Lehia tinkoa Jaureguy abertzalearen eta Elhorga eskuin-zentristaren artean, Senpereko bigarren itzuliaren bezperan
Otsailaren 19an iragandako lehen itzulian nagusitu da zentro-eskuineko hautagaia –Bernard Elhorga–; abertzaleen eta dimititu zuten hautetsien hautagaitza –Christophe Jaureguy– bigarren sailkatu da, bakarrik 35 bozen aldearekin. Orain arteko auzapez Dominique Idiart azken kokatu da, 2020an baino 280 boz gutxiago jasoz.
Herriko kontseiluko hamazazpi hautetsik dimisioa eman ondoren, berriz osatu beharra dute herriko kontseilua senpertarrek. Igande honetan argituko da auzapezaren aurpegia, eta hortik inguruan izanen duen herriko kontseiluaren osaketa. Orain arte auzapez izandako Dominique Idiartek ez du erraza bidea: azken atera da otsailaren 19ko lehen itzulian, 891 boz erdietsita –2020ko lehen itzulian garaile izan zenean 1.171 boz eskuratu zituen–. Aldi honetan, abertzaleez gain, Idiarten sostengatzaile izandako andanak ez dio beraz botoa bideratu.
Hain zuzen, Christophe Jaureguy hautagai duen Hats Berri zerrenda atera da bigarren, 1.080 boz jasoz. Jaureguyren zerrenda abertzaleez osatua da, baita dimisioa eman duten gehiengoko hautetsi ohiez ere. 2020an 474 boto eskuratu zituen Senpere Bai hautagaitza ezkertiar eta abertzaleak eta ez ziren bigarren itzulira aurkeztu, Idiarti juntatzeko hautu estrategikoa eginik. Elkarlanarekin ez zuten asmatu, ordea, eta iazko udazkenean zapartatu zen herriko krisi politikoa.
Zentro-eskuina lehen
Bernard Elhorga buru duen ‘Agir pour Saint-Pee’ zerrendak –zentro-eskuinak– lortu du babes gehien lehen itzulian, 1.115 bozekin –2020an zentro-eskuinak egindakoa baino 77 gutiago–.
Gehiengoa osatzen zutenentzako arriskua begibistakoa zen: zatiketak eskuinari mesede egitea. Baina Hats Berri zerrenda biziki hurbil du –35 boto– eta ikusteke dago bigarren itzulian zer eginen duten lehen itzulian auzapez ohiarentzat bozkatu dutenek. Hain zuzen, hain da afera tinko, non eta azken indarra izanik boto estrategikoa eginen duen bat baino gehiagok: zentro-eskuina ala ezkerra. Dena dela, lehen itzulian bozkatu ez dutenak mobilizatzea dute hiru hautagaiek helburu. %43koa izan da partehartzea otsailaren 19ko lehen itzulian.
Bozketa horiek iaz bideraturiko dimisioen eraginez daude antolaturik. Gehiengoko hamar hautetsik urrian utzi zuten kargua, eta abenduan, berriz, oposizioko beste zazpik. "Udalaren kudeaketak eskatzen du informazioan gardentasuna egotea eta hautetsi guztiekin elkarrizketa baketsuak edukitzea", adierazi zuten oposizioko hautetsiek beraien dimisioa azaltzeko orduan. Dominique Idiart auzapezaren kudeaketari egin kritika da krisi politikoaren oinarrian.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Ekainaren 30ean, lehen itzulian, 11.000 boto eskas gehiago lortu zituen Fronte Herritar Berria koalizioak Batasun Nazionalaren aldean. Orain, 30.000 boz atera dizkio. Parisera joango diren hiru hautesbarrutietako ordezkariak Fronte Herritar Berrikoak izanen dira.
Nafarroa Behereko zati bat, Zuberoa eta Biarnoko zati bat hartzen dituen laugarren hautesbarrutian %73ko parte-hartzea izan da (Frantziako estatukoa %65,5). Ezkerreko Fronte Popular Berriko Iñaki Etxaniz nagusitu da bozen %38,01ekin. Eskuin muturreko Batasun Nazionaleko... [+]
Sindikatuek eta Alda elkarteak deituta karrikara atera dira herritarrak eskuin muturraren gorakada salatzeko.
Bigarrenetik seigarren postura erori da Berdeen alderdia Ipar Euskal Herrian, Europar legebiltzarreko hauteskundeetan. 2019ko hauteskundeen datuekin alderatuta, 10.000 boz galdu dituzte; hots, %17tik %7ra pasa dira.
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako herri gehienetan nagusitu da Batasun Nazionala, Pirinio Atlantikoetako Departamentuko prefekturak emandako datuen arabera. Nagusitasuna ia erabatekoa da Lapurdin.
Jean René Etxegaraik Peio Etxeleku baztertu du Errobi lurraldeko arduretatik. Etxeleku Kanboko hautetsia eta EAJren Ipar Buru Batzarreko lehendakaria da. Joan den astean Hirigune Elkargoko buruak jakinarazi zuen poloko hamaika auzapezetatik seik galdegin ziotela... [+]
Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.
Mende erdia bete da Enbata legez kanpo ezarri zutenetik. Frantziako gobernuak Enbatak Hego Euskal Herriko ETA erakunde armatuarekin zuen balizko lotura ezarri zuen estakuru bezala. Horren ondorioz,Ipar Euskal Herriko lehen mugimendu abertzalearen azken kideak HAS Herriko Alderdi... [+]
Berrogei urte bete dira GALek aldarrikatu lehen hilketatik. 1983ko abenduaren 19an Ramon Oñaederra ‘Kattu’ 23 urteko errefuxiatua hil zuen talde parapolizial horrek Baionako Bourgneuf karrikako Kayetenia ostatuan. Gertakari hori mugarria izan zen, hor abiatuko... [+]
Lehen aldia izanen da Europako funtsak zuzenean kudeatzen ahalko dituela Euskal Hirigune Elkargoak, Akitania Berriko eskualdearen esku hartzerik gabe. 10,8 milioi euroko diru-funtsa izanen da, 2024 eta 2027 artean baliatu beharrekoa.