‘Lehengo batean, Bentaundi erdian, Xabier anaia hil zuten’
50 urte beteko dira ostegunean Bentaundin guardia zibilek Txabi Etxebarrieta etakidea hil zutela. Larunbatean, ekainak 2, lore eskaintza egin diote bertan eta ondoren ekitaldi politikoa izan da Pizkundearen plazan. AVT elkartekoak ere azaldu dira ekitaldian, protesta egiteko.
Etxebarrieta memoria elkarteak antolatu ditu ekitaldiak eta ezker abertzaleko hainbat kide ezagunek hartu dute parte. Bentaundin, lore eskaintza egin eta Jokin Aranalde militante historikoak hitz batzuk egin ditu. Handik kalejiran etorri dira Pizkundearen plazara. Txalapartariak, dantzariak, musikariak eta bertsolariak izan dira.
Itziar Aizpuruak hartu du hitza ekitaldi politikoan: "Eskerrik asko militante izan zareten guztioi, herria honaino ekarri duzuenoi, baina eskerrik asko, batez ere, hemendik aurrera jarraituko duzuenoi". Txabi Etxebarrietaren irudiari begira, horrela bukatu du bere hitzartzea Aizpuruak: "Txabi gurea, ez zaitut une batean ere ahanzten eta Jokinek ere barru-barruan eduki zaitu beti. Orain, biak zaudete nire barnean". Ekitaldian, Txabi eta Joxean Etxebarrieta anaien ondorengoak egon dira, tartean, Aitziber Ibaibarriaga Bilboko EH Bilduko zinegotzia.
Haimar Altuna, Gipuzkoako Sortuko arduradunak hartu du hitza ondoren eta Etxebarrietaren heriotza "une esanguratsuan" etorri zela aipatu du, "Euskal Herrian, Frankismoaren aurkako erresistentziak, euskal kultura, hizkuntza eta langile borrokaren kontzientziek bat egin zuten unean". Belaunaldi horrek abiatu zuen borroka izan du gogoan Altunak eta aipatu du utopia izan zitekeen hori, errealitatea bihurtzera doazela orain. "Ekin beraz, aurrera, eta begirada bat askatasunari", aldarria eginez bukatu du.
Hain justu, Begirada bat askatasunari leloa aukeratu du sortu berri den Etxebarrieta memoria elkarteak egunotan egingo diren ekitaldiak izendatzeko. Gaur Tolosan egin denarekin batera, ostegunean, ekainak 7, Derioko hilerrian lore eskaintza egingo zaio Txabi Etxebarrietari eta iluntzean manifestazioa abiatuko da San Anton elizatik Etxebarrieta anaien plazara.
AVTren elkarretaratzea
Pizkundearen plazan AVT elkarteko kideak ere agertu dira protesta egitera. Egia, memoria, duintasuna eta justizia zioen pankarta zabaldu eta Jose Pardines guardia zibila gogoratu nahi izan dute. Azken egunetan, Espainiako Gobernuaren EAEko ordezkaritzak Auzitegi Nazionaleko fiskaltzan salatu ditu gaur Tolosan egitekoak ziren ekitaldiak. Hala ere, normaltasunez gauzatu ahal izan dira.
Une batean, telebista kamara baten laguntzaz, jende artean galderak egin eta oihuka aritu da pertsona bat, Pardines guardia zibilaren memoria ahotan hartuta. Ekitaldia zapuztu nahian zebilela ikusita, udaltzainek eraman dute Pizkundearen plazatik.
Albiste hau Tolosaldeko Atariak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea bermatzeko... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]