120 herrialde baino gehiagok bat egin zuten ostiralean, #FrydaysForFuture klima larrialdi egoera ezartzea eskatzeko ikasleen mugimenduak mundu zabalean, baita Euskal Herrian ere. Donostiako mobilizazioetara GuraSOS, Errausketaren Aurkako Mugimendua, Osasuna eta Errausketa Ikerketa Taldea, Eguzki edota Greenpeace batu ziren.
"Sufritzen ari garen hondamendi ekologikoa geldiarazteko", larrialdi klimatikoa deklaratu eta maiatzaren 26ko hauteskundeen ostean agintean izango direnei neurri eraginkor eta sakonak hartzea eskatu zien ostiralean mundu mailan mobilizatu en Fridays For Future ikasleen mugimenduak. Baita Euskal Herrian ere, besteak beste Donostian. Gizarteari berriz, gai honetan bat eginda egon behar dugula gogorarazi zieten. Mundu osoan hainbat mobilizazio egin ziren egun osoan zehar; Donostian arratsaldean elkarretaratzea egin zuten Alderdi Ederren eta segidan manifestazioa hiriburu erdigunetik barrena.
Manifestazioan zehar etenik gabe oihukatu zuten, "gure etxea sutan dago", "larrialdi klimatikoa orain", edota "B planetarik ez dago" gisako aldarriak. Hainbat kartel eskutan zituzten, SOS mezuak nonahi, bizi dugun larrialdi klimatikoa gogorarazteko. Fridays For Future ikasle mugimenduaren atzetik, GuraSOS, Zubietan eraikitzen amaitzear izan eta kea dariola jartzear duten erraustegiaren kokagunea adierazten zuen pankartarekin. "Osasuna arriskuan? Inolaz ere ez!" aldarriarekin.
Segidan Errausketaren Aurkako Mugimendua; hondakinen errausketa klima aldaketaren sinonimo lotsagarria dela oroitaraziz. Mobilizazioa abiapuntuan amaitu zuten hain zuzen, Alderdi Ederren, "etorkizuna ez erre!" exijituz.
GuraSOS: "Gure seme-alabentzako bizitza duina, sanoa eta etorkizuna nahi dugu"
Manifestazioa abiatu aurretik eragile ezberdinek hitza hartzeko aukera izan zuten. Hasteko hiru urte bete berri dituen GuraSOSek. Denbora tarte honetan, datozen belaunaldiak babesteko lan egin dutela zioen Joseba Belaustegik. "Duela hiru urte hasi ginen batez ere, etorkizuneko belaunaldiek gure seme-alabek izan dezaten etorkizuna, bizi baldintzak eta osasuna bermatua".
Erraustegiaren aurka borrokan daramatzate hiru urte, ikuspegi zabalagoko helburu baten alde lanean: "gure seme-alabak kutsaduratik babestea". Gu guztiok arriskuan jartzen gaituzten klima aldaketa eta kutsadura arazo larritzat jotzearekin batera, indarrean den eredu ekonomikoa eta kontsumo eredua aipatu zituen. Ereduotan enpresa interesek agintzen dutela nabarmendu zuten eta horrekin ez daudela ados. "Gure seme-alabentzako bizitza duina, sanoa eta etorkizuna nahi dugu".
Errausketaren Aurkako Mugimendua: "Denok elkarrekin borroka egin behar dugu"
"Guk utziko dugun mundu zikin honi buelta eman behar diozue" adieraziz eta bertaratu ziren gazteak zorionduz hartu zuten hitza Errausketaren Aurkako Mugimenduko ordezkariek. Amaitzear zen hauteskunde kanpainan alderdi politikoak klima aldaketaz aritu direla gogorarazten zuen, baina "bitartean bost kilometrora erraustegi bat eraikitzen ari zaizkigu" zioten, nabarmenduz, "izugarrizko eragina izango duena klima aldaketan, eta horrez gain, garestia, osasunarentzat kaltegarria".
Erraustegiek eragiten duten kutsaduraren bi zertzelada eskaini zituzten. "Erretzen den zabor kilo bakoitzeko, kilo bat CO2 isurtzen du erraustegiak. Euskal Herrian daukagun erraustegi bakarrak, Zabalgargik, Gipuzkoako diesel kotxe guztiek adina nitrogeno oxido isurtzen du".
Bizi dugun egoerari aurre egiteko bidea elkarlanarena zela berretsi zuen. "Denok elkarrekin borroka egin behar dugu".
OEIT: "Aldaketa klimatikoa da munduko biztanleriarentzat arrisku handiena"
Erraustegiak gu guztion osasunean duen eragina ikertzen urteak daramatzan mediku eta aditu taldeak, Osasuna eta Errausketa Ikerketa Taldeak ere Donostiako mobilizazioan parte hartu zuen, arrazoi argi batengatik. "Kutsaduraren aurka gaude". OEIT-ko ordezkariaren esanetan, "kutsadurak arrisku bat suposatzen du osasunerako. Kutsadura eta aldaketa klimatikoa da mundu osoko biztanleriarentzat arriskurik handiena". OEIT-k horregatik bultzatzen dituela ekimenok gaineratu zuten.
Eguzki: "Pentsatu globalean, ekin lokalean"
Klima aldaketaren aurkako mundu mailako borrokak tokian tokiko hamaika borroka ditu. Gurean, hurbilenean, Donostiako ostiraleko mobilizazioan parte hartu zuen Eguzki talde ekologistatik gogorarazi zutenez, izen abizen propioak ditu; erraustegia. Tokian tokiko borrokei, eta aldaketa klimatikoaren borroka globalari aurre egiteko moduak bi dira, elkarrekin uztartu beharrekoak. "Pentsatu globalean baina ekin lokalean".
Albiste hau Noaua-k argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu.
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]
Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]
Metano isurketak murriztearen beharra berresten du klima aztertzen dabilen The Global Carbon Project proiektuko 69 ikerlarik plazaraturiko txostenak. Horrez gain, biharamunean atera du bere txostena Lurraren Aldeko Batzarrak, eta argiki dio: aldaketa sistemikoak bideratzeko... [+]