‘Liztor mutanteak’ liburuarekin egin du fikzioan debuta Santi Leonék
Liztor mutanteak (Susa, 2022) liburuarekin egin du debuta Santi Leonék fikzioaren alorrean. Iruñeko idazleak hamar ipuinez osaturiko bilduma aurkeztu du astelehen honetan Donostian.
Saiakeraren alorrean egindako lanengatik zen ezaguna orain arte Leoné –Euskal Herri imajinario baten alde (2008) eta Euskal Herria XIX. mendeko bidaia-liburuetan (2009)–, baita hainbat hedabidetan egindako kolaborazioengatik ere –ARGIA, Berria, Euskadi Irratia, ZuZeu, Euskalerria irratia...–. Itzultzaile gisa ere jardun du, berak ekarri zuen euskarara 2011n argitaratutako Mario Vargas Llosaren Pantaleon eta bisitariak eleberria, baita iaz publikatu zen Saint-John Perse Antilletako poetaren Munduko Poesia Kaiera ere.
Hortaz, Liztor mutanteak ipuin-bilduma debuta da fikzioaren alorrean Leonérentzat, baina urtetan landutako idazkera baten emaitza ere bai. Susa argitaletxeko Leire Lopez Ziluagak nabarmendu duenez, estiloak batzen ditu lan honetako ipuin guztiak. “Diskurtsoa antolatzeko modu berea du idazleak, sintaxia josteko, hitzak aukeratzeko modu propioa. Akotazioen garrantzia ere azpimarratuko nuke, beti baitago narratzailea zerbait xeheago azaltzeko prest. Umorearen erabilera ere nabarmentzen da, bizitzaren iluntasunaren aurrean sortzen den umore mota hori, hain zuzen ere. Eta mundu erreferentzial bat, zonbiek, superheroiek, film batzuek osatutakoa”.
Editorearen ustez, liburuak badu “halako ukitu pop bat tarteka” eta horrek J Martina taldearen azken diskoko kanta bat gogora ekarri dio: “Ez dut hau nahi, gehiago nahi dut, gehiago nahi dut”, kantatzen du Larrabetzuko taldeak eta, abesti horretan bezala, Liztor mutanteak-eko pertsonaietako askok “gustura egingo lukete ihes bizi duten errealitatetik, gehiago nahi dute haiek ere, eta superheroi eta abarrek ‘gehiago’ hori irudikatzeko aukera ematen diete behin baino gehiagotan”. Pop erreferentzia horiekin batera, hori bai, Hölderlin edo T.S. Eliot bezalako goi-kulturako erreferentziak aurkituko ditu irakurleak ipuinetan.
Leonék Sergi Pamiès idazle kataluniarra gogora ekarriz azaldu duenez, hiru hornitzaile izan ditu ipuinok idazteko: memoria, fikzioa eta errealitatea. Horregatik, ipuinetako askotan aurki daitezke benetan berari gertatutako pasadizoak, baina material hori transformatu du, besteak beste egilearen ezaugarri negatibo batzuk muturrera eramanez, liburuko pertsonaiak sortzeko. Badira fikzioaren arauen arabera jokatzen duten protagonistak ere, liburuari titulua eman dion ipuinekoa adibidez, pelikula erromantikoetako eskemen arabera antolatzen baitu bere fantasia.
Istorio askotan errepikatzen diren motiboak ere aipatu ditu idazleak, adibidez, frustrazioak, hartutako eta hartu gabeko erabakiak eta damuak. Liztor mutanteak-en bildutako narrazioak sailkatzekotan, alde batetik leudeke harreman pertsonalak ardatz dituztenak; eta bestetik, izaera metaliterarioa dutenak. Hala ere, idazleak esan duenez, literaturan ardaztutako ipuinen kasuan ere harreman pertsonalek badute zeresana, eta alderantziz.
"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa.
Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]
"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]
Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]
Bizkaia Irratiko Irakurrieran literatur saioari agur esan dio Mikel Ayllon idazle eta orain arteko saioaren gidariak. Irailetik aurrera jarraituko ez zuela esateaz gain, gogoeta egin zuen sareetan euskarazko literaturaren egoeraz: "Euskal literatura gero eta homogeneoagoa... [+]
Kiosko bat, krisian, Benidormeko giri artean. Eta egunkarien atzean, txandaka, adinak eta mundu ikuspegiak desberdintzen dituzten bi lagun. Kontrastezko osagai horiekin garatu du Lizar Begoñak bere lehen eleberria: Mundu zitalaren kontra. Gisa bereko inguru batean batu... [+]
Irakurtzen al dute –eta irakurritakoa ongi ulertzen al dute– haur eta gazteek? Eta helduok? Eskolan zein tarte eskaintzen zaio irakurketari eta literaturari? Nola prestatzen da ikasleei eskaintzen zaien liburu zerrenda eta nolako liburutegiak dituzte ikastetxeek,... [+]
Emazte batek zendua den euskal idazle eta poeta bat akusatzen du, abusuak egin zizkiolakoan, eskolan zebilen nerabe garaietan. Erbia kitzikatzea, arrazoi du Gorka Bereziartuak. Beste edonor izan balitz, afera ez zen isilik geldituko, feministak eta ni barne, salaketategi... [+]
Poesia mailu bat da jaialdia antolatu du Azpimarra irakurle taldeak Gasteizko Gaztetxean. Ikasturtean egindako saioetan landu dituzten auziak plazaratu dituzte tailer, solasaldi, errezitaldi zein hainbat erakusketatan. “Garaia kolpatuko duen literaturaren alde” egin... [+]
Idazle gazte batek ba al du espaziorik trebatzeko eta gaitasunak garatzeko? Ba ote dute idazkiek zirkulatzeko aukerarik, lokaztuta ito ez daitezen? Bakarrik egin behar al du bidea idazleak, halabeharrez? Nolako zirkuitu literarioak nahi ditugu? Galdera horien itzalean sortu dute... [+]
Ostiraletik igandera Literaturia jaialdia egin dute Zarautzen (Gipuzkoa) (B)egia izenburupean. Booktegi webgunea omendu dute antolatzaileek. Hiru ikuskizun estreinatu dituzte, denak Literaturiarako beren beregi sortuak.
Ekainaren 1ean izango da Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarlanean antolatzen duten euskara hutsezko azoka, eta oparo dator bosgarren edizioa. Aurten 41 argitaletxe izango dira bertan (inoizko gehien) eta egitarauan ordu erdiro izango da ekitaldiren bat musikaz eta literaturaz... [+]
Ziburuko Baltsan elkartean aurkeztu dute antolatzaileek euskara hutseko liburu eta disko azokaren 5. edizioa. 41 argitaletxe izango dira bertan (inoizko gehienak), 120 metro erakusmahai beteko dituzte denen artean (inoizko gehienak) euskarazko irakurgai eta musikarekin eta... [+]
Ostegun arratsalde honetan Mirande, film bat egiteko zirriborroa dokumentala ikusgai izango dute Ziburun, Baltsan elkartean 18:30etan. Josu Martinez zuzendaria ere bertan izango da solaserako. Ziburuko Azokaldiaren egitarauaren barnean, aurten lehenbiziz kultur ekitaldiak egingo... [+]
Karmele Jaioren Maitasun kapitala-rekin lehiatu da finalean. 2023ko “libururik gogokoen” izendatu dute Bidegainen “bihurgune askotako” thriller politikoa 111 Akademia osatzen duten literaturazaleek.