‘Liztor mutanteak’ liburuarekin egin du fikzioan debuta Santi Leonék

  • Liztor mutanteak (Susa, 2022) liburuarekin egin du debuta Santi Leonék fikzioaren alorrean. Iruñeko idazleak hamar ipuinez osaturiko bilduma aurkeztu du astelehen honetan Donostian.


2022ko apirilaren 26an - 01:11
Leire Lopez Ziluaga Susako editorea eta Santi Leoné, liburuaren aurkezpenean (argazkia: Susa).
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Saiakeraren alorrean egindako lanengatik zen ezaguna orain arte Leoné –Euskal Herri imajinario baten alde (2008) eta Euskal Herria XIX. mendeko bidaia-liburuetan (2009)–, baita hainbat hedabidetan egindako kolaborazioengatik ere –ARGIA, Berria, Euskadi Irratia, ZuZeu, Euskalerria irratia...–. Itzultzaile gisa ere jardun du, berak ekarri zuen euskarara 2011n argitaratutako Mario Vargas Llosaren Pantaleon eta bisitariak eleberria, baita iaz publikatu zen Saint-John Perse Antilletako poetaren Munduko Poesia Kaiera ere.

Hortaz, Liztor mutanteak ipuin-bilduma debuta da fikzioaren alorrean Leonérentzat, baina urtetan landutako idazkera baten emaitza ere bai. Susa argitaletxeko Leire Lopez Ziluagak nabarmendu duenez, estiloak batzen ditu lan honetako ipuin guztiak. “Diskurtsoa antolatzeko modu berea du idazleak, sintaxia josteko, hitzak aukeratzeko modu propioa. Akotazioen garrantzia ere azpimarratuko nuke, beti baitago narratzailea zerbait xeheago azaltzeko prest. Umorearen erabilera ere nabarmentzen da, bizitzaren iluntasunaren aurrean sortzen den umore mota hori, hain zuzen ere. Eta mundu erreferentzial bat, zonbiek, superheroiek, film batzuek osatutakoa”.

Editorearen ustez, liburuak badu “halako ukitu pop bat tarteka” eta horrek J Martina taldearen azken diskoko kanta bat gogora ekarri dio: “Ez dut hau nahi, gehiago nahi dut, gehiago nahi dut”, kantatzen du Larrabetzuko taldeak eta, abesti horretan bezala, Liztor mutanteak-eko pertsonaietako askok “gustura egingo lukete ihes bizi duten errealitatetik, gehiago nahi dute haiek ere, eta superheroi eta abarrek ‘gehiago’ hori irudikatzeko aukera ematen diete behin baino gehiagotan”. Pop erreferentzia horiekin batera, hori bai, Hölderlin edo T.S. Eliot bezalako goi-kulturako erreferentziak aurkituko ditu irakurleak ipuinetan.

Leonék Sergi Pamiès idazle kataluniarra gogora ekarriz azaldu duenez, hiru hornitzaile izan ditu ipuinok idazteko: memoria, fikzioa eta errealitatea. Horregatik, ipuinetako askotan aurki daitezke benetan berari gertatutako pasadizoak, baina material hori transformatu du, besteak beste egilearen ezaugarri negatibo batzuk muturrera eramanez, liburuko pertsonaiak sortzeko. Badira fikzioaren arauen arabera jokatzen duten protagonistak ere, liburuari titulua eman dion ipuinekoa adibidez, pelikula erromantikoetako eskemen arabera antolatzen baitu bere fantasia.  

