetzat jo nahi ditu frankismoko epaiketak eta Erorien Harana eraldatzea ekarriko luke, besteak beste.
Memoria Demokratikoaren Legeak "erabat baliogabetzat" joko ditu frankismoan egindako bermerik gabeko epaiketak, Naizek argitaratu duenez. Gainera, Espainiako Gobernuak egindako kalkuluen arabera, 25.000 bat hilotz berreskuratu ahal izango dituzte hobietatik.
Hori ez ezik, legearen aurreproiektuak Erorien Harana hilerri zibil bihurtzea aurreikusten du, kriptan dauden bi aldeetako 30.000 biktima baino gehiago omentzeko.
Erorien Harana hilerri zibil gisa berreraikitzeko, beneditarrei basilikaren zaintza kenduko zaie, baina oraingoz ez dago mahai gainean Francorentzat eraikitako hilobiaren ikonoa den gurutze handia eraistea.
Fundazio frankisten aurka
Orain izapidetzen hasi den legearen beste puntu aipagarrienetako bat honakoa da: funts publikoak jasotzen dituzten fundazio edo elkarteak debekatzea, "totalitarismoa sustatzen" edo "diktadura-figurak goraipatzen" badituzte –Europako beste herrialde batzuetan ere halako baldintzak daude diru-laguntzak jasotzeko–.
Carmen Calvo Espainiako Gobernuko presidenteordeak azaldu duenez, diktadurarekin lotura duten noblezia titulu guztiak kentzea ere proposatuko du testu berriak, Francoren dukerria kasu. Halaber, kondekorazioak kenduko dizkiete erregimen frankistarekin zerikusia duten eta aipamen horiek jaso zituzten pertsonei, besteak beste, aurtengo maiatzean hil zen Antonio González Pacheco –"Billy el Niño" ezizenez ezagunagoa– polizia torturatzaileari bere garaian emandakoa.
Biktimen zenbaketa
Hobien arloari dagokionez, oraindik berreskuratzeke dauden gorpuzkiak identifikatzen lagunduko duen DNA banku bat sortuko da, baina aurretik biktimen errolda ofiziala ere egin beharko da; izan ere, erregistro historikoak dauden arren, ez dago datu guztiz fidagarririk.
Oraingoz, eta araudi berria indarrean sartu arte, 2007ko Memoria Historikoaren Legearen babesean diru-laguntzak izapidetzen jarraituko du Espainiako Gobernuak, elkarteek gorpuak hobitik ateratzeko lanetan jarrai dezaten.
Lege berriak Auzitegi Gorenean salako Fiskaltza bat ere sortuko du, errepresioaren eta diktaduraren biktima izandakoen eskubideak babesteko. Familiak bertara joan ahal izango dira desagerpenen salaketak aurkeztera, Espainiak giza eskubideei buruz sinatutako nazioarteko aginduen babesean.
Diktadurak bereziki zapaldutako kolektiboei, hala nola emakume edo homosexualei eta ijitoei arreta eskaintzea jasotzen du lege-proiektuak. Ondare hori berreskuratzea ahalbidetzen duten artxiboen babesa, gertakari historiko errepresiboen ikerketa bultzatzea eta erbesteko dokumentu-funtsak Espainiara eramatea ere Memoria Demokratikoaren lege honetan sartzen direla adierazi dute.
Aparteko aipamena izango du hezkuntza-esparruak, “Memoria Demokratikoaren” azterketa bigarren hezkuntzako eta batxilergoko curriculumean eta irakasleen prestakuntzan sartuko baita.
Isunak
José Luis Rodríguez Zapateroren agintaldian onartutako Memoria Historikoaren Legeak ez bezala, aurreproiektu berriak zigor-araubide bat ere aurreikusten du, 150.000 eurorainoko isunak aurreikusten dituena kasu “oso larrietarako”, hala nola, hobi komunak suntsitzeagatik, gorpuzkiak baimenik gabe lekualdatzeagatik edo "memoria demokratiko" gisa aitortutako lekuetan kalteak eragiteagatik.
Nadia Calviñok aurreratu duenez, 2007ko Memoria Historikoaren Legea eguneratzen duen arau berri horren garapena oso luzea izango da, eta berau aplikatzeko "denbora asko" beharko denez, aurrekontuen bideragarritasuna bermatuko duten lau urteko planak aurreikusi dituzte.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]
Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.