Lastoa ganadua elikatzeko erabiltzea eskatu dute Nafarroako abeltzainek, ez biomasa bezala erretzeko
Nafarroa hegoaldeko nekazal lurrek bizi duten egoera aztertzeko bildu da hirugarrenez lehortearen mahaia. Gari eta garagar uzta ia galdutzat eman da, denera 40.000 hektarea izan litezke, eta nekazal sindikatuek laguntza fiskalak ez ezik, zerealen lastoa ganadutarako erabiltzea proposatu dute, biomasa bezala erre beharrean.
Nafarroako Gobernuko Landa Garapeneko Departamentuaren Iruñeko egoitzan, lehortaren mahaia bildu da astearte honetan, lehorteak eragindako egoera gero eta larriagoari nola aurre egin aztertzeko.
Erriberan eta Nafarroa Erdialdean sekain lurren –ureztatzen ez direnen– zati handi bat galdutzat jo dute eta jadanik 40.000 hektarea lirateke "oso kaltetuak", Nafarroako Gobernuak aditzera eman duenez. Batez ere garia eta garagarra hartzen dituzteb lurrak dira.
Ureztatzen diren 119.000 hektareak, berriz, egoera diferentean daude: Itoizko urak hartzen dituzten 30.000 hektareak "erabateko bermea" dute; baina ura Esatik hartzen dutenek zailtasun handiagoak izango dituzte, urtegia %55 baitago beteta soilik –azken hogei urteetako mailari baxuena–. Horrek eragin du Bardeako Kanalak iaz zeraman uraren erdia baino ez eramatea, Ebroko Konfederazio Hidrografikoak ezarritako murrizketen ondorioz.
Espainiako Gobernuko Nekazaritza ministerioa dekretu bat prestatzen ari da, lehorteak eragindako eremuak hondamendi naturala jasan dutenen pare jartzeko, baina maiatzaren 16ra arte ez dute zirriborrorik ere izango. Europako Batzordeari aldiz, eskatu diote ez ohiko krisietarako laguntzak aktibatu ditzala.
"Ari zaizkigu esaten Andaluzian animaliak jadanik gosez eta egarriz hiltzen ari direla. Ez dago ezer, eta dagoen apur hori oso garesti saltzen da"
(Fermin Gorraiz, EHNE)
Lastoa biomasarako ez, ganadua elikatzeko
Lehortearen mahaia bildu ostean, nekazal sindikatu nagusiek, euren kezka azaldu dute egoera dela-eta, eta laguntzak fiskalak eskatu dituzte, PFEZ zergan murrizketak edo salbuespenak egiteko, besteak beste.
Horrez gain, UAGN sindikatuko ordezkari Felix Bariainek proposatu du gaur egun biomasa bezala erretzeko erabiltzen den gari eta garagar lastoa ganadua elikatzeko erabiltzea.
Nafarroako EHNEko Fermin Gorraizek bat egin du eskaera horrekin: "Ari zaizkigu esaten Andaluzian animaliak jadanik gosez eta egarriz hiltzen ari direla. Ez dago ezer, eta dagoen apur hori oso garesti saltzen da", esan du, EiTBk jaso duenez.
Biomasa erabiltzen duten hainbat azpiegitura dago Nafarroan. Azken hamarkadan %26 egin du gora erregai mota horrek –bereziki 2021ean energia krisia gehiago nabaritzen hasi zenetik–. Azpiegitura horietako askotan, egurraz gain, zerealen lastoa ere erabiltzen dute. Accionak Zangontzan duen plantak, adibidez, urtean 160.000 tona zereal-lasto kontsumitzen du, bere webgunean irakurri daitekeenez.
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]
Etiopia, Somalia eta Kenyako hainbat eskualdetan ia hiru urtez euririk gabe egon ondoren, azkenaldian urpetuak izan dira. Sasoi kontrasteak ohikoak izanik ere eskualde hartan, klima aldaketarekin larritzen dira, eta euriak hobeki baliatzeko hainbat tokiko ekimen garatzen ari... [+]
Hauteskunde-kanpainen arteko tarte gero eta estuagoan, komeni da XXI. mendeko urte erabakigarrietan sartu garela gogoraraztea. Adibide bakarra jartzearren, ozeanoen tenperatura-errekorrak etengabe gainditzeak izututa dauzka zientzialariak, eta dagoeneko ez dakite egoeraren... [+]
Munduko Meteorologia Erakundearen (MME) 2023ko txostenak erakusten du beste behin ere markak hautsi direla klimaren adierazle diren hainbat alorretan: berotegi-efektuko gasak, lurrazaleko tenperatura, ozeanoen berotzea eta azidotzea, itsasoaren mailaren igoera, Antartikako itsas... [+]