Istorio askotan errepikatzen diren motiboak ere aipatu ditu idazleak, adibidez, frustrazioak, hartutako eta hartu gabeko erabakiak eta damuak. Liztor mutanteak-en bildutako narrazioak sailkatzekotan, alde batetik leudeke harreman pertsonalak ardatz dituztenak; eta bestetik, izaera metaliterarioa dutenak. Hala ere, idazleak esan duenez, literaturan ardaztutako ipuinen kasuan ere harreman pertsonalek badute zeresana, eta alderantziz.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal literatura
“Konplexutasuna agertzeko lekua da literatura, ez lezioak ematekoa”

Helduentzako zazpigarren lana argitaratu berri du Uxue Alberdik, hirugarrena ipuingintzan: Hetero (Susa, 2024). Zortzi narrazio bildu ditu liburuan, eta denen abiapuntua izan da memorian geratu eta “noizbait ere honi buruz idatzi behar dut” pentsarazi dion paisaia,... [+]


DBHko ikasleak literaturzaletzea helburu duen irakurketa-lehiaketa aurkeztu dute

Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]


Leire Lakasta Mugeta
“Hitzak harriak dira Ernauxentzat, eta idazketa labana”

Annie Ernaux (Lillebonne, Normandia, 1940) idazleak bere poetikaz eta horren funtzioaz egindako hausnarketak jasotzen dituen elkarrizketa-liburua euskarara ekarri du Leire Lakasta Mugetak (Iruñea, 2002): Idazketa labana bat da (Katakrak, 2024). Idazketaz, hautu estetiko... [+]


‘Politeismo bastarta’: lau egun Angela Davisekin eta Jule Goikoetxearen pentsamenduetan

Susa argitaletxearekin kaleratu du Goikoetxeak liburu berria: Politeismo bastarta. Nobela gisa kalifikatu arren, kronika gozo eta bizia da, irakurlea Goikoetxearen pentsamenduetan barneratuko duena. Donostiako San Jeronimo kaleko sotoan egin du aurkezpena, hamarnaka lagunen... [+]


Erraldoiek lagunduta eta haurrez inguratuta aurkeztu dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua

Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira haurrentzako liburua modu berezian aurkeztu du ARGIAk, Donostian. Haur eta guraso ugari bildu ziren Gorka Bereziartua eta Adur Larrearen ipuinaren bueltan, eta festarako, dantzarako, ipuinak kontatzeko eta maskarak marrazteko tartea... [+]


Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?

Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]


Uxue Juarez. Hitzak pospolo
“Uretara harri bat botatzen duzunean sortzen diren uhin horiek dira poema”

Batxilergoan tutore izan nuenetik ia 10 urte pasa direla elkartu naiz Uxue Juarezekin Ur Mara museoko Toureau etxolan (Alkiza), pagoez eta Koldobika Jauregiren eskulturez inguraturik. Autoritate segitzen du izaten niretzat Uxuek, baina beste zentzu batean orain. Aurpegian... [+]


Katixa Dolhare-Zaldunbide
“Literaturaz gozatzen ikasi egiten da, eta ikas prozesu hori landu behar da gelan”

Bankan bizi den Literatura irakasle, ikerlari eta idazlea da. Irailaren hondarrean Itsasun egin zen Irailekoak poesia jaialdiaren baitan Ipar Euskal Herriko Poesiaz eman zuen hitzaldia. Besteak beste, bertan errandakoak hona ekarri nahian hasi gara harekin solasean.


Erraldoi eta buruhandien kalejirak lagunduta aurkeztuko dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua, ostiralean Donostiako Grosen

Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.


Baigorri-Tafalla senidetze eguna
Liturgia ez-katoliko bat Urdozeko kaperan

Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]


‘Gero’: iraganeko geroaldia

Mintza gaitezen klarki, itzulingururik gabe, esan beharrekoak esateko gerotik gerora ibili gabetanik: jolas hau, euskaraz letrak juntatzean datzana, Axularrek pasatu zuen. Kasik jolasa asmatu bezain laster gainera, halako moldez non Gero-ren orrialde gehienetan ematen baitu... [+]


2024-10-21 | Leire Ibar
Aiora Jaka, Jon Urzelai eta Julia Otxoa dira Euskadi Literatura sarietako gainerako irabazleak

Euskarazko Literatura Itzulpena, Saiakera Euskaraz eta Gaztelaniazko Literatura kategorietako irabazleen berri eman dute Donostiako San Telmo Museoan egin den aurkezpenean. Saiakera Gaztelaniaz saria ez ematea erabaki du epaimahaiak.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dituzte magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude