Lau segunduro haur bat hiltzen dela salatu du Unicefek, osasun arreta faltagatik
2021ean zazpi milioi haur eta gazte baino gehiago hil ziren, Unicefek bildutako datuen arabera. Heriotzetako asko eragotzi daitezkeela salatu du erakundeak, lehen arreta bermatzeko dirua bideratzen baldin bada. Horretarako "borondate politikoa" exijitu dute. Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Asia hegoaldean dute heriotza arrisku handiena.
4,4 segundoro haur edo gazte bat hil zen 2021ean. Unicef Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsak eman du datuaren berri, eta salatu du heriotzetako asko eragotzi zitezkeela osasun arreta egokia bermatuz gero herrialde guztietan. Agintariek neurriak ezarri ezean, 2030era bitartean 59 milioi haur hilko direla aurreikusi du Unicefek.
2021ean 5 eta 24 urte bitarteko 2,1 milioi haur eta gazte hil ziren eta bost urtetik beherako bost milioi haur. Gainera, 1,9 milioi hilik jaio ziren.
Jaio osteko lehen hilabetean hil zirenak, gehienbat jaiotza goiztiarrek eta erditze orduko azaroek eragin zituzten. Gerora, gaixotasunak dira arrazoi ugarienak: neumonia, beherakoa edota malaria, besteak beste.
Erakundeko Analisi, Planifikazio eta Datuen Kudeaketaren zuzendari Vidhya Ganeshek joan den asteartean datuok ematearekin batera erabaki politiko ahulak eta osasunerako inbertsio urriak kritikatu zituen: "Heriotzetako asko saihestea posible da politikoek horretarako borondatea baldin badute", salatu zuen. Txostenak kasu zehatzak jaso ditu non lehen arreta indartuz heriotza kopurua jaistea lortu duten.
Halaber, herrialdeen arteko desberdintasunak gaitzetsi dituzte. Saharaz hegoaldeko Afrikan dute heriotza arrisku handien, Europako eta Ipar Amerikako haurrena baino hamabost aldiz handiagoa. Asia hegoaldean atzeman dute bigarren heriotza kopuru handiena.
Ikasturte osoan inork aipatu ez dituen kontuetan aritu ondoren, aktualitatearen erdigunera eraman nau, ustez, pneumonia batek, nola definitu ez dakidan hartuemana izan baitut Osakidetzarekin. Eta lehen deitik, ai ene, esperimentu batean egotearen sentsazio zirraragarria,... [+]
Satse Euskadiko Erizainen Sindikatuak deitu du greba, eta udako murrizketek eragindako lan karga arintzeko neurririk ez hartzea leporatu dio Osakidetzari.
Bilboko magistratuak adierazi du ez dagoela froga nahikorik langileak delitu hori egin zuela egiaztatzeko eta ez dagoela “lekukorik” hori frogatu duenik. Horrelako 300 sabotaje salatu ditu anbulantzien zerbitzua esleitua duen enpresak.
Aktibista intersexa* eta DJa da Marikarmen Free (Baena, Espainia,1984). 2003. urtean sistema psikiatrikoaren kontrako borrokan hasi zen, eta gaur egun bide beretik doa Insania kolektibokoekin. Martxoan, Iruñeko Katakraken egindako “Zapalkuntza psikiatrikoa eta... [+]
Kalera atera dira salatzeko Bortziri eta Baztanen mediku eta pediatren falta, itxaron zerrenda amaigabeak eta hitzorduen atzeratzea jasaten ari direla, besteak beste. “Landa eremuan bizi garenok ere merezi dugu behar dugun bezala artatuak izatea”.
Mallorca, 1968. Joana Maria Escartin historialaria jaio zen. 1989an esklerosi anizkoitza diagnostikatu zioten eta joan den maiatzaren 30ean hil zen jaioterrian, 56 urte zituela, hain zuzen, esklerosi anizkoitzaren nazioarteko egunean.
Ikasketak UIBn (Universitat de les Illes... [+]
Istripu eta larrialdiei erantzutea eta gaitz kronikoak dituzten ikasleak artatzea lirateke, besteak beste, erizainak eskolan lituzkeen funtzioak, gaur egun gehienbat irakasleen bizkar geratzen dena. Eskoletan erizain batek egon behar duela aldarrikatzen urteak daramatza SATSE... [+]
Carmen Junyent hizkuntzalaria izan zen katalanez hil ahal izatea bere azken hatseraino aldarrikatu zuena. Hil hurren zela, osasun-langileekin izandako bizipenak idatzi, eta bera hil ondoren argitara zitzatela eskatu zuen. Hizkuntza pertsona batek beste batekiko duen trataeraren... [+]
Ginekologia zerbitzuarekin gertatu den moduan, Lekeition pediatria zerbitzua kolokan ikusi du herritar talde batek, eta berandu baino lehen, osasun zerbitzu duinak izateko aldarria atera dute kalera. Sortu berria den Lekeitioko SOS mugimenduaren sustatzaile dira Marina Entziondo... [+]
Langileen plantilla egokia osatu beharrean, Osakidetzako profesionalei aparteko orduen bitartez ordaintzea gaitzetsi dute sindikatuek. Azken urteetan errepikatu diren arazoen aurrean zuzendaritzak izandako plangintzarik eza salatu dute.
Duela bi urte, Edgard Camarós arkeologo katalanak bi giza garezur eta "Minbizia?" zioen txartel bat topatu zituen kartoizko kaxa baten barruan, Cambridgeko Unibertsitatean. Garezurrak Gizatik zetozten, Egiptotik eta berriki Frontiers in Medicine aldizkarian... [+]
Batzuentzat ikusezina eta sinesgaitza bada ere, fibromialgia existitzen da, eta berrehun sintoma baino gehiago daude gaitzari lotuta. Horietako batzuk jasaten ditu Edurne Iribarrenek (Otsagabia, Nafarroa, 1954) eta nabarmendu du eragin “handia” dutela egunerokoan:... [+]
Hemezortzi mediku beharrean hamabi daude eta sei erizainek hamabiren lana egiten dute. “Lan gainkarga eta agenda neurrigabea handitu” egin dira, sindikatuak ohartarazi duenez, eta murrizketa gehiago etor daitezke etorkizunean.
Hamar zentrok uda osoan itxiko dute eta 72 zentrok ixteko ordua aurreratuko dute. Sindikatuek salatu dute langileen lan karga "handituko" dela.