Lehen sektorearen gainbeheraren aurrean “egiturazko erabaki zuzenak” aldarrikatu ditu SOS Baserriak plataformak

  • Abeltzaintza eta nekazaritza sektoreak bizi duen egoera larrian egin du azpimarra Aiaraldeako SOS Baserriak plataformak. Elikagaien ekoizpen-sektorearen iraupena bermatzeko neurri eraginkorrak aldarrikatu dituzte.

Dolumin Barikuan ehunka herritar atera ziren kalera, SOS Aiaraldea plataformak deitu zuen mobilizazioan parte hartzera. / Aiaraldea.eus

2023ko martxoaren 22an - 06:35

Ehunka lagun mobilizatu ziren iaz, Laudioko Dolumin Barikuaren testuinguruan, lehen sektorearen defentsan. Mobilizazio hartatik urtebetera sektoreak bizi duen egoeraren balantzea egin du SOS Baserriak plataformak, "okerrera" egin duela ondorioztatuta.

Lehen sektorearen gainbehera datutan

Lehen sektorearen gainbehera horren adibide zenbait datu eskaini dituzte. Eustatek aurkeztutako datuen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoan astean 5-6 ustiategi desagertzen direla nabarmendu du plataformak. Alor horretan, 5 hektarea baino gutxiagoko edota emakumeak buru dituzten ustiategiak dira kaltetuenak estatistiken arabera.

Biolurrek egindako Duina ikerketako emaitzak ere adierazgarritzat jo ditu SOS Baserriak plataformak. Ikerketa horren arabera EAEko lehen sektorea ez da iristen Gizarte Eskubideen Gutunak zehaztutako gutxieneko soldata duinerako baldintzetara.

Are gehiago, abeltzain eta nekazarien lanaldiek asteko 40 lan orduak %10 eta %53 bitartean gainditzen dituzte. "Zahartzea nabarmena da, eta baldintza horietan ez dago errelebo-aukerarik" adierazi dute eskualdeko baserritarrek.

Elikagaien KPIak gora egiten duen bitartean, jatorrizko eta helmugako prezioen arteko aldea % 65 igo dela ere azpimarratu du plataformak, COAGen datuetan oinarrituta. "Kontsumitzaileak gehiago ordaintzen du, baina ekoizleok gutxiago kobratzen dugu" laburbildu dute.

Tokiko arazoa

Gainbehera hori, ordea, kanpo dinamika globalen ondorio ez ezik, tokian toki hartutako neurrien eragina ere badela salatu dute Aiaraldeako baserritarrek: "Gu akabatzen ari gaituen ernamuina tokikoan sortzen da, eta Udal Hiltegia ixtea edo merkatuetarako osasun araudiaren interpretazio hiper zorrotza bezalako erabakietatik sortzen da".

"Baserritar txikiek beren animaliak korporazio handiei modu autonomoan sakrifikatzeko duten kanal bakarra kentzen bada edo ohiko salmenta-kanala oztopatzen bada, ezin gara harritu aste batetik bestera baserriak desagertzeaz", azaldu du plataformak.

Egoerari aurre egiteko "mesede-traturik" eskatzen ez dutela adierazi dute plataformatik: "Osasun-araudia aplikatzea eskatzen dugu, baina elikadura-sistemako beste edozein eragileri bezala, araudi hori gure errealitatetik, gaitasunetik eta elikadura-kulturatik interpretatzea ere eskatzen dugu". 

Maiatzeko Udal eta Foru Hauteskundeen ostean irekiko den ziklo berriari begira jarri dira SOS Baserriak plataformatik. Distribuzio handien mesedetan baino, tokiko nekazaritzako elikagaien ekoizpen-sektorearen iraupena bermatuko duten "egiturazko erabaki zuzenak" hartzea eskatu diete eragile politikoei. "Baldintza berdinetan, elikagai-ekoizleak bezala, eta ez azoka-egun bateko atrezzo folklorikoa bezala".


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Lehen sektorea
2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


2025-01-16 | Euskal Irratiak
Laborantzari buruzko ikuspegi desberdinak agerian, Departamenduko Laborantza Ganbararako bozetan

Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.


2025-01-13 | Garazi Zabaleta
Urteaga-Urkulegi baserria
Barazki, fruitu eta haragi, dibertsifikazioa ekoizpenaren oinarri

Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
Gipuzkoa, Bizkaia eta Arabak osatzen duten Euskal Sagardoa Iparraldera zabaltzeko bidea martxan da

18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.


Hego Euskal Herrirako gutxieneko soldata propioaren alde batu dira euskal sindikatuak

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk herri ekimen legegilea aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan, gutxieneko soldata propio baten alde. Lanbide arteko akordio bat lortzeko ekimen bateratuak ere iragarri dituzte. Eusko Jaurlaritzak begi onez ikusi... [+]


Laborantza bozen usaina

Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]


2025-01-06 | Garazi Zabaleta
Trebatu elkartea
Lehen sektoreko erreleboa bultzatzeko egitasmoa Gipuzkoan

Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]


Sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari hogei kolektibok

Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]


2024-12-26 | Estitxu Eizagirre
Laborari palestinarrek jasaten dituzten indarkerien lekuko izan dira Via Campesinako ordezkariak

Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]


2024-12-18 | Mara Altuna Díaz
Migratzaileen Nazioarteko Eguna | Alberto Flores-Uranga, artzaina
“Amerikak asko eman dit, baina nik ere asko eman diot Amerikari”

20 urte zituela, Alberto Flores-Uranga Mutrikutik Idahora (AEB) joan zen artzain. Bakardadean, mendietan galduta, maiz koiote eta hartzak begira zituela."Berriro egingo nuke, zalantzarik gabe", dio, garai haiek gogoratuta.


2024-12-17 | ARGIA
Itsasertzaren kudeaketa Jaurlaritzaren esku geratuta, proiektuak “bizkortu ahal izango dira”

Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta han adostu dute bi eskumen horiek EAEra eskualdatzea.


2024-12-16 | Jon Torner Zabala
Euskal Sagardoa
Ipar eta hego, mendeetako tradizioa txapel beraren pean

Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]


2024-12-16 | Garazi Zabaleta
Ozaetako (barrundia) sagar zuku ekoizpena
8.000 sagar zuku litro ekoitziak, 900 biztanleko herrian

“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]


Eguneraketa berriak daude