AEB

Leonard Peltier: “Azkenean libre naiz, gaurkoa egun ederra da”

  • 49 urte preso pasa ondoren, libre utzi dute Leonard Peltier AEBetako ekintzaile autoktonoa. Otsailaren 18 honetan heldu da bere senide eta lagunen artera 80 urte dituen preso-ohia.

Leonard Peltier, azkenean aske, 49 urtez preso egon ondoren. Angel White Eyes

2025eko otsailaren 20an - 07:45

49 urtez preso egon ondoren, otsailaren 19 honetan atera da presondegitik Leonard Peltier AEBetako ekintzaile autoktonoa. Hegazkinez arribatu da Chippewa lehen naziokoen Dortoken Mendien lurretara [AEBetako Ipar Dakota deitu lurralde kolonizatura], senide eta lagunen artera. "Gaur, azkenean libre naiz! Kartzelaratu naute, baina ez didate inoiz nire izpiritua hartu", adierazi du askatasuna berreskuratu bezain laster. "Mila esker mundu mailan lagundu nauzuen eta nire askatasunaren alde borrokatu zareten guztiei. Azkenean etxera noa. Nire lagunak, nire familia eta nire komunitatea berriz ikusteko gogo handia dut. Egun ederra da gaurkoa".

AEBetako jatorrizko herritarren eskubideen alde borrokan dabilen NDN kolektiboak begi onez hartu du kasik mende erdira datorren askapen hori: "Peltierren espetxeratze bidegabeak mundu osoko herri indigenen zapalkuntza irudikatzen zuen bezala, gure botere kolektiboa eta berezkoa dugun askatasuna sinbolizatzen ditu hura askatu izanak". 80 urte dituen Peltierren askatasunaren alde borrokan arituriko guziak eskertu dituzte, baita Joe Biden presidente ohia eta bere estatu-idazkari Deb Haaland ere, kargua utzi aitzin onartu zutelako zigorra arintzea, bizi guziko kartzela zigorra etxetik bete ahal izateko.

AIM Amerikako Indiar Mugimenduko militantea da Peltier, eta 1976ko otsailaren 6an atxilotu zuten, FBI Ikerketa Bulego Federaleko bi agente hiltzea leporatuta. Hilketekilako loturaren frogak eskas bazituzten ere, bizi osorako bi kartzela zigorra ezarri zizkioten.

Errugabea dela errepikatu izan du Peltierrek, bost hamarkadaz. Funtsean, Peltierren errugabetasuna zalantza izpirik gabe frogatzen duten 10.000 folio baino gehiago badira, baina klasifikatuta jarraitzen dute. 1992an presoak aurkezturiko helegite-aukera mahai gainean zegoela, Lynn Crooks fiskala berak aitortu zuen gobernuak ez zekiela nork hil zituen bi agenteak.

Garai berean autoktonoek pairaturiko hilketak, aldiz, ez dira sekula kontuan hartuak izan: bi agenteez gain, jatorrizko herritar bat ere hil zelako 1975eko ekainaren 26ko liskar horietan. "Afera honetan, biktimak gara, ez erasotzaileak", argudiatu izan du Peltierrek ere, ondokoa gehiturik: "Garai hartan AIMrekin lotutako 60 pertsona baino gehiago hil edo desagertu ziren, eta ez da ikerketarik bideratu". Okupazioak zein bestelako ekintzak, Lehen Naziokoen eskubideen aldeko mugimendu erradikala bideratzen zuen AIMk, eta parean, errepresioaren bidez erantzuten zien estatuak.

Peltier presondegitik atera izana txalotu du Amnesty Internationalen AEBetako zuzendari Paul O'Brienek: "Leonard Peltier aske uztea egin beharreko zerbait zen, aintzat hartuta haren kontrako epaiketaren fidagarritasunari buruzko zalantzak, kartzelan pasa dituen 50 urteak, eta haren osasun egoera eta adina". AEBetako preso zaharrena zen.

Txalo eta irri artean egin diote harrera hurbilekoek:

Argazkia: Robert Bordeaux

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: AEB
Muga-zergek depresioa areagotzen dute

Washington (AEB), 1930eko ekainaren 17an. AEBetako Kongresuak Muga-Zergen Legea onartu zuen. Smoot-Hawley Legea ere esaten zaio Reed Smoot senatariak eta Willis Hawley diputatuak bultzatu zutelako.

