Espainiako Gobernuak “Memoria Demokratikoa” sustatzeko lege-proiektuaren baitan bultzatutako plana litzateke. Lege horrek erabat baliogabetzat jo nahi ditu frankismoko epaiketak eta Erorien Harana eraldatzea ekarriko luke, besteak beste.
Memoria Demokratikoaren Legeak "erabat baliogabetzat" joko ditu frankismoan egindako bermerik gabeko epaiketak, Naizek argitaratu duenez. Gainera, Espainiako Gobernuak egindako kalkuluen arabera, 25.000 bat hilotz berreskuratu ahal izango dituzte hobietatik.
Hori ez ezik, legearen aurreproiektuak Erorien Harana hilerri zibil bihurtzea aurreikusten du, kriptan dauden bi aldeetako 30.000 biktima baino gehiago omentzeko.
Erorien Harana hilerri zibil gisa berreraikitzeko, beneditarrei basilikaren zaintza kenduko zaie, baina oraingoz ez dago mahai gainean Francorentzat eraikitako hilobiaren ikonoa den gurutze handia eraistea.
Orain izapidetzen hasi den legearen beste puntu aipagarrienetako bat honakoa da: funts publikoak jasotzen dituzten fundazio edo elkarteak debekatzea, "totalitarismoa sustatzen" edo "diktadura-figurak goraipatzen" badituzte –Europako beste herrialde batzuetan ere halako baldintzak daude diru-laguntzak jasotzeko–.
Carmen Calvo Espainiako Gobernuko presidenteordeak azaldu duenez, diktadurarekin lotura duten noblezia titulu guztiak kentzea ere proposatuko du testu berriak, Francoren dukerria kasu. Halaber, kondekorazioak kenduko dizkiete erregimen frankistarekin zerikusia duten eta aipamen horiek jaso zituzten pertsonei, besteak beste, aurtengo maiatzean hil zen Antonio González Pacheco –"Billy el Niño" ezizenez ezagunagoa– polizia torturatzaileari bere garaian emandakoa.
Hobien arloari dagokionez, oraindik berreskuratzeke dauden gorpuzkiak identifikatzen lagunduko duen DNA banku bat sortuko da, baina aurretik biktimen errolda ofiziala ere egin beharko da; izan ere, erregistro historikoak dauden arren, ez dago datu guztiz fidagarririk.
Oraingoz, eta araudi berria indarrean sartu arte, 2007ko Memoria Historikoaren Legearen babesean diru-laguntzak izapidetzen jarraituko du Espainiako Gobernuak, elkarteek gorpuak hobitik ateratzeko lanetan jarrai dezaten.
Lege berriak Auzitegi Gorenean salako Fiskaltza bat ere sortuko du, errepresioaren eta diktaduraren biktima izandakoen eskubideak babesteko. Familiak bertara joan ahal izango dira desagerpenen salaketak aurkeztera, Espainiak giza eskubideei buruz sinatutako nazioarteko aginduen babesean.
Diktadurak bereziki zapaldutako kolektiboei, hala nola emakume edo homosexualei eta ijitoei arreta eskaintzea jasotzen du lege-proiektuak. Ondare hori berreskuratzea ahalbidetzen duten artxiboen babesa, gertakari historiko errepresiboen ikerketa bultzatzea eta erbesteko dokumentu-funtsak Espainiara eramatea ere Memoria Demokratikoaren lege honetan sartzen direla adierazi dute.
Aparteko aipamena izango du hezkuntza-esparruak, “Memoria Demokratikoaren” azterketa bigarren hezkuntzako eta batxilergoko curriculumean eta irakasleen prestakuntzan sartuko baita.
José Luis Rodríguez Zapateroren agintaldian onartutako Memoria Historikoaren Legeak ez bezala, aurreproiektu berriak zigor-araubide bat ere aurreikusten du, 150.000 eurorainoko isunak aurreikusten dituena kasu “oso larrietarako”, hala nola, hobi komunak suntsitzeagatik, gorpuzkiak baimenik gabe lekualdatzeagatik edo "memoria demokratiko" gisa aitortutako lekuetan kalteak eragiteagatik.
Nadia Calviñok aurreratu duenez, 2007ko Memoria Historikoaren Legea eguneratzen duen arau berri horren garapena oso luzea izango da, eta berau aplikatzeko "denbora asko" beharko denez, aurrekontuen bideragarritasuna bermatuko duten lau urteko planak aurreikusi dituzte.
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Egun hartan Espainiako Poliziak bost langile hil zituen eta dozenaka zauritu. Orain, identifikatu gabeko beste zazpi zauritu aurkitu dituela iragarri du Martxoak 3 elkarteak. Oraindik, alabaina, ez dute lortu zauritutako beste 20 pertsona identifikatzea.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]
“Gaur eguerdiko albistegian, zuen hiriburuko alkatea ikusiko duzue, torturatu gintuen gorputz militarrari hiriko plaza nagusia eskaintzen. Gaur eguerdiko albistegian, gure lagun eta senideak hil zituen egitura ikusiko duzue gure kaleetan desfilatzen. Eta guk, beste egun... [+]
La Cumbre Jauregia biktimen aitortzarako, erreparaziorako eta dibulgaziorako gune bilakatzeko proposamena egin dute memoriaren inguruan dabiltzan hainbat taldek eta Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek. Memoria Demokratikoaren Legearen arabera, eraikina Donostiako Udalaren... [+]
1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.