Lau eguneko lan astea (II): lan ordu gehiago, produktibitate gutxiago
Espainiako eta Frantziako Estatuetan, beste herrialdeekin alderatuta, lan ordu dezente gehiago egiten dira urtean. Danimarkan, esaterako, Hego Euskal Herrian baino 230 ordu gutxiago egiten dira, eta produktibitatearen indizea Europako altuenetakoa dute danimarkarrek. Espainiako Estatuaren indizea batezbestekoaren azpitik dago.
Lan orduak, ongizatea eta lan-osasuna. Hiru kontzeptuak elkarri loturik daude. Eta enpresarien ikuspegitik bada laugarren puntu bat: produktibitatea. Frogaturik dago lanaldi luzeek lan-istripuak izateko aukerak areagotzen dituztela, eta horrez gain, Espainiako Estatuan hainbat txostenek bistaratu duten moduan, lanaldi luzeak eta produktibitatea alderantziz proportzionalak dira. Hau da, produktibitatea jaitsi egiten dela geroz eta lan ordu gehiago eginda.
Espainiak arazo larria dauka produktibitatearekin, eta Lan ministeriotik sarritan esan dute azken urteotan lan ordu kopuruak jaitsi egin behar direla, baina ez da neurri nabarmenik aplikatu. OCDEk emandako azken datuen arabera, Espainiako Estatuan, batez beste, 1.577 ordu egiten dira lan urtean. Hain justu ere Alemanian baino 240 ordu gehiago. Egunetara ekarrita, zortzi orduko 30 lanegun dira horiek.
Danimarkan, esaterako, Espainiako Estatuan baino 230 ordu gutxiago egiten dituzte lan urtean, eta Erresuma Batuan 210 ordu gutxiago. Frantziako Estatuarekin alderatuta, murritzagoa da aldea: 90 ordu gehiago Espainiako Estatuan.
Produktibitatea: kezkatzeko motiboa
Europar Batasuneko 27 estatukideen artean, Espainian egiten da lan ordu gehien, eta produktibitateari erreparatuta, Eurostat-en arabera, Europako batezbesteko produktibitate indizea 100 puntukoa baldin bada, Espainiakoa zifra 95ean dago. Frantziarena, berriz, 114ean.
Erreparatu orain beste aldeari: Irlandako produktibitatea 218koa da, altuena alde handiz, eta Espainiako Estatuan egiten diren antzerako lanaldiak dituzte. Aldiz, Luxenburgon, Espainian baino 200 ordu inguru gutxiago egiten dira urtean, eta produktibitatearen indizea 163koa da.
Satisfazio laborala
Produktibitateari estuki lotua dago lanera “gustura” joatearen ideia, satisfazioa. Gustu txarrez joatea gauza bat da, eta bestea Covid-19aren ostean zabaldu den Dimisio Handia deituriko fenomenoa: langileak beren lana borondatez uzteko joera, lanean gustura ez dagoelako edota eskaintzen zaizkion baldintzak eskasegiak iruditzen zaizkiolako. Kapitalarentzat krisi handia bihur daitekeen kontua da.
Espainiako Estatuan lautik bat "atsekabe handiz" doa lanera; Europan, hamarretik bat
Arrazoi horiexengatik lana uzten dutenak zifretara ekartzen dira aspalditik. Bada, lan egitearen "satisfazioari" erreparatuta, Espainiako Estatuko datuak beldurgarriak dira, 2001etik izan dituen okerrenak, eta EBko herrialdeekin konparatuta, nabarmen txarrenak. Eurostat-ek egindako azken txostenaren arabera, Espainiako Estatuko lau langiletik batek adierazi du “atsekabe handiz” joaten dela lanera. EBko batezbestekoa, hamarretik bat pasatxo da.
Osasun mentala jomugan
Ezbairik gabe, lanpostua eta lana kudeatu eta jasateko erak eragina du langileen osasunean. Osasunaren Mundu Erakundeak informatu izan du gaiaren inguruan. Horrez gainera, hainbat institutuk esana dute enpresak lehiakorragoak direla haien langileen osasun hobea baldin badute.
Espainiako Lan Ministerioaren txostenaren arabera, azken urtebetean hamar langiletik bederatzik esan dute estresa jasan dutela –12 milioi eta erdi biztanle dira horiek–, eta hamarretik lau estresaturik bizi da era jarraitu batean. Estresa, oro har, 45 urtez azpikoetan gertatzen da, bereziki emakumezkoetan. Denbora falta argudiatzen dute gehienek, eta nekea eta lo falta ere bai. Hamarretik zortzik arazoak ditu familia kontziliaziorako.
ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk herri ekimen legegilea aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan, gutxieneko soldata propio baten alde. Lanbide arteko akordio bat lortzeko ekimen bateratuak ere iragarri dituzte. Eusko Jaurlaritzak begi onez ikusi... [+]
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.
Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.
Abenduaren 16an iragarri zuen multinazionalak Nafarroako lantegiaren itxiera. Ekoizpenari “normaltasunez” ekitea eskatu die langileei Ezkirotzeko zuzendaritzak, baina sindikatuek “ezinezkotzat” jo dute. Lan Ministerioak bilera deitu du ostiralerako... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.
Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Aurrekontuak eta urteko kontuen itxiera, ez da besterik urteko garaiotan; etxeko ekonomiatik hasita, partekatzen ditugun espazio sozioekonomiko gehienetara. Enpresa handiak hasi dira kalkulagailuak ateratzen eta 2025ari begira asmo handiak martxan jartzen. Erakunde eta eragile... [+]
Garraio sektorean aritzen diren hamabi behargin hil dira aurten. LABek azaldu du garraio sektorean gertatzen diren heriotzak “erabat saihesteko modukoak” direla, eta horretarako borondate politikoa “besterik ez” dela behar, bai erakunde publikoen eta bai... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Lanbidek Diru-sarrera Bermatzeko Errentetako iruzurraren aurkako kanpaina jarri du martxan, eta salaketetarako buzoi anonimoa sortu du. Jaso dituen kritikei erantzunez, adierazi du buzoi hau salaketak eta jakinarazpenak ordenatzeko tresna huts bat dela. Ez du ez klase... [+]
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.