‘Hauspotu’ programa, edo nola gainditu lurralde desoreka ekonomia eraldatzailetik
Joan den ostiralean aurkeztu zuten Donostian Hauspotu, herriak bizituz programa, Euskal Herriko eremu zabalek nozitzen duten despopulazio eta gainbeherari tokiko proiektu eraldatzaileen bidez aurre egiteko. Udalbiltzak, Koop57 finantza erakundeak eta OlatuKoop sareak elkarlanean abiatu dute programa.
Euskal Herrian herritarren %83 hiriguneetan edo hortik gertu bizi da eta soilik %13 bizi da landa-gunean, Gaindegiaren azken datuen arabera. Despopulazioaren arazoa larria da oso zenbait tokitan: nafar Pirinioetan %14 egin du behera biztanleriak hamarkada batean, Zuberoan %4,6 eta Arabako mendialdean %9.
Egoera horrek lotura zuzena du zerbitzuen eskuragarritasunarekin, Gaindegiak Udalbiltzaren eskariz iaz egindako ikerketa batean ondorioztatu zuenez: orduan eta osasun zentroak edo eskolak urrunago izan, gero eta biztanleria galera handiagoa jasaten dute herriek.
Udalbiltzaren ustez lurralde desoreka horri aurre egiteko “neurririk hartzen ez bada, egoerak ez du atzera bueltarik izanen”. Erakunde horrek lehenago jarri izan du indarrik zentzu horretan, Euskal Pirinioetan lan eta bizi programa kasu. “Emaitza baikorrak” izan dituen esperientzia horretatik abiatuta, despopulatzen ari diren beste eskualdeetan ere eragiteko hautua egin du orain.
Ekonomia eraldatzailea ardatz
Euskal Herriaren “irria” osatzen duten eremuetan jarriko dute martxan Hauspotu, herriak bizituz programa. Mapan, zirkulu erdi bat marrazten dute Pirinioetatik Enkarterrietaraino, Nafarroa erdialdea eta Arabako mendialdetik igarota.
Horretarako ekonomia sozial eraldatzaileko (ESE) eragileak izango ditu aliatu Udalbiltzak. OlatuKoop sareak babes teknikoa emango du formazio jardunaldiak eta bide-laguntza eskainiz. Lehen jardunaldia Garesen izango da, otsailaren 7an eta izena hemen eman daiteke.
Ekonomia eraldatzailearen balioetan oinarrituriko proiektu berriak sortu edo martxan daudenak indartzea dute helburu, agroekologia, etxebizitza komunitarioak eta bestelako ekimen kolektiboak barne. Hau da, antolaketa demokratiko eta parte-hartzaile baten bidez, kapitala ez baizik bizitza erdigunean jartzen duten egitasmoak bultzatzea. Ekonomikoki Koop57ren laguntza izango dute proiektuok, finantza etiko eta solidarioan oinarrituriko mikrokredituen bidez –denera 250.000 euro arte–.
“Zerbitzuak eta biztanleak mantentzeko zailtasunak dituzten herriei bultzada” eman eta lurralde desorekaren “kontzientzia” garatu nahi dute Hauspotu-ren bidez. Despopulatzen ari diren herrietan ere egon dadin jendea irri egiteko.
Ekimenaren aurkezpen bideoa:
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Iazko martxoaren 14an, polizia operazio handi bat izan zen Martuteneko Agustindarren eraikin okupatuan, Udaltzaingoaren, Ertzaintzaren eta Espainiako Poliziaren eskutik: 56 lagun atera zituzten eraikinetik eta 29 Espainiako Poliziaren komisariara eraman zituzten,... [+]
18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.
Auzoko familia bat etxea galtzeko arriskuan dagoela salatu du Berriozarreko Hipotekak Kaltetuen plataformak, hipoteka 600 eurotik 1.150 eurora igo eta gero. Familiarentzako irtenbide bat eskatu du plataformak.
ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk herri ekimen legegilea aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan, gutxieneko soldata propio baten alde. Lanbide arteko akordio bat lortzeko ekimen bateratuak ere iragarri dituzte. Eusko Jaurlaritzak begi onez ikusi... [+]
Espainiako Industria Ministerioak antolatu du bilera, eta langileek jakinarazi dutenez, ez dituzte gonbidatua, "gure interesak ordezkatuko dituena Nafarroako Gobernuaren ordezkaritza izango baita". Langileek elkarretaratzea egingo dute ostiralean 12:00etan enpresaren... [+]
ilbeltza-(1).jpg)
Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.
Euskal kulturako berritasunak ezagutu nahi dituenak eta egile zein argitaletxeei zuzenean erosi nahi dizkienak urtean zehar baditu hainbat azoka eta ekimen aukeran. Urte askotako tradizioa dute horietako batzuek eta berriagoak dira besteak; tematikoak dira horietako asko eta... [+]
2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]
“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]
.jpg)
Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.
Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]
2002an ikusi zituen lehenengoz hamaika emakume kamiseta zuri-gorriarekin San Mamesen. Bere ametsa egia bihurtzeko aukerak errealak zirela ulertu zuen Garazi Muruak. Athleticeko nesken taldeko kapitaina izatera iritsi zen, baina lesio batek behar baino lehen ekarri dio... [+]