Soldatak mantenduz, lau egunera murriztu dute lan-astea Britainia Handiko 61 enpresak, sei hilabetez. Horietan, nekea %71 murriztu da eta gaixotasun bajak %65, diru-sarrerak batez beste %1,4 handitu dituzte eta orain arteko esperientzia piloturik handienean parte hartu duten enpresen %92ak dio lau eguneko lan-astea mantenduko duela.
Britainia Handiko 61 enpresak 2022an egin dute proba pilotua, asteko lanordu kopurua %20 murriztuz (40 ordutik 32 ordura), eta guztira 3.300 langile baino gehiagori eragin die. Cambridge unibertsitateko zientzialariak arduratu dira prozesua eta ondorioak ebaluatzeaz, eta astearte honetan argitaratu dituzte emaitzak: estresa nabarmen gutxitu da eta langileek diote nekea eta antsietatea txikitu zaiela, osasun mentala eta fisikoa hobetu dutela; gaixotasun bajak %65 murriztu dira; eta 61 enpresetatik 56k dio lan-aste berria mantenduko duela, horietatik 18 enpresek ziurtatu dute gainera aldaketa iraunkorra izango dela.
Eta produktibitatea?
Orduak gutxitzearekin batera produktibitatea jaitsiko zela, hori zen enpresarien kezka handienetakoa proiektu pilotua abiatu aurretik. Ikerketak dio ez dela hala izan, eta are gehiago, langileek prestutasun handiagoa dutela lanorduetan “denbora produktiboki aprobetxatzeko”. Enpresen diru-sarrerak ez dira aldatu sei hilabete horietan, eta datuak eman dituzten 23 enpresen kasuan, batez beste %1,4 igo dira diru-sarrerak.
Azken finean, laneguna efizienteago bihurtzeko hainbat ohitura eta mekanismo jarri dituzte martxan enpresek, hala nola bilerei edo egin beharreko lanen zerrendei begira.
Kontziliazioa eta ongizatea
Deskantsatuago, hori da langileetako askok erabilitako hitza. Lanaren ostean, deskonektatzeko eta “arnasa hartzeko” aukera eman die lan-aste eredu honek. Batzuek, astegunez jai izanda haurrak zaintzeko gastuak aurreztu dituzte, beste batzuek euren interes eta aisialdirako denbora hartu dute; oro har, lan bizitza eta bizitza soziala eta pertsonala uztartzeko aukera handiagoa eman die eredu berriak.
Proba pilotua egin aurretik, bi hilabetez prestatu zituzten enpresa parte-hartzaileak, hainbat tailer eta tutoretza bidez eta jada lau eguneko lan-astea egiten zutenen esperientzia ezagutuz. Ikerketaren ondorioak dio esperientzia honek erakutsi duela ametsa zirudiena politika errealista dela: “Lau eguneko lan-asteak lan eta familia bizimodu hobea dakar pertsona askorentzat”.
ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk herri ekimen legegilea aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan, gutxieneko soldata propio baten alde. Lanbide arteko akordio bat lortzeko ekimen bateratuak ere iragarri dituzte. Eusko Jaurlaritzak begi onez ikusi... [+]
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.
Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.
Abenduaren 16an iragarri zuen multinazionalak Nafarroako lantegiaren itxiera. Ekoizpenari “normaltasunez” ekitea eskatu die langileei Ezkirotzeko zuzendaritzak, baina sindikatuek “ezinezkotzat” jo dute. Lan Ministerioak bilera deitu du ostiralerako... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Aurrekontuak eta urteko kontuen itxiera, ez da besterik urteko garaiotan; etxeko ekonomiatik hasita, partekatzen ditugun espazio sozioekonomiko gehienetara. Enpresa handiak hasi dira kalkulagailuak ateratzen eta 2025ari begira asmo handiak martxan jartzen. Erakunde eta eragile... [+]
Garraio sektorean aritzen diren hamabi behargin hil dira aurten. LABek azaldu du garraio sektorean gertatzen diren heriotzak “erabat saihesteko modukoak” direla, eta horretarako borondate politikoa “besterik ez” dela behar, bai erakunde publikoen eta bai... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Lanbidek Diru-sarrera Bermatzeko Errentetako iruzurraren aurkako kanpaina jarri du martxan, eta salaketetarako buzoi anonimoa sortu du. Jaso dituen kritikei erantzunez, adierazi du buzoi hau salaketak eta jakinarazpenak ordenatzeko tresna huts bat dela. Ez du ez klase... [+]
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.