Legeak 900 produktu ingururako inportazio zerga-mugak %40 eta %60 artean igo... [+]


2025-04-16 | Itxaro Borda
Irauteko

Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]


AEB-en muga-zergak
Inperialismoa da, ergela!

Bandera amerikanoz inguratuta, muga-zergen oldarraldi berria iragarri zion munduari Donald Trumpek apirilaren 2an. Geroztik hamaika astindu jasan dituzte burtsek eta nazioarteko merkataritzak. Baina hau ez da zoro baten boxeorako ringa bakarrik: AEBetako politikan hamarkada... [+]


2025-04-16 | Gedar
Arma nuklearrei buruzko elkarrizketak izaten ari dira AEBak eta Iran

Washington eta Teheran Iranen programa nuklearraren inguruko bilerak egiten ari dira. Errusiara ere joango omen dira Irango ordezkariak aste honetan.


2025-04-15 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Milioika abokaturekin edo igerilarirekin, AEBak berrindustrializatu?

Iradokitzailea delakoan edo, muga-zergen gatazkaren harira norbaitek berriro zirkulazioan jarri duen Maoren 1953ko bideoaren garai hartakoa da milioi bat igerilariren txantxa. Alegia, orain harekin bat egiten omen duen Xi Jinping jaio zen urtekoa.


Palestinaren alde mobilizatu diren 300 ikasleri bisa kendu diete AEBek

Palestinaren aldeko manifestazioetan parte hartzen duten atzerriko ikasleak kanporatzea baimentzen duen dekretua izenpetu zuen urtarrilaren 30ean AEBetako presidente berriak. Orduz geroztik ikasleen bisen baliogabetzeak errepikatzen dabiltza.


Muga zergak 90 egunez %10era jaitsi dituzte AEBek, baina Txinari %125era igo dizkiote

Jaitsiera AEBen muga zergen igoerari erantzun ez dieten eta negoziatzeko prest azaldu diren herrialdeei aplikatu diela argudiatu du Donald Trumpek, Europar Batasuna barne. Txina eta AEBen arteko lehia komertzialak gora egiten jarraitzen du.


Ukrainako gerra bukatzear
“Europarrok, gerrarako prest!”

Orain Errusiak inbaditu behar ei du Europa eta horren aurrean berrarmatze basatia bultzatu behar dute Europar Batasuneko herrialdeek. Lehen Sobietar Batasunak egin behar zion eraso, eta Gerra Hotzak ia mundua irentsi zuen. Gezurra zen ordukoa, eta gezurra da gaur egungoa, baina... [+]


2025-04-09 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Muga-zergen gerra ekonomikoa, Sun Tzuren ikuspuntutik

Trumpen muga-zergen inguruan, orain arte, inor gutxik aipatu du horren guztiaren iturburua eta, Sun Tzuren ikuspuntutik, ekimenaren akatsik larriena izango litzatekeena: estrategia zuhur eta sakonik eza.


Asiako eta Europako burtsek galera historikoak jasan dituzte, Trumpen gerra komertziala tarteko

Asian Hong Kong izan da galerarik handienak jasan dituena: %13,2 galdu du, 1997tik pairatu duen kolperik handiena. Europan, berriz, %6 eta %10 arteko galerekin abiatu dute astelehena burtsa nagusiek. Trumpek hartutako neurriak salatzeko mobilizazioak egin dituzte Europako eta... [+]


Trumpek %10 eta %50 arteko muga-zergak ezarriko dizkie mundu osoko herrialdeei: “Amerika berriz aberats egingo dugu”

Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50),... [+]


2025-04-03 | El Salto
Luigi Mangionerentzat heriotz zigorra eskatuko du fiskalak, osasun aseguru-etxe bateko buruaren hilketagatik

Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.


Teknologia
Burokraziaz

Wikipedian bilatu dut hitza, eta honela ulertu dut irakurritakoa: errealitatea arrazionalizatzeko metodologia da burokrazia, errealitatea ulergarriago egingo duten kontzeptuetara murrizteko bidean. Errealitatea bera ulertzeko eta kontrolatzeko helburua du, beraz.

Munduko... [+]


Eguneraketa berriak daude