Lehortearen Mahaia aktibatu dute Nafarroan
2012an deitu zuten azken aldiz Lehortearen Mahaia. Euririk egiten ez duela-eta, Landa Garapenak martxan jarri du berriz, sektorearekin diagnostiko bateratua egin eta prezipitazio faltaren bilakaera eta ondorioak jarraitzeko.
Bileran, ekoizpen-sektore ezberdinetan lehortearen inpaktua ebaluatzeko txostenaren berri eman dute. Horrez gain, nekazaritza-sektoreak eta, batez ere, abeltzaintzak bizi duen egoera zailari aurre egiteko 6 milioi euro jarriko dituela iragarri du Nafarroako Gobernuak. “Neurria batez ere abeltzaintza-sektorearentzat izango da, larrerik gabe geratzeagatik gehien sufritzen ari baita; horri pentsuen kostuaren igoera ere gehitu behar zaio Ukrainako gerra dela-eta, kostu energetikoen igoerarekin batera”, adierazi du Itziar Gomez Landa Garapen eta Ingurumeneko kontseilariak.
Urtegiak, gutxieneko historikoetan
INTIAri agindutako txostenean aztertu dituzte bazka-artoa, ekilorea, almendrondoa, mahastia eta olibadia. Jasotako datuen arabera, bazka-artoaren uzta %44 inguru murriztu dela uste da, zerealarena batez beste %22 jaitsi da, ekilorearen uzta %28 inguru, almendrondoarena %60 inguru, eta olibadiaren uzta %10-15 murriztu da.
Urtegiei eta ureztaketei dagokienez, maiatza-ekaina-uztaila hilabeteetan pilatutako ekarpenak gutxieneko historikoetan daude 1980az geroztik. Aragoiko eta Arbako arroak larrialdian sartu dira.
Bileran izan dira Landa Garapen eta Ingurumeneko kontseilari Itziar Gomez; Nekazaritza eta Abeltzaintzako eta Landa Garapeneko zuzendari nagusiak; INTIA sozietate publikoko kudeatzailea; eta UAGN, EHNE, UCAN eta ALINAR erakundeetako ordezkariak.
Lehortearen Mahaiak asmoa du aktibo jarraitzeko, egoeraren segimendua egitea xede.
Lerro hauek idazterako, gazta egiteari utzi diogu eta antzutze prozesu betean gaude. Horrek esan nahi du jetzaldiak gero eta sakabanatuagoak direla denboran, ardiei esnea desagertu arte. Batzuen kasuan, egun gutxitan bukatuko da prozesua, eta gutxi batzuei gehiago kostako zaie.
Hamahiru sukaldari edo ekoizle saritu ditu “euskal gastronomia tradizionala” sustatzen duen Gipuzkoako elkarteak, VI. edizio honetan. Sariekin nabarmendu nahi izan dute bertako ekoizleekin elkarlanean egindako gastronomia jasangarria.
Ez da ezusteko handirik izan Europako hauteskundeetan, eskuin muturrak gora egin duen bitartean, berdeek orain arteko emaitzarik txarrenetakoak izan dituzte. Zentzu horretan, geroz eta gehiago nabarituko dugu trantsizio ekosozialari lotutako erabakietan ebidentzia zientifikoek... [+]
Gaur egungo ezker mugimenduaren zati handi batek, intuitiboki bada ere, eskala txikiko nekazaritza aldarrikatzen du zalantza askorik izan gabe. Hala ere, txikitasunaren aldarrikapen horrek baditu bere kontraesanak: tamaina txikiko ustiategi batek, definizioz, ezingo du elikagai... [+]
Txikitan kaian arrantzatu ohi genituen ‘pantxito’ gehienak ziurrenik bisiguak izango ziren, baina nekez ikusten genituen bisigu handiak. Izatekotan, jatetxe ezagunetan izango zen, arraindegietako bisigu gehienak kanpotik ekarriak ziren bitartean. Egun, kostaldeko... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Titulu handia iruditzen zaio “nekazari”. Bera “mahastizain” omen. Baina, izan, da nekazari mahastizaina. Eta da, izan, emakume nekazari mahastizaina. Eta mahatsaren orpotik mama goxoa nola, halaxe aletu ditu Ana Iriarte Bañezek lanbidearen... ez... [+]
Astebete pasatxo eman dut artaldeaz hausnarrean. Lehenago ere eskaini izan dizkiot tarteak artalde kontzeptuari ematen zaion erabilerari, baina orain dela astebete izandako elkarrizketak berritu du hari buruzko hausnarra eta paper honetara ekarri nau.
Bergaran Elikadura Mahaia martxan dute eta bertatik hainbat ekintza ari dira aurrera eramaten herriko azoka indartzeko eta baserritarren erreleboa lantzeko. Elikadura Mahaiko kide dira Jon Ruiz de Egino baratzezaina, Eskubaratz proiektuko kidea. Eta Aitziber Plazaola dendaria,... [+]
Zeraingo Aranburu baserriko jabeak atxilotu dituzte langile eskubideen aurkako delituengatik. Idiazabal gazta egiteko hainbat langile kontraturik gabe zeuzkaten eta zazpi eguneko lan jardunaldiak egin behar izaten zituzten. Hori guztia 300 edo 400 euroren truke.
In extremis heldu naiz orrialde honetara. Patuak hala erabaki du. Izan ere, orain dela bi aste erdi idatzita nuen gaurkoa, baina dokumentua gorde gabe ordenagailua itzali, eta han joan zen egindakoa. Beraz, hemen naiz, abiapuntuan eta gaia guztiz aldatuta. Zoriak halaxe... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Manuela Jauregi arrantzalea da eta duela 25 urtetik hona, bere senarrarekin batera olagarroa eta eguneko arraina harrapatzen aritzen da Getarian, Manuela itsasontzian. Mattin Jauregirekin mintzatu da ontzi barrutik, eta azken urteetan sumatu dituen aldaketak azaldu ditu.
Esnatze horretan hainbat kausa elkartzen dira, eta lurraldean sakabanatuta dauden herrien erresistentzia-ahalmenak bete-betean erantzuten die. Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela... [+]