Lapurdiko Itsasun, duela 2.000 urte bezala, gure lurrak urre lumaz dir dir!
Urrea, urrea ba omen da Itsasu Basaburun! Zer dio ments horrek pentsatuko duzue lerro hauk irakurtzen hastearekin. Alta, zorionez edo zoritxarrez, bada zinez urrea Basaburun. Argitxu Beyrie ginuen hizlaria Sanoki gelan duela zenbait aste. Gure herritar jakintsunak, arkeologia baitu ofizio, agertu dauku labur bada labur nolako harrobiak eta metalki miaketak izan ziren duela hogoita hamar mende edo gutixago Ipar Euskal Herri huntan.
Artzaingoak eta laborantzak gure mendi mazelak eta haran zolak beretu aintzin, hemen gaindiko bizitzalek, taldeka edo leinuka bizi ziren Tarbeli eta beste euskaldun arbasoek, harrotzen zituzten sekulako lur metak burdin, kobre, berun, zilar edo urre biltzeko. Banka edo Arrosa ezagunagoak dira naski kobre edo burdinarentzat, aldiz Itsasu-Ezpeleta inguruetako lurrek arrakasta gehiago zuten urre burdina baitzuten. Itsasuarrek baginakien aspalditik Intermarché gibeleko tontorreria hori ez zela baitezpada naturaren ondorio hutsa, gizonek ere utzia zutela noizbait beren hatza. Eta entzuna ginuen, erdi sinetsia, urre miaketek zituztela sortuak horko munho bereziak. Argitxuk hori guzia baimendu dauku.
Gehiago harritu gira aldiz agertu daukularik gure Basaburuko Urzumu mazela guzia, erakutsiz oihanez estaliak ziren errekak ez zirela osoki naturalak, ez zirela ur iturrien ixuriek zizelkatuak mendez mende. Argitxurentzat lehengoak, aspaldiko euskaldunak, antolatzen ziren ur bideak erreka horietan behera igortzeko, lurraren garbitzeko, urre lumak bilduz ardi ile ala iratze ezpal batzuetan. Ez dakigu nundik zuten aldiz ura Ursumu gainean, ala parreko Atharri mazelatik jausten ote zuten oldarrean upatzeko Urzumu gaineraino...
Harri urrea bada nunbait Urzumuko lur sabelean, eta betidanik urre luma ateratzen dukete iturriko urek. Zorion gozoa izan liteke berri hori Basaburuko laborarientzat, aski baginu urre biltzaile bihurtzea eguneroko ogiaren irabazteko. Zorigaitza aldiz heldu balizkigu kanpotik urre biltzaileak, eta bada denek aipatzen duten Submine enpresaren proiektoa zintzilik Lapurdi aldean.
Lasai zaudezte, ez dugu asmorik berehala uzteko urre miatzaile enpresarik gure auzoan. Zaudezte erne, segituko baitugu barazki fresko saltzen, eta nork daki ez ditugunez porru eta pastinarreak beren lurrarekin banatuko saskitan udaberritik aintzina. Hor dituzkezue zuek ere etxeko sukaldean urre lumak. On dagizuela!
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Apirilean Kanboko Herriko Etxean sartu eta han egindako protestekin lotuta hiru lapurtar atxilotu ditu asteazkenean Frantziako Poliziak. Aske geratu badira ere, otsailean epaituko dituzte. Herriko Etxearen babesarekin, Bouygues enpresak duen etxebizitza eraikuntza... [+]
Filipe Laskarai eta Benjamin Charron atxilotu dituzte jendarmeek asteazken goizean, apirilean Kanboko Herriko Etxean sartu eta han egindako protestekin lotuta. Marieniako lurrekin ez espekulatzea eskatu zuten laborari eta ekintzaileek ekintza hartan.
Ekolurrak irailaren 23a, Europar Batasuneko Nekazaritza Ekologikoaren Eguna, aprobetxatu du tresna berria aurkezteko. Elikagai ekologikoak kontsumitzeko erraztasunak eman nahi dizkie herritarrei, Sareko bilatzailearekin: Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako ekoizle ekologikoen 269... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Plastikoan bilduta saltzen dizkigute zuritutako sagarra, mandarina, ahuakatea eta abar. Eta ez gaitu lotsagorritzen.
Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]
Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]
Hitzordua Noaingo Zentzumenen Parkean izango da. Herritarrak eta ekoizleak elikagai ekologikoen inguruan biltzeko Nafarroako topagune handiena da azoka. Bederatzigarren edizioa da aurtengoa eta laugarren urtez jarraian Noaingo Zentzumenen Parkean egingo da.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Ez da ezusteko handirik izan Europako hauteskundeetan, eskuin muturrak gora egin duen bitartean, berdeek orain arteko emaitzarik txarrenetakoak izan dituzte. Zentzu horretan, geroz eta gehiago nabarituko dugu trantsizio ekosozialari lotutako erabakietan ebidentzia zientifikoek... [